กุมภาพันธ์ 2563 : มติศาล รธน. : ยุบพรรค อนค. ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ เปิดคำพิพากษาคดีจำนำข้าว ‘จีทูจี’ ฉบับเต็ม ครม. ไฟเขียวเช่ากำไลอีเอ็มติดตามตัวนักโทษ 30,000 เครื่อง ครม. เห็นชอบ ‘ร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการก่อการร้าย’ ครม. เห็นชอบร่าง พ.ร.บ. กำหนดอาหาร มติศาล รธน. วินิจฉัยกรณี ส.ส. เสียบแทนกัน สภาฯ ผ่านงบ ’63 ด้วยมติ 257 เสียงต่อ 1 ส.ว. มติเอกฉันท์ 215 ต่อ 0 ผ่านงบ ’63 แล้ว ก.คลังกู้ 20,000 ล้าน ชดเชยขาดดุลงบประมาณ ศาล รธน. วินิจฉัยชี้ขาด การทำแท้ง 'ขัดรัฐธรรมนูญ' ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยให้ยุบพรรคอนาคตใหม่       เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563 ศาลรัฐธรรมนูญ (รธน.) อ่านคำวินิจฉัยของคณะตุลาการตามคำร้องของคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เพื่อให้พิจารณายุบพรรคอนาคตใหม่ ตามมาตรา 92 วรรคหนึ่ง (3) ประกอบมาตรา 72 ของ พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง 2560 กรณีพรรคอนาคตใหม่กู้ยืมเงินนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ จำนวน 191.2 ล้านบาท       คณะตุลาการมีมติด้วยเสียงข้างมาก 7 ต่อ 2 ให้ยุบพรรคอนาคตใหม่และตัดสิทธิ์กรรมการบริหารพรรคเป็นเวลา 10 ปี       ที่ศาลรัฐธรรมนูญไม่มีหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ แกนนำพรรค กลุ่มผู้สนับสนุน หรือทนาย มาฟังคำวินิจฉัยแต่อย่างใด มีเพียงสื่อมวลชนทั้งไทยและต่างประเทศ และผู้สังเกตการณ์จากองค์กรต่างประเทศและตัวแทนสถานทูตทั้งสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร สหภาพยุโรป และเยอรมัน ที่มาร่วมฟังคำพิพากษาเท่านั้น       โดยศาลกำหนดประเด็นวินิจฉัยไว้ 4 ประเด็น ดังนี้ ผู้ร้อง (กกต.) มีอำนาจยื่นคำร้องตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง มาตรา 92 หรือไม่ มีเหตุให้ยุบพรรคตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง มาตรา 92 หรือไม่ คณะกรรมการบริหารพรรคจะถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง หรือไม่ และ ผู้ที่เคยเป็นกรรมการบริหารพรรคที่ถูกสั่งยุบพรรค จะจดทะเบียนก่อตั้งพรรคใหม่ภายในเวลา 10 ปีได้หรือไม่       ในคำพิพากษาระบุว่า โดยข้อเท็จจริงเบื้องต้นตลอดจนความเห็นจากผู้เกี่ยวข้องและพยานหลักฐานต่างๆ พบว่า พรรคอนาคตใหม่ นำส่งงบการเงินประจำปี พ.ศ. 2561 และนำส่งงบการเงินต่อนายทะเบียนพรรคการเมือง 2 ครั้ง ในวันที่ 3 ตุลาคม 2561 และ 31 ธันวาคม โดยระบุว่ามีรายได้ 71 ล้าน ค่าใช้จ่าย 72.6 ล้านบาท มีค่าใช้จ่ายสูงกว่ารายได้ 1.4 ล้านบาท ต่อมาจึงทำสัญญากู้เงิน 161.2 ล้านบาท โดยรับเงินต้นเรียบร้อยและยอมเสียดอกเบี้ยร้อยละ 7.5 ต่อปี กำหนดส่งดอกเบี้ยทุกเดือน และต่อมามีการชำระเงินกู้บางส่วนรวม 3 ครั้ง ครั้งที่ 1 วันที่ 4 มกราคม 2562 จำนวน 14.2 ล้านบาท ครั้งที่ 2 วันที่ 21 มกราคม 2562 โดยชำระคืนเป็นเงินสดจำนวน 8 ล้านบาท และครั้งที่ 3 วันที่ 29 มกราคม 2562 ชำระคืนโดยโอนเงินเข้าบัญชีออมทรัพย์ สาขาไทยซัมมิท จำนวน 50 ล้านบาท รวมเป็นเงิน 72 ล้านบาท       ต่อมาพรรคอนาคตใหม่ทำสัญญากู้เงินจากนายธนาธร อีก 30 ล้านบาท โดยในวันทำสัญญาได้รับเงินต้นไปจำนวน 2.7 ล้าน ทำสัญญาชำระดอกเบี้ยร้อยละ 2 ต่อปีของต้นเงินกู้ ซึ่งนายธนาธร ยอมรับว่ามีการแก้สัญญาที่กำหนดให้ส่งดอกเบี้ยทุกเดือน มาเป็นส่งดอกเบี้ยทุกปี นอกจากนี้ นายธนาธร ยังบริจาคเงินจำนวน 8.5 ล้านบาท ให้กับพรรคอนาคตใหม่ ทั้งนี้ ในส่วนของการชำระคืนเงินกู้พบว่า มีการจ่ายดอกเบี้ยพร้อมเบี้ยปรับ 5.8 ล้าน และการชำระดอกเบี้ยพร้อมเบี้ยปรับ 1.4 ล้านบาท       คณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญได้มีความเห็นว่า       1. คดีนี้ชอบด้วยกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้อง เนื่องจาก กกต. มีอำนาจรวบรวมข้อเท็จจริงตามระเบียบ กกต.ว่าด้วยพรรคการเมือง นายทะเบียนพรรคการเมืองได้สืบสวนข้อเท็จจริงรวบรวมหลักฐานก่อนส่งให้ศาล รธน.วินิจฉัย ก่อนยื่นให้ศาล รธน.ตามกระบวนการดำเนินคดี และศาลมีอำนาจรับคำร้องไว้พิจารณา       2. เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ กฎหมายพรรคการเมือง ต้องมีมาตรการควบคุมการบริหารเพื่อให้พรรคการเมืองเป็นสถาบันของประชาชน จึงต้องพิจารณาเรื่องที่มาของทรัพย์สินที่ใช้ในพรรคการเมือง ว่ามีที่มาอย่างไร ได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ กฎหมายจึงกำหนดไม่ให้พรรคการเมืองไปเกี่ยวข้องกับเงินบริจาคที่มิชอบ โดยพรรคการเมืองสามารถกู้ยืมเงินได้หรือไม่ เห็นว่า การดำเนินกิจกรรมต้องอาศัยเงินรายได้ตามที่กฎหมายกำหนดไว้ เงินส่วนใดที่นำมาทำกิจกรรม หากได้มาโดยมิชอบ ไม่เป็นไปตามกฎหมายกำหนด แม้ไม่ได้กำหนดให้กู้ยืม แต่การกู้ไม่ได้รับรองให้ทำได้ เงินกู้ไม่ใช่รายได้ แต่ก็เป็นรายรับ จึงต้องทำตามที่กฎหมายกำหนดเท่านั้น การกู้ยืมเงินของพรรคการเมืองต้องสอดคล้องกับกฎหมายเท่านั้น              เมื่อพิจารณาตามกฎหมายพรรคการเมือง การบริจาค หมายความรวมถึงการให้ประโยชน์อื่นใดด้วย การให้ประโยชน์อื่นใดแก่พรรคการเมือง เป็นการขัดกันแห่งผลประโยชน์ การให้กู้ โดยไม่คิดไปตามปกติทางการค้า ย่อมถือว่าเป็นประโยชน์อื่นใดต่อพรรคการเมือง จึงต้องอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญ ด้วยเหตุนี้ คำว่าบริจาคและประโยชน์อื่นใด เป็นความหมายเฉพาะในกฎหมาย เพื่อกำหนดให้พรรคการเมืองทำรายได้ให้โปร่งใส ตรวจสอบได้ เป็นประชาธิปไตยในพรรค ให้พรรคไม่เป็นเครื่องมือของใคร ข้อเท็จจริงของผู้ถูกร้องที่ยื่นต่อผู้ร้อง พบว่าผู้ถูกร้องมีรายได้กว่า 71 ล้านบาท ค่าใช้จ่ายกว่า 72 ล้านบาท พบค่าใช้จ่ายสูงรายได้เพียงล้านบาท แต่กลับทำสัญญากู้ยืมเงิน 2 ฉบับ ถึง 191.2 ล้านบาท มีดอกเบี้ยไม่เป็นไปตามปกติทางการค้า เป็นการทำสัญญากู้ผิดปกติทางการค้ามีการคิดดอกเบี้ยและเบี้ยปรับที่ไม่เป็นไปตามปกติทางการค้าถือเป็นประโยชน์อื่นใด และสัญญาฉบับที่ 2 โดยที่ยังมีหนี้เงินกู้เดิมค้างอยู่ไม่เป็นไปตามปกติวิสัยของการให้กู้ยืมเงิน ซึ่งเป็นการให้ประโยชน์อื่นใดแก่พรรคอนาคตใหม่ ซึ่งรวมผลประโยชนอื่นใดจากการกู้เงิน 191.2 ล้านบาท และเงินบริจาคของนายธนาธร 8.5 ล้านบาท ย่อมชัดแจ้งว่าเป็นการรับบริจาคเงินหรือผลประโยชน์อื่นใดโดยไม่เป็นไปตามกฎหมาย ซึ่งการที่พรรคการเมืองเป็นหนี้ย่อมทำให้เกิดความได้เปรียบทางการเงินกลายเป็นผู้บงการพรรค ทำให้พรรคการเมืองเป็นธุรกิจทางการเมือง เป็นการหลีกเลี่ยงการรับบริจาคเงินหรือทรัพย์สิน ผลประโยชน์อื่นใดตามมาตรา 66 จึงเป็นการฝ่าฝืนมาตรา72 เป็นเหตุให้สั่งยุบพรรคอนาคตใหม่ ตามมาตรา 92 วรรคสอง       3. เมื่อศาลตัดสินให้ยุบพรรคอนาคตใหม่แล้ว ต้องเพิกถอนสิทธิสมัครของกรรมการบริหารพรรคการเมือง ที่ดำรงตำแหน่งอยู่ในวันที่ 2 มกราคม 2562 และวันที่ 11 เมษายน 2562 ซึ่งเป็นวันที่ทำสัญญากู้เงินอันเป็นการกระทำความผิดจนเป็นเหตุให้ถูกยุบพรรค โดยกำหนดระยะเวลาเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง 10 ปี ซึ่งเหมาะควรกับความผิดที่ได้ฝ่าฝืน พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง มาตรา 72 เรื่องห้ามบริจาคเงินให้พรรคการเมืองเกินกว่า 10 ล้านบาทต่อปี และห้ามพรรคการเมืองรับบริจาคโดยมิชอบด้วยกฎหมาย       4.กรรมการบริหารของพรรคที่ถูกยุบนั้น จะไปจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองใหม่ หรือเป็นกรรมการบริหารพรรค หรือมีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นมาใหม่อีกไม่ได้ภายในเวลา 10 ปี นับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรค สั่งเพิกถอนสิทธิกรรมการบริหารพรรคที่อยู่ในตำแหน่งในวันที่ 2 มกราคม 2562 หรือวันที่ 11 เมษายน 2562 ซึ่งเป็นวันที่กระทำการกู้เงินทั้ง 2 สัญญา       กรรมการบริหารพรรคอนาคตใหม่ 16 คน ที่จะถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง เป็น ส.ส.11 คน คือ 1. นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรค (พ้นสภาพ ส.ส.) 2. นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรค 3. น.ส.กุลธิดา รุ่งเรืองเกียรติ รองหัวหน้าพรรค 4. นายชำนาญ จันทร์เรือง รองหัวหน้าพรรค 5. พล.ท.พงศกร รอดชมภู รองหัวหน้ 6. นายรณวิต หล่อเลิศสุนทร รองหัวหน้าพรรค (ไม่ได้เป็น ส.ส.) 7. น.ส.พรรณิการ์ วานิช โฆษกพรรค 8. นายไกลก้อง ไวทยการ นายทะเบียนพรรค 9.นายนิติพัฒน์ แต้มไพโรจน์ เหรัญญิกพรรค (ไม่ได้เป็น ส.ส.) 10. นายสุนทร บุญยอด กรรมการพรรค (ไม่ได้เป็น ส.ส.) 11. น.ส.เยาวลักษณ์ วงษ์ประภารัตน์       และที่เป็นกรรมการแต่ไม่ได้เป็น ส.ส. คือ 12. นายสุรชัย ศรีสารคาม 13. นายเจนวิทย์ ไกรสินธุ์ 14. นายชัน ภักดีศรี 15. น.ส.จารุวรรณ ศรัณย์เกตุ และ 16. นายนิรามาน สุไลมาน       คดีนี้เป็นที่สนใจของหลายประเทศ ตามที่นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ โพสต์เฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2563 ว่าตนและเพื่อน ส.ส. ได้ให้การรับรอง นายปีเตอร์ รามซาวเออร์ ประธานคณะกรรมาธิการความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา สภาผู้แทนราษฎรสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สมาชิกกรรมาธิการอีก 2 ท่าน ได้แก่ มาคุส โฟรห์นไมเออร์ และ เฮลิน เอฟริม ซอมเมอร์ พร้อมด้วยเอกอัครราชทูตเยอรมันประจำประเทศไทย เกออร์ค ชมิดท์ และคณะ เพื่อพูดคุยแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ ประสบการณ์การทำงาน แนวปฏิบัติ และข้อกังวลด้านสิทธิมนุษยชน กฎหมาย และการพัฒนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งความหลากหลายทางศาสนาและชาติพันธุ์       สหรัฐอเมริกาเป็นอีกประเทศที่ให้ความสนใจกรณีการตัดสินคดีพรรคอนาคตใหม่กู้เงิน เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทยแถลงการณ์ มีใจความว่า “เรารับทราบเกี่ยวกับคำพิพากษาของศาลรัฐธรรมนูญไทยในวันที่ 21 กุมภาพันธ์ ให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ สหรัฐอเมริกาส่งเสริมการปกครองระบอบประชาธิปไตยอย่างเต็มที่ในทุกประเทศทั่วโลก และชื่นชมประเทศไทยที่มีรัฐบาลซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยวิถีแห่งประชาธิปไตยเมื่อไม่นานมานี้ แม้ว่าสหรัฐฯ ไม่ได้ถือข้างหรือสนับสนุนพรรคการเมืองใดในประเทศไทยเป็นพิเศษ แต่ประชาชนกว่า 6 ล้านคนได้ลงคะแนนเสียงเลือกพรรคอนาคตใหม่ในการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 24 มีนาคมที่ผ่านมา คำพิพากษาให้ยุบพรรคอนาคตใหม่อาจนำไปสู่การลิดรอนสิทธิ์ของผู้ลงคะแนนเสียงเหล่านั้น และทำให้เกิดคำถามว่าพวกเขาจะยังคงมีสิทธิ์มีเสียงในระบบการเลือกตั้งของไทยหรือไม่” อ่านแถลงการณ์จากสถานทูตสหรัฐฯ ได้ที่ https://th.usembassy.gov/statement-on-the-dissolution-of-the-future-forward-party-in-thailand/       และ โฆษกสหภาพยุโรป (อียู) ก็ออกแถลงการณ์ในเรื่องนี้เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ว่า       “ ในวันนี้มีการยุบพรรคอนาคตใหม่ หนึ่งในพรรคฝ่ายค้าน เป็นการถอยหลังด้านความเป็นการเมืองพหุนิยมในประเทศไทย พรรคอนาคตใหม่ได้รับคะแนนเสียงจากประชาชนมากกว่าหกล้านคนในการเลือกตั้งทั่วไปในเดือนมีนาคม 2562       การยุบพรรคหรือการห้ามสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงสมัครรับเลือกตั้งถือเป็นการต่อต้านการฟื้นฟูการเมืองพหุนิยมที่ได้เริ่มต้นในปีที่แล้ว พื้นที่ทางการเมืองในประเทศไทยควรจะเปิดกว้างเช่นเดิม       เป็นเรื่องสำคัญที่ฝ่ายอำนาจจะต้องให้ความมั่นใจว่าบรรดาผู้ที่ได้รับเลือกตั้งให้เข้าไปทำหน้าที่ในสภาผู้แทนราษฎรจะต้องสามารถทำหน้าที่ต่อไปได้ในสภานี้ โดยไม่คำนึงถึงพรรคจากรายชื่อที่ได้รับการเลือก       สหภาพยุโรปพร้อมจะขยายความร่วมมือกับประเทศไทย รวมถึงด้านสิทธิมนุษยชน เสรีภาพพื้นฐานและการเมืองพหุนิยม ดังที่ได้เน้นไว้ในสภาเรื่องการต่างประเทศของสหภาพยุโรปในข้อสรุปเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2562”       เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2563 กระทรวงการต่างประเทศ ได้เผยแพร่ "ถ้อยแถลงกรณีการยุบพรรคอนาคตใหม่" โดยมีเนื้อหาดังต่อไปนี้       1. ประเทศไทยรับทราบความสนใจของบางประเทศต่อกรณีคดีความ ซึ่งนำไปสู่คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563       2. คำวินิจฉัยดังกล่าวเป็นไปตามกระบวนการในรัฐธรรมนูญและพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 โดยปราศจากอคติต่อการกระทำหรือผู้กระทำที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ ควรคำนึงด้วยว่า รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันได้รับความเห็นชอบจากประชาชนผ่านการทำประชามติ โดยได้นำหลักกฎหมายในรัฐธรรมนูญมาประกอบเป็นแนวทางให้พรรคการเมืองทุกพรรคที่เข้าร่วมการเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ผ่านมาใช้       3. ประเทศไทยยังคงมุ่งมั่นที่จะเสริมสร้างค่านิยมของประชาธิปไตยและการเมืองพหุนิยม พร้อมเชื่อว่า โดยเคารพอธิปไตยของประเทศไทย มิตรประเทศจะสนับสนุนประเทศไทยในการปฏิบัติตามกฎหมายสูงสุดของประเทศเหมือนที่ผ่านมา เช่นเดียวกับที่ประเทศไทยให้การปฏิบัติต่อสมาชิกประชาคมระหว่างประเทศ       และเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2563 คณะกรรมาธิการการต่างประเทศ วุฒิสภา ได้ออกแถลงการณ์กรณีท่าทีของต่างประเทศต่อการวินิจฉัยให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ ชี้อาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มีความว่า จากกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ รวมทั้งเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของคณะกรรมการบริหารพรรคเป็นเวลาสิบปีนับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรคนั้น ส่งผลให้มีการออกแถลงการณ์หรือการแสดงความคิดเห็นต่างๆ ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ อันอาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดขึ้นภายในประเทศ และอาจมีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ       คณะกรรมาธิการการต่างประเทศ วุฒิสภา ในฐานะส่วนหนึ่งของฝ่ายนิติบัญญัติ มีความห่วงใยต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น จึงขอแสดงความคิดเห็นดังนี้       1. การพิจารณาและวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญเป็นไปตามหลักนิติธรรม (Rule of Law) และบทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ตราขึ้นภายใต้รัฐธรรมนูญที่ผ่านการลงประชามติของประชาชนมิได้เป็นการใช้อำนาจโดยอำเภอใจหรือปราศจากความชอบธรรมทางกฎหมาย       2. พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มีวัตถุประสงค์เพื่อตีกรอบและสร้างความชัดเจนถึงการดำเนินการในมิติต่าง ๆ ของพรรคการเมืองซึ่งหนึ่งในวัตถุประสงค์หลักคือ การมุ่งที่จะสกัดกั้นการครอบงำพรรคการเมือง ดังเช่นการกำหนดให้บุคคลสามารถบริจาคเงินเพื่อสนับสนุนพรรคการเมืองได้ไม่เกิน 10 ล้านบาท และกรณีคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญในคดีนี้เป็นการสร้างบรรทัดฐานมิให้เกิดการใช้อำนาจเงินเพื่อเข้าครอบงำพรรคการเมือง       3. ประเทศไทยปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขซึ่งสอดคล้องกับหลักการทั่วไปของระบอบประชาธิปไตยที่เป็นสากล และอาจมีบางเรื่องที่แตกต่างกันกับประเทศอื่นตามบริบทของสังคมและวัฒนธรรมของแต่ละประเทศ เพราะฉะนั้น การแสดงออกซึ่งความเห็นของบางประเทศหรือบางองค์กรระหว่างประเทศที่ได้ชื่อว่าเป็นมหามิตรของประเทศไทยมาอย่างยาวนาน แม้จะเป็นไปด้วยเจตนาดี แต่การวิจารณ์ทางการเมืองภายในประเทศโดยอาศัยความรู้สึกมากกว่ากรอบกติกา หรือกระบวนการตามกฎหมายภายในประเทศ อาจไม่สอดคล้องกับความพยายามที่จะสร้างความร่วมมือและความสัมพันธ์อันดีระหว่างกัน และแสดงถึงการขาดความรอบคอบในการเป็นมืออาชีพทางการทูต       นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ได้แถลงต่อสื่อมวลชนเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ หลังรู้คำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญว่าจะตั้งคณะอนาคตใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อการรวบรวมคนที่ต้องการทำงานการเมืองต่อ ส่วนนายปิยบุตร แสงกนกกุล ก็กล่าวว่า จะรณรงค์เคลื่อนไหวทางการเมืองทั่วประเทศเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม       สำหรับ ส.ส. ของพรรคอนาคตใหม่ที่ถูกยุบ สามารถเลือกตัดสินใจเข้าร่วมกับพรรคการเมืองใด รวมทั้งพรรคใหม่ที่จะจัดตั้งที่จะมีนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคอนาคตใหม่เป็นผู้ได้รับไม้ต่อจากนายธนาธร       อย่างไรก็ตาม หลังการยุบพรรคอนาคตใหม่ นักศึกษาหลายสถาบันได้นัดรวมตัวชุมนุมประท้วงรัฐบาลอย่างต่อเนื่องโดยมีการนัดผ่านโลกโชเชียลเช่นเดียวกับที่มีการประท้วงที่ฮ่องกง ทำให้เกรงว่าหากมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จะเกิดการเมืองบนท้องถนนอีกครั้ง เนื่องจากในขณะนี้มีถึงสามสัญญาณอันตราย คือ ภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัวเป็นอย่างมาก การระบาดของไวรัสโควิด 19 และการยุบพรรคอนาคตใหม่ เปิดคำพิพากษาคดีจำนำข้าว ‘จีทูจี’ ฉบับ       เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2563 เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่คำพิพากษาศาลฎีกานักการเมือง เรื่องความผิดต่อตําแหน่งหน้าที่ราชการ ความผิดต่อพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ ความผิดต่อพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต       คดีหมายเลขดำที่ อม. 25/2558, อม.1/2559 คดีหมายเลขแดงที่ อม. 178/2560, อม. 179/2560 ระหว่าง อัยการสูงสุด โจทก์ กรมการค้าต่างประเทศ ที่ 1 - กระทรวงการคลัง ที่ 5 ผู้ร้อง นายภูมิ สาระผล ที่ 1 - นางสาวธันยพร หรือบงกร จันทร์สกุลพร ที่ 21 จำเลย       ในคำพิพากษาจำนวน 132 หน้า ให้จำคุก พ.ต.วีระวุฒิ วัจนะพุกกะ อดีตเลขานุการ นายบุญทรง เตริยาภิรมย์ -นายภูมิ สารผล เป็นเวลา 50 ปี ซึ่ง พ.ต.วีระวุฒิ ได้หลบหนี ทำให้ศาลออกหมายจับพร้อมจำคุก นายสุธี เชื่อมไธสง ซึ่งเป็นคนใกล้ชิด “เสี่ยเปี๋ยง” นายอภิชาต จันทร์สกุลพร คนสนิท ฐานเป็นผู้สนับสนุน 32 ปี และร่วมรับใช้ค่าเสียหาย 1.6 หมื่นล้าน อ่านฉบับเต็มคลิก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2563/A/010/T_0007.PDF ครม. ไฟเขียวเช่ากำไลอีเอ็มติดตามตัวนักโทษ 30,000 เครื่อง       เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2563 น.ส.รัชดา ธนาดิเรก รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี แถลงผลการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ว่า ครม.เห็นชอบโครงการนำอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ติดตามตัว (Electronic Monitoring: EM) มาใช้เพื่อเป็นมาตรการทางเลือกแทนการลงโทษจำคุก จำนวน 30,000 เครื่อง วงเงิน 877.26 ล้านบาท โดยขอผูกพันข้ามปีงบประมาณรายการค่าเช่าอุปกรณ์ฯ ระยะเวลาดำเนินการ 30 เดือน ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563-2565 วงเงิน 832.5 ล้านบาท นอกจากนี้ ครม. ยังเห็นชอบให้ยกเลิกการผูกพันงบประมาณรายการค่าเช่าอุปกรณ์เครื่องมือติดตามตัวอิเล็กทรอนิกส์ (EM) พร้อมระบบควบคุมการทำงาน จำนวน 4,000 เครื่อง วงเงิน 151.20 ล้านบาท เนื่องจากบริษัทคู่สัญญาส่งมอบอุปกรณ์ไม่ตรงตามคุณลักษณะที่กำหนดไว้ในสัญญาเช่า ทางกรมคุมประพฤติจึงบอกเลิกสัญญา       น.ส.รัชดา กล่าวต่อว่า โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อลดความแออัดในเรือนจำโดยการเช่าอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ติดตามตัว (EM) โดยใช้ติดตามตัวผู้กระทำผิดตามที่กรมคุมประพฤติกำหนด ครอบคลุม 3 กลุ่ม คือ       1.ผู้ถูกคุมประพฤติตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56       2. ผู้ต้องราชทัณฑ์ นักโทษเด็ดขาดที่ได้รับการพักการลงโทษหรือได้รับการลดวันต้องโทษจำคุก ตามที่กฎหมายกำหนดไว้ และ       3. ผู้เข้ารับการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด ตามพระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2554       คุณลักษณะเฉพาะของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ติดตามตัว (EM) จะใช้ระบบจีพีเอส และระบบคลื่นความถี่วิทยุ แบบชิ้นเดียวมีน้ำหนักรวมไม่เกิน 250 กรัม โดยมีระบบการแจ้งเตือนเป็นเรียลไทล์ เมื่อแบตเตอรี่เหลือน้อยกว่า 20 เปอร์เซ็นต์ หากออกนอกพื้นที่ที่กำหนด หรือถอดอุปกรณ์หรือสายรัดโดยไม่ได้รับอนุญาต ระบบจะแจ้งเตือนผ่าน 3 ช่องทาง คือ เว็บไซต์ การส่งข้อความ (เอสเอ็มเอส) ไปยังหมายเลขโทรศัพท์ตามเขตพื้นที่รับผิดชอบของเจ้าหน้าที่ตามที่กรมคุมประพฤติกำหนด และส่งข้อมูลผ่านอีเมล์ไปยังเจ้าหน้าที่ อย่างไรก็ตาม ขอให้ประชาชนสบายใจได้ว่าการติดเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ติดตามตัวไม่ได้ทำให้ผู้กระทำความผิดหนีออกไปได้ง่าย เพราะมีระบบติดตามอย่างต่อเนื่อง ‘ครม.’ เห็นชอบ ‘ร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการก่อการร้าย’       เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2563 เวลา15.15 น. น.ส.ไตรศุลี ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี แถลงภายหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ว่า ครม. มีมติเห็นชอบร่าง พ.ร.บ.การป้องกันและปราบปรามการก่อการร้าย เนื่องจากการก่อการร้ายเป็นการกระทำที่กระทบต่อความสงบ ความมั่นคง และความสงบเรียบร้อยของประเทศชาติ รวมทั้งเป็นปัญหาที่มีความรุนแรง สลับซับซ้อน หากไม่ดำเนินการแก้ไขจะเกิดผลกระทบในวงกว้างต่อความมั่นคงของชาติ จึงจำเป็นที่จะต้องออกมาตรการป้องกันและแก้ไขเรื่องดังกล่าว โดยมีสาระสำคัญคือแก้ไขเพิ่มเติม และตัดบทบัญญัติที่ซ้ำกับกฎหมายอื่นๆ ออกไปหมด รวมถึงออกมาตรการ โดยกำหนดอำนาจหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่ คุ้มครองการปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่ที่คุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน ซึ่งมีมาตรการ ดังนี้       1. มาตรการเชิงป้องกันการก่อการร้าย กำหนดอำนาจทั่วไปสำหรับพนักงาน เจ้าหน้าที่ ในการเข้าไปในเคหะสถาน เพื่อตรวจค้น การค้นบุคคล หรือยานพาหนะถ้ามีเหตุต้องสงสัย ยึดทรัพย์สิน ห้ามเข้า ห้ามใช้เส้นทางคมนาคม ยานพาหนะ อาคาร สถานที่ สามารถสั่งอพยพ และเข้าถึงการได้มาซึ่งเอกสาร หรือข้อมูลข่าวสาร การสะกดรอยผู้ต้องสงสัย การอำพราง การเคลื่อนย้ายภายใต้การควบคุม รวมถึงอำนาจการจับกุม ควบคุมตัวบุคคล       2. มาตรการเชิงปราบปรามการก่อการร้าย อำนาจของพนักงาน เจ้าหน้าที่ หากได้ประกาศสถานการณ์อันเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงแห่งชาติแล้ว สามารถออกคำสั่งให้บุคคลห้ามออกไปนอกราชอาณาจักร สามารถออกคำสั่งให้คนต่างด้าวออกไปนอกราชอาณาจักร มีการควบคุมการซื้อขาย การครอบครองอาวุธ ทั้งนี้ จะต้องดำเนินการด้วยความจำเป็น ไม่เกินกว่าเหตุ       3. ขอบเขตการบังคับใช้หรืออำนาจศาล และสถานะของพนักงานเจ้าหน้าที่ ทั้งนี้ การดำเนินคดีต้องอยู่ในอำนาจของศาลยุติธรรม รวมทั้งกำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่ที่ได้รับการแต่งตั้งเป็นพนักงานฝ่ายปกครอง หรือตำรวจตามประมวลกฎหมายอาญา       สำหรับบทกำหนดโทษ กำหนดให้ผู้ใดก็ตามที่เปิดเผยการได้มาซึ่งเอกสาร หรือข้อมูลข่าวสารตามร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3-5 ปี ปรับตั้งแต่ 60,000 - 100,000 บาท และกำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่ที่ได้รับกระทำนอกเหนือจากปฏิบัติการตาม พ.ร.บ.ฉบับนี้ จะต้องระวางโทษหนักเป็น 3 เท่าของการกำหนดความผิด ‘ครม.’ เห็นชอบร่าง พ.ร.บ. กำหนดอาหาร       เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2563 เวลา 15.15 น. น.ส.ไตรศุลี ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี แถลงภายหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ว่า ครม. เห็นชอบตามที่กระทรวงสาธารณสุข เสนอร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดอาหาร ซึ่งมีสาระสำคัญ คือกำหนดให้สาขาการกำหนดอาหารเป็นสาขาการประกอบโรคศิลปะ ให้มีคณะกรรมการวิชาชีพสาขาการกำหนดอาหาร ทำหน้าที่รับขึ้นทะเบียน ออกใบอนุญาต เพิกถอนในอนุญาตแก่ผู้ประกอบการโรคศิลปะสาขานั้นๆ อีกทั้งยังเป็นการกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอขึ้นทะเบียนและขอขึ้นใบอนุญาต ซึ่งจะต้องเป็นผู้ได้รับใบปริญญาหรือประกาศนียบัตรเทียบเท่าสาขาการกำหนดอาหารจากสถาบันการศึกษาที่คณะกรรมการวิชาชีพการกำหนดวิชาชีพรับรองอีกด้วย ศาล รธน. วินิจฉัยกรณี ส.ส.เสียบแทนกัน       เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2563 ศาลรัฐธรรมนูญ แถลงผลการพิจารณาคดีที่นายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร ได้ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญ ขอให้พิจารณาวินิจฉัย กรณีที่มี ส.ส. เสียบบัตรลงคะแนนแทนกัน เพื่อผ่านร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2563 วงเงิน 3.2 ล้านล้านบาท ถือว่าไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ หรือไม่       ผลการลงมติศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่า คดีนี้ไม่มีประเด็นให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยเกี่ยวกับข้อความ หรือเนื้อหาสาระของร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้แต่อย่างใด ทั้งไม่มีประเด็นเกี่ยวกับความผิดทางอาญา หรือทางจริยธรรมของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนใด คงมีแต่ประเด็นที่ศาลรัฐธรรมนูญจะต้องพิจารณาวินิจฉัยเฉพาะเรื่องกระบวนการตราร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้เท่านั้น ส่วนบุคคลใดจะต้องรับผิดรับโทษอย่างไรหรือไม่ เป็นเรื่องที่ต้องไปดำเนินการตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องต่อไป       โดยศาลรัฐธรมนูญได้มติเสียงข้างมากวินิจฉัยว่า การกระทำโดยไม่สุจริตใช้สิทธิออกเสียงลงมติแทนผู้ที่ไม่ได้อยู่ร่วมประชุมด้วยนั้น เป็นการละเมิดหลักการพื้นฐานของการเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ต้องปฏิบัติหน้าที่โดยไม่อยู่ในอาณัติมอบหมายของผู้ใด และต้องปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต เพื่อประโยชน์ส่วนรวมของประเทศชาติและความผาสุกของประชาชนโดยรวม โดยปราศจากการขัดกันแห่งผลประโยชน์ ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 114 ทั้งสมาชิกคนหนึ่งย่อมมีเสียงหนึ่งเสียงในการออกเสียงลงคะแนน ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 120 วรรค 3 และการออกเสียงลงคะแนนจะกระทำแทนกันไม่ได้ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร 2560 ข้อ 80 วรรค 3 ข้อเท็จจริงในคดีนี้ปรากฏว่า ในการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2563 เมื่อวันที่ 10 มกราคม 2563 เวลาประมาณ 19.30 น.ถึงวันที่ 11 มกราคม 2563 ซึ่งเป็นการพิจารณาวาระที่ 2 และวาระที่ 3 ปรากฏการแสดงตนและลงมติของนายฉลอง เทอดวีระพงศ์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ทั้งที่นายฉลอง รับเองว่าตนไม่อยู่ในที่ประชุมตามวันและเวลาดังกล่าว การที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่ได้อยู่ในห้องประชุม แต่ปรากฏว่ามีการใช้บัตรอิเล็กทรอนิกส์แสดงตน และลงมติแทน ย่อมมีผลเป็นการออกเสียงลงคะแนนที่ไม่สุจริต ทำให้ผลการลงมติร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2563 ในวันและเวลาดังกล่าว ไม่สอดคล้องกับหลักนิติธรรมและไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ       จึงมีประเด็นปัญหาที่ต้องพิจารณา คือ ร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2563 ตกไปทั้งฉบับตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 15 – 18/2556 และคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 3-4/2557 หรือไม่       ประเด็นนี้ศาลรัฐธรรมนูญ เห็นว่า ประเด็นข้อวินิจฉัย พฤติการณ์แห่งคดี และบทกฎหมายที่เกี่ยวข้องในคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญดังกล่าว แตกต่างจากประเด็นข้อวินิจฉัย พฤติการณ์แห่งคดี และบทกฎหมายในคดีนี้อย่างมีนัยสำคัญ กล่าวคือ คดีนี้ไม่มีประเด็นเกี่ยวกับข้อความอันเป็นสาระสำคัญของร่าง พ.ร.บ. ขัด หรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญแต่อย่างได       แต่มีปัญหาที่กระบวนการตราร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้เท่านั้น ทั้งข้อเท็จจริงในคดีนี้ก็ปรากฏชัดว่าการพิจารณาออกเสียงลงมติของสภาผู้แทนราษฎรในวาระที่ 1 ขั้นรับหลักการ และการพิจารณาของคณะกรรมาธิการก่อนเสนอให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาเรียงตามลำดับมาตราในวาระที่ 2 ได้ดำเนินการไปโดยชอบด้วยรัฐธรรมนูญทุกประการ ถือได้ว่าเป็นขั้นตอนที่เสร็จสิ้นไปโดยสมบูรณ์ก่อนแล้ว นอกจากนี้ ยังมีเหตุจำเป็นเร่งด่วนที่ประเทศชาติจะต้องได้กฎหมายฉบับนี้ไปช่วยแก้ปัญหาความล่าช้า และอุปสรรคในการเบิกจ่ายงบประมาณแผ่นดินอีกด้วย ซึ่งในปัจจุบันมี พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ 2561 มาตรา 74 บัญญัติให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจกำหนดคำบังคับไว้ในคำวินิจฉัยได้ด้วย ซึ่งบทกฎหมายดังกล่าวนี้ มิได้มีอยู่ในอดีต       อาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ 2561 มาตรา 74 ให้สภาผู้แทนราษฎรดำเนินการให้ถูกต้องเฉพาะในวาระที่ 2 และวาระที่ 3 และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการ แต่การพิจารณาลงมติในวาระที่ 1 และในขั้นตอนการพิจารณาของคณะกรรมาธิการก่อนนำเสนอให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาออกเสียงลงมติเรียงตามลำดับมาตราในวาระที่ 2 ซึ่งได้เสร็จสิ้นไปก่อนที่จะมีการกระทำอันไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ จึงเป็นขั้นตอนที่ชอบและมีผลสมบูรณ์ตามรัฐธรรมนูญแล้ว จากนั้นให้เสนอร่างพระราชบัญญัติที่แก้ไขให้ถูกต้องให้วุฒิสภาให้ความเห็นชอบ เพื่อดำเนินการตามรัฐธรรมนูญต่อไป พร้อมทั้งให้สภาผู้แทนราษฎรรายงานผลการปฏิบัติตามคำบังคับต่อศาลรัฐธรรมนูญภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ศาลมีคำวินิจฉัย       ส่วนคำร้องที่ประธานสภาผู้แทนราษฎรส่งความเห็นของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 78 คน ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2563 นั้น เห็นว่า เหตุแห่งคำร้องดังกล่าวเป็นเหตุเดียวกันกับที่ศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยไปในคดีนี้แล้ว กรณีไม่มีเหตุจำเป็นต้องรับไว้พิจารณาวินิจฉัยให้อีก จึงมีคำสั่งไม่รับคำร้องไว้พิจารณาวินิจฉัย       ผลจากการวินิจฉัยดังกล่าว สภาผู้แทนราษฎรจึงมีคำสั่งให้ทำการลงคะแนนเสียงใหม่เฉพาะวาระ 2-3 สภาฯ ผ่านงบ ’63 ฉลุย ส.ส. ลงมติ 257 เสียงต่อ 1       ในวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 ที่รัฐสภาได้มีการประชุมสภาผู้แทนราษฎรนัดพิเศษเพื่อพิจารณาร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ในวาระ 2 และ 3 ตามคำสั่งศาลรัฐธรรมนูญ โดยมีนายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร ทำหน้าที่ประธาน       ที่ประชุมได้ทำการลงมติผ่านวาระ 2 ต่อด้วยวาระ 3 ด้วยคะแนน 257 ต่อ 1 งดออกเสียง 3       ทั้งนี้ ส.ส. พรรคฝ่ายค้านหลังจากมาร่วมลงชื่อเปิดประชุมแล้วได้ออกจากที่ประชุมไม่ร่วมลงคะแนนเสียงด้วย ส.ว. มติเอกฉันท์ 215 ต่อ 0 ผ่านงบ ’63 แล้ว       เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2563 ที่รัฐสภา มีการประชุมวุฒิสภา โดยมีนายพรเพชร วิชิตชลชัย ประธานวุฒิสภา เป็นประธานในการประชุม เพื่อพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ทั้งนี้ นายวิสุทธิ์ ศรีสุพรรณ ส.ว.ในฐานะประธานกรรมาธิการงบประมาณฯ ชี้แจงว่า สาเหตุที่ต้องพิจารณาใหม่นั้น เนื่องจากศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้สภาผู้แทนราษฎรลงมติใหม่ในวาระ 2 และ 3 เนื่องจากมีกรณีเสียบบัตรลงคะแนนแทนกัน ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรได้พิจารณาเสร็จแล้วเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา อีกทั้งสิ่งที่ประธานสภาฯ ส่งมานั้น มีสาระคงเดิมทุกประการ ดังนั้น ส.ว. จึงต้องพิจารณาให้ความเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบต่อไป แต่ไม่สามารถแก้ไขเนื้อหาได้       สมาชิกวุฒิสภา ได้อภิปรายตำหนิพฤติกรรมเสียบบัตรแทนกันที่เป็นต้นเหตุต้องนำมาพิจารณาซ้ำ ทำให้การเบิกจ่ายงบประมาณล่าช้า กระทั่งเวลา 15.00 น. ที่ประชุมวุฒิสภาลงมติเห็นชอบด้วยคะแนน 215 ต่อ 0 และงดออกเสียง 6 เสียง ก.คลังกู้ 20,000 ล้าน ชดเชยขาดดุลงบประมาณ       เมื่อวันอังคาร ที่ 18 กุมภาพันธ์ 2563 เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง การกู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณ โดยการทำสัญญากู้ยืมเงิน (Term Loan) ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ครั้งที่ 1 ความว่า       เพื่อให้เป็นไปตามความในมาตรา 16 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติการบริหารหนี้สาธารณะ พ.ศ. 2548 กระทรวงการคลังขอประกาศให้ทราบโดยทั่วกันว่า       กระทรวงการคลังโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี ตามมติเมื่อวันที่ 24 กันยายน 2562 และอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 7 มาตรา 20(1) และมาตรา 21 แห่งพระราชบัญญัติ การบริหารหนี้สาธารณะ พ.ศ. 2548 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการบริหารหนี้สาธารณะ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551 และพระราชบัญญัติการบริหารหนี้สาธารณะ (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2561 ได้ดำเนินการกู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณ โดยมีรายละเอียดและเงื่อนไข ดังต่อไปนี้       1. กระทรวงการคลังได้ดำเนินการกู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณ ประจำปี งบประมาณ 2562 ที่มีการขยายระยะเวลาเงินกู้ออกไปภายหลังจากวันสิ้นปีงบประมาณสำหรับการเบิกจ่ายกันเหลื่อมปี โดยการทำสัญญากู้ยืมเงิน (Term Loan) จากธนาคารออมสิน และธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) วงเงินกู้รวม 20,000 ล้านบาท (สองหมื่นล้านบาทถ้วน)       2. อายุเงินกู้ 1 ปี 6 เดือน นับตั้งแต่วันที่ 24 ธันวาคม 2562 ครบกำหนดชำระต้นเงินกู้ทั้งจำนวนในวันที่ 24 มิถุนายน 2564       3. อัตราดอกเบี้ยเท่ากับอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงระยะสั้นตลาดกรุงเทพ (BIBOR ) ระยะ 6 (หก) เดือน ที่ประกาศโดยธนาคารแห่งประเทศไทยเป็นฐานในการคำนวณอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ ลบด้วยส่วนต่าง (Spread) เฉลี่ยร้อยละ 0.15019 (ศูนย์จุดหนึ่งห้าศูนย์หนึ่งเก้า) ต่อปี       4. การเบิกเงินกู้ กระทรวงการคลังจะทยอยเบิกเงินกู้ นับตั้งแต่วันที่ 24 ธันวาคม 2562 จนถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2563 โดยจะแจ้งผู้ให้กู้ทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 2 วันทำการ ทั้งนี้ กระทรวงการคลังจะเบิกเงินกู้เป็นงวดเรียงลำดับจากวงเงินกู้ที่มีอัตราดอกเบี้ยต่ำสุดก่อน และเมื่อเบิกเงินกู้ครบจำนวนของวงเงินดังกล่าวแล้วจึงจะเริ่มเบิกรับเงินกู้ในวงเงินกู้ลำดับถัดไป       5. การชำระดอกเบี้ย ตลอดเวลาที่สัญญายังมีอายุอยู่ ให้แบ่งชำระดอกเบี้ยปีละสองงวด คือ วันที่ 24 มิถุนายน และ 24 ธันวาคม ของทุกปี โดยจะชำระดอกเบี้ยงวดแรก ในวันที่ 24 มิถุนายน 2563 และชำระดอกเบี้ยงวดสุดท้าย ในวันที่ 24 มิถุนายน 2564 พร้อมต้นเงินกู้ ณ วันสิ้นสุดตามสัญญากู้ยืมเงิน หากวันครบกำหนดชำระดอกเบี้ยตรงกับวันหยุดตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย ให้เลื่อนไปชำระในวันทำการถัดไป โดยไม่นับวันหยุดตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยดังกล่าว เข้ารวมเพื่อคำนวณดอกเบี้ยที่ถึงกำหนดชำระ ยกเว้นการชำระหนี้งวดสุดท้าย ให้คำนวณดอกเบี้ยจนถึงวันก่อนวันชำระหนี้ ทั้งนี้ ในการคำนวณดอกเบี้ย ให้ถือว่าหนึ่งปีมี 365 (สามร้อยหกสิบห้า) วัน นับตามจำนวนวันที่เกิดขึ้นจริง เศษของหนึ่งสตางค์ให้ปัดทิ้ง       6. การชำระต้นเงินกู้ กระทรวงการคลังสามารถชำระหนี้ต้นเงินกู้ก่อนครบกำหนดได้ทั้งจำนวนหรือบางส่วน โดยจะทยอยคืนต้นเงินกู้ที่มีอัตราดอกเบี้ยสูงสุดก่อน ทั้งนี้ กระทรวงการคลังจะแจ้งให้สถาบันการเงิน (ผู้ให้กู้) ทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 2 วันทำการ โดยกระทรวงการคลัง จะชำระดอกเบี้ยคงค้างของต้นเงินกู้ที่ค้างชำระ พร้อมกับการชำระต้นเงินกู้ก่อนกำหนดนั้น ทั้งนี้ ดอกเบี้ยคงค้างให้คำนวณนับตั้งแต่วันที่กระทรวงการคลังชำระคืนดอกเบี้ยครั้งล่าสุดจนถึงวันก่อนวันที่กระทรวงการคลังชำระคืนต้นเงินกู้ก่อนกำหนด หากวันครบกำหนดชำระคืนต้นเงินกู้คราวใดตรงกับวันหยุดตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยให้เลื่อนไปชำระคืนในวันทำการถัดไป       7. ไม่มีค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายใดๆ              ประกาศ ณ วันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2562              จักรกฤศฏิ์ พาราพันธกุล              รองปลัดกระทรวงการคลัง              หัวหน้ากลุ่มภารกิจด้านรายจ่ายและหนี้สิน              ปฏิบัติราชการแทน              รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ศาล รธน. วินิจฉัยชี้ขาด กฎหมายเอาผิดหญิงทำแท้ง 'ขัดรัฐธรรมนูญ'       เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2563 ศาลรัฐธรรมนูญได้พิจารณาคำร้องกรณี น.ส.ศรีสมัย เชื้อชาติ ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 213 กรณีประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 301 ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 27 และ 28 หรือไม่ และประมวลกฎหมายอาญามาตรา 305 ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 27 มาตรา 28 และมาตรา 77 หรือไม่       โดยมติเสียงข้างมากเห็นว่า วิ อาญา มาตรา 301 ที่บัญญัติว่า “หญิงใดทำให้ตนเองแท้งลูก หรือยอมให้ผู้อื่นทำให้ตนเองแท้งลูกต้องระวางโทษจำคุก ไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ” นั้น ขัดรัฐธรรมนูญมาตรา 27 และ 28       ทั้งนี้ เสียงข้างมากเห็นว่า วิ อาญา มาตรา 305 ที่บัญญัติว่า ถ้าการกระทำความผิดดังกล่าวในมาตรา 301 และ 302 เป็นการกระทำของแพทย์ และ (1) จำเป็นต้องกระทำเนื่องจากสุขภาพของหญิงนั้น (2) หญิงมีครรภ์เนื่องจากการกระทำความผิดอาญาตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 276, 277, 282, 283 หรือมาตรา 284 ผู้กระทำไม่มีความผิด ไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 27 28 และมาตรา 77        และเสียงข้างมากก็เห็นว่าสมควรที่ วิ อาญา มาตรา 301 และ 305 ควรได้รับการปรับปรุงแก้ไข เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไขปรับปรุงบทบัญญัติแห่งกฎหมายดังกล่าว ทั้งนี้ ศาลได้กำหนดคำบังคับโดยอาศัยอำนาจตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ มาตรา 74 ให้คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญในส่วนที่วินิจฉัยว่า วิ อาญา มาตรา 301 ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญนั้น มีผลเมื่อพ้น 360 วัน นับแต่วันที่ศาลมีคำวินิจฉัย       สำหรับมาตรา 27 และ 28 ของรัฐธรรมนูญนั้น เป็นบทบัญญัติที่กำหนดว่าบุคคลชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน เสมอกันในทางกฎหมาย มีสิทธิและเสรีภาพในชีวิตและร่างกาย และได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายอย่างเท่าเทียม การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล ไม่ว่าด้วยความแตกต่างในเรื่องของถิ่นกำเนิด เชื้อชาติ เพศ ภาษา สภาพทางกาย หรือสุขภาพ ความคิดเห็นทางการเมือง อันไม่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ จะกระทำไม่ได้ ส่วนมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญนั้น เป็นบทบัญญัติที่กำหนดให้รัฐต้องจัดให้มีกฎหมาย หรือยกเลิกปรับปรุงกฎหมายที่หมดความจำเป็น หรือไม่สอดคล้องกับสภาพการณ์ หรือที่เป็นอุปสรรคต่อการดำรงชีวิต โดยไม่ชักช้า เพื่อไม่ให้เป็นภาระต่อประชาชน