กันยายน 2562 : กมธ. สารพิษฯ มติเอกฉันท์ แบน "3 สารพิษ" กมธ. สารพิษฯ มติเอกฉันท์ แบน "3 สารพิษ" "บิ๊กป้อม" ยังไม่รู้ระเบิดกรุงโยงกลุ่มการเมืองหรือไม่ มติศาล รธน. "ประยุทธ์" ไม่เป็นเจ้าหน้าที่รัฐ ศาล รธน. ไม่รับวินิจฉัยปมถวายสัตย์ฯ ของ “บิ๊กตู่-ครม.” มาตรการแก้ปัญหาหนี้ กยศ. ศาลฎีกาพิพากษายืนจำคุก 'กี้ร์-อริสมันต์' แกนนำ นปช. 4 ปี ศาล รธน. วินิจฉัย “เซ็ตซีโร่” กสม. ไม่ขัด รธน. ศาลอุทธรณ์ เพิ่มโทษ “บุญทรง” อีก 6 ปี คดีจำนำข้าว ศาลรัฐธรรมนูญรับคำร้อง 32 ส.ส. ถือหุ้นสื่อ กมธ. สารพิษฯ มติเอกฉันท์ แบน "3 สารพิษ"       เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2562 ที่รัฐสภา คณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาศึกษาแนวทางการควบคุมการใช้สารเคมีในภาคเกษตรกรรม มีมติให้ยกเลิกสารเคมีการเกษตร 3 ตัว ประกอบด้วย พาราควอต ไกลโฟเซต และคลอร์ไพริฟอส ในทันที ขณะเดียวกัน กมธ.วิสามัญฯ ก็ไม่ปิดกั้นรับฟังความคิดเห็นจากภาคส่วนต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีมติตั้งคณะทำงาน 1 ชุด เพื่อประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับทราบถึงพิษภัยของสารเคมี       ทั้งนี้ กมธ. จะเชิญรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องทั้ง 4 กระทรวง ได้แก่ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพาณิชย์ และกระทรวงสาธารณสุข มารับฟังความคิดเห็นด้วย       สารเคมีในประเทศอันตรายถึงขั้นวิกฤต กระทรวงสาธารณสุขได้มีความเห็นเป็นเอกฉันท์ให้ยกเลิกสารทั้ง 3 ตัวไปแล้ว และใน 53 ประเทศทั่งโลกรวมทั้ง ลาว กัมพูชา เวียดนาม ก็ได้เลิกใช้แล้ว "บิ๊กป้อม" ยังไม่รู้ระเบิดกรุงโยงกลุ่มการเมืองหรือไม่       เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2562 พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี กล่าวถึงความคืบหน้าการติดตามมือป่วนลอบวางระเบิดกรุงเทพฯ เมื่อต้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ว่า ขณะนี้ยังติดตามตัวผู้กระทำผิดอยู่ โดยได้มีการออกหมายจับไปทั้งหมดแล้ว แต่ผู้ต้องหาได้หนีไปต่างประเทศ โดยใช้เส้นทางไปมาเลเซีย       ทั้งนี้ ยืนยันว่ายังไม่มีข้อมูลเชื่อมโยงกับกลุ่มการเมืองใดๆ เนื่องจากยังไม่เจอตัวบุคคลเหล่านั้น แต่ถ้าได้เจอตัวบุคคลและนำมาสอบสวนก็อาจจะมีการเชื่อมโยงก็ได้ มติศาล รธน. "ประยุทธ์" ไม่เป็นเจ้าหน้าที่รัฐ       เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2562 ศาลรัฐธรรมนูญ มีคำวินิจฉัยเป็นเอกฉันท์ว่า พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ครั้งดำรงตำแหน่งหัวหน้า คสช. ไม่ใช่เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ ตามมาตรา 98(15)       กรณีนี้สืบเนื่องจากการที่ประธานสภาผู้แทนราษฎรส่งคำร้องของ ส.ส.พรรคฝ่ายค้าน 110 คน ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญมาตรา 170 วรรค 3 ประกอบมาตรา 82 ว่าความเป็นรัฐมนตรีของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีสิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญมาตรา 170 วรรค 1(4) ประกอบมาตรา 160(6) และมาตรา 98(15) จากเหตุเป็นหัวหน้า คสช. เข้าข่ายเป็นเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ หรือไม่       คณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่า คสช. ได้มีการยึดอำนาจเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 และต่อมาออกประกาศเรื่องควบคุมอำนาจในการปกครองประเทศ แต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญในการรักษาความสงบแห่งชาติมีชื่อพลเอกประยุทธ์ เป็นหัวหน้า คสช. และมีอำนาจหน้าที่ในตำแหน่งนายกรัฐมนตรี รวมถึงต่อมามีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพลเอกประยุทธ์ เป็นหัวหน้า คสช. และประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 โดยมาตรา 42 วรรคหนึ่ง บัญญัติให้ คสช. เป็น คสช. ต่อไป       ต่อมาเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2560 เมื่อประกาศใช้รัฐธรรมนูญ 2560 โดยมาตรา 264 วรรคหนึ่ง บัญญัติให้คณะรัฐมนตรีที่บริหารราชการแผ่นดินอยู่ในวันก่อนประกาศใช้รัฐธรรมนูญ เป็นคณะรัฐมนตรีตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญนี้ จนกว่าคณะรัฐมนตรีที่ได้รับการแต่งตั้งใหม่หลังการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญจะเข้ารับหน้าที่ โดยรัฐธรรมนูญ มาตรา 265 วรรคหนึ่ง บัญญัติให้ คสช. ยังคงอยู่ในตำแหน่งเพื่อปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าคณะรัฐมนตรีที่ตั้งขึ้นใหม่หลังเลือกตั้งจะเข้ารับหน้าที่       ซึ่งในประเด็นความเป็นรัฐมนตรีของพลเอกประยุทธ์ สิ้นสุดลงเฉพาะตัวเนื่องจากเป็นเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ หรือไม่นั้น ศาลรัฐธรรมนูญเคยมีคำวินิจฉัยไว้ในคำวินิจฉัยที่ 5/2543 ซึ่งใช้รัฐธรรมนูญปี 2540 โดยเป็นมาตรา 109(11) ซึ่งเป็นหลักการเดียวกันกับรัฐธรรมนูญปี 2560 มาตรา 98(15) สรุปได้ว่าการพิจารณาความหมายของคำว่าเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ ตามมาตรา 109 (11) ของบุคคลในการสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส. และ ส.ว. จึงต้องตีความอย่างแคบ และได้กำหนดลักษณะเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐไว้ว่า 1) ได้รับแต่งตั้งหรือเลือกตั้งตามกฎหมาย 2) มีอำนาจหน้าที่ดำเนินการหรือหน้าที่ปฏิบัติการให้เป็นไปตามกฎหมายและปฏิบัติงานประจำ 3) อยู่ในบังคับบัญชา หรือในกำกับดูแลของรัฐ และ 4) มีเงินเดือน ค่าจ้าง หรือค่าตอบแทนตามกฎหมาย       ส่วนคำว่า เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ รัฐธรรมนูญ 2560 ไม่ได้บัญญัตินิยามเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ ตามมาตรา 98(15) ไว้ การตีความคำว่า เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ จึงต้องตีความให้สอดคล้องกับบริบทและเจตนารมณ์ของกฎหมายที่บัญญัติถึงคำว่า เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ กล่าวคือ รัฐธรรมนูญมีเจตนารมณ์ที่จะไม่ให้ข้าราชการเข้ามาเป็นนักการเมืองตามที่บัญญัติไว้ก่อนแล้วในมาตรา 98(12) คือเป็นข้าราชการที่มีเงินเดือนประจำ นอกจากข้าราชการการเมือง       แต่คำว่าข้าราชการยังไม่ครอบคลุมถึงบุคคลที่มีลักษณะเดียวกับข้าราชการจึงได้บัญญัติมาตรา 98(15) ไว้อีกว่า เป็นพนักงานหรือลูกจ้างของหน่วยราชการของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจ หรือเป็นเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ อันเป็นเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญที่นอกจากไม่ต้องการให้ข้าราชการเป็นนักการเมืองแล้ว ยังให้รวมถึงพนักงานหรือลูกจ้างของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจด้วย ถ้อยคำที่บัญญัติถึงเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ เป็นการบัญญัติเพื่อให้ครอบคลุมถึงบุคคลที่มีคุณสมบัติ และสถานะเช่นเดียวกันกับพนักงานหรือลูกจ้างของหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจซึ่งอาจมีชื่อเรียกเป็นอย่างอื่น ประกอบกับลักษณะต้องห้ามเป็นกฎหมายที่จำกัดสิทธิบุคคลจึงจำเป็นต้องตีความอย่างแคบ       การตีความถ้อยคำที่มีความหมายทั่วไปต่อท้ายคำเฉพาะหลายคำที่นำหน้ามาก่อนนั้น จึงต้องตีความทั่วไปให้มีความหมายสอดคล้องกับคำเฉพาะและแคบกว่าความหมายธรรมดาทั่วไป โดยต้องมีความเฉพาะประเภทเดียวกันซึ่งเป็นไปตามหลักสากลโดยทั่วไป       สำหรับตำแหน่งหัวหน้า คสช. มาจากการยึดอำนาจการปกครองประเทศเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 ต่อมามีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พลเอกประยุทธ์ หัวหน้า คสช. เป็นการนายกรัฐมนตรีบริหารประเทศ การแต่งตั้งหัวหน้า คสช. ผลสืบเนื่องจากการยึดอำนาจ และเป็นตำแหน่งที่ใช้อำนาจรัฏฐาธิปัตย์ที่เป็นอำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ       เห็นได้จากการออกประกาศ หรือคำสั่งหลายฉบับ หัวหน้า คสช. ไม่อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาหรือการกำกับดูแลของรัฐ หรือหน่วยงานของรัฐใด และเป็นตำแหน่งที่ไม่ได้รับการแต่งตั้งโดยกฎหมายใด ตำแหน่งได้รับการแต่งตั้งโดยกฎหมาย ไม่มีกฎหมายใดกำหนดการเข้าสู่ตำแหน่ง มีอำนาจหน้าที่เฉพาะชั่วคราว ช่วงระยะเวลาหนึ่งมีอำนาจในการรักษาความสงบเรียบร้อย ความมั่นคงของประเทศของประชาชน ดังนั้นตำแหน่งหัวหน้า คสช. ไม่มีสถานะตำแหน่งหน้าที่ หรือลักษณะงานทำนองเดียวกันกับพนักงานหรือลูกจ้างของหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจ และไม่ใช่เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ ตามมาตรา 98(15) ศาล รธน. ไม่รับวินิจฉัยปมถวายสัตย์ฯ ของ “บิ๊กตู่-ครม.”       เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2562 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติไม่รับวินิจฉัยพิจารณาคดีที่ผู้ตรวจการแผ่นดินขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยว่า การที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรี ถวายสัตย์ปฏิญาณต่อพระมหากษัตริย์ไม่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 161 อันเป็นการกระทำที่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ เป็นอันใช้บังคับมิได้ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 5 วรรคหนึ่ง และเป็นการกระทำที่ละเมิดต่อสิทธิและเสรีภาพของผู้ร้องเรียนหรือไม่       ทั้งนี้ ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาแล้วเห็นว่า พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 มาตรา 47(1) บัญญัติว่า "การใช้สิทธิยื่นคำร้องตามมาตรา 46 ต้องเป็นการกระทำที่เป็นการละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพอันเกิดจากการกระทำของหน่วยงานของรัฐ เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือหน่วยงานซึ่งใช้อำนาจรัฐ และต้องมิใช่เป็นกรณีอย่างหนึ่งอย่างใด ดังนั้น กรณีนี้ศาลจึงไม่อาจจะรับไว้พิจารณาได้ มาตรการแก้ปัญหาหนี้ กยศ.       เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2562 ดร.อิสระ เสรีวัฒนวุฒิ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคประชาธิปัตย์ กล่าวขณะลงพื้นที่เยียวยาผู้ประสบภัยที่จังหวัดอำนาจเจริญ ตามบัญชาของประธานรัฐสภา เกี่ยวกับกรณีกองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) ว่า ปัจจุบันการดำเนินงานของกองทุนฯ ประสบปัญหาจากการที่นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาและผ่านช่วงระยะเวลาปลอดหนี้ 2 ปีไปแล้วไม่ได้กลับมาใช้หนี้ตามข้อกำหนดของกองทุนฯ เนื่องจากส่วนหนึ่งเมื่อเรียนจบแล้วยังไม่มีงานทำ และอีกส่วนแม้จะมีงานทำแต่ก็ไม่ได้ชำระหนี้ แม้มีจำนวนไม่น้อยที่รับราชการ       ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ของการจัดตั้งกองทุนก็เพื่อให้ผู้กู้ต้องชำระหนี้ เกิดเงินทุนหมุนเวียนภายในกองทุนฯ โดยไม่ต้องอาศัยงบประมาณเพิ่มเติม และวัตถุประสงค์ของกองทุนฯ ที่สำคัญ คือ นอกจากการสร้างคนให้มีความรู้แล้ว การศึกษาจะต้องทำให้คนเป็นคนดี มีจิตสำนึก       ดังนั้น ประธานรัฐสภาจึงได้มอบนโยบายแก่สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ในการตรวจสอบและดำเนินการให้ผู้กู้ยืมเงินจากกองทุนฯ ถือปฏิบัติตามประกาศการหักเงินจากผู้กู้ยืมเงินแต่ละรายผ่านโครงการจ่ายตรงฯ ทั้งนี้ มีผู้กู้ยืมเงินซึ่งเป็นข้าราชการในสังกัดสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 166 คน โดยได้ดำเนินการหักจากรายได้และนำส่งเงินคืนกองทุนฯ แล้วเป็นจำนวน 206,070 บาท และให้ถือปฏิบัติต่อเนื่องสืบไป       ในวันที่ 20 สิงหาคม 2562 นายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา ในฐานะประธานคณะกรรมการข้าราชการฝ่ายรัฐสภา (ก.ร.) ได้ขอมติเห็นชอบในการเพิ่มหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการ โดยให้การคืนเงินหรือไม่คืนเงินกองทุน กยศ. เป็นหนึ่งในคุณสมบัติที่ใช้พิจารณาสำหรับการสรรหาและการบรรจุเข้ารับราชการ       นอกจากนี้ สภาสถาบันพระปกเกล้า ได้มีมติที่ประชุมเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2562 กำหนดเพิ่มคุณสมบัติต้องห้ามของผู้เข้าเรียนและจบหลักสูตรว่าจะต้องไม่เป็นผู้ที่ยังเป็นหนี้ กยศ.       นายชวน หลีกภัย เป็นผู้ริเริ่มโครงการกองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) ขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เมื่อปี พ.ศ. 2535 โดยมีวัตถุประสงค์หลัก คือ การให้กู้ยืมเงินแก่นักเรียนหรือนักศึกษาที่ขาดแคลนทุนทรัพย์เพื่อเป็นค่าเล่าเรียน ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวเนื่องกับการศึกษา และค่าใช้จ่ายที่จำเป็นในการครองชีพ กล่าวคือ เป็นการมอบโอกาสแก่เด็กและเยาวชนให้ได้รับการศึกษาอย่างทั่วถึง ศาลฎีกาพิพากษายืนจำคุก 'กี้ร์-อริสมันต์' แกนนำ นปช. 4 ปี       เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2562 ศาลจังหวัดพัทยา จ.ชลบุรี มีคำพิพากษายืนตามคำตัดสินของศาลอุทธรณ์ให้จำคุกนายอริสมันต์ พงษ์เรืองรอง และพวกรวม 12 คน เป็นเวลา 4 ปี โดยไม่รอลงอาญา พร้อมกับออกหมายจับจำเลยทั้งหมดที่ได้รับการลงโทษ แต่ไม่ได้มาฟังคำพิพากษาในวันนี้       คดีนี้พนักงานอัยการได้เป็นโจทก์ฟ้องแกนนำแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) ในข้อหานำพากลุ่มคนเสื้อแดงบุกล้มการประชุมอาเซียน ที่โรงแรมรอยัล คลิฟบีช รีสอร์ท เมืองพัทยา เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2552 จำเลยทั้ง 12 คน คือ นายอริสมันต์ พงษ์เรืองรอง หรือกี้ร์, นายนพพร นามเชียงใต้, พ.ต.ท.ไวพจน์ อาภรณ์รัตน์ ส.ส.พรรคพลังประชาชน, นายสมญศฒ์ พรมมา, นายนิสิต สินธุไพร, นายสำเริง ประจำเรือ, พ.ต.ต.เสงี่ยม สำราญรัตน์, นายธรชัย ศักดิ์มังกร, นายสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ หรือแซ่ด่าน, นายศักดา นพสิทธิ์, นายสิงห์ทอง บัวชุม, นายธนกฤต หรือวันชนะ ชะเอมน้อย หรือเกิดดี อดีตนักร้องลูกทุ่งชื่อดัง, นายวรชัย เหมะ ส.ส.สมุทรปราการ พรรคเพื่อไทย, พ.ต.อ.สมพล รัฐกาญจน์, นายพายัพ ปั้นเกตุ, นพ.วัลลภ ยังตรง, นายพิเชษฐ์ สุขจินดาทอง, เป็นจำเลยที่ 1-17       ในช่วงที่กลุ่ม นปช. ชุมนุมใหญ่ปี 2552 เพื่อขับไล่รัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี(ขณะนั้น) เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2552 เวลากลางวันพวกจำเลยซึ่งเป็นแกนนำ นปช. พาแนวร่วมกลุ่มคนเสื้อแดงบุกเข้าไปที่โรงแรมรอยัล คลิฟบีช รีสอร์ท ซึ่งอยู่ระหว่างการประชุมอาเซียน จนต้องยกเลิกการประชุม โดยพวกจำเลยร่วมกันขัดคำสั่งเจ้าพนักงาน ทำให้เกิดความไม่สงบขึ้นในราชอาณาจักร และเพื่อให้ประชาชนล่วงละเมิดกฎหมายแผ่นดิน       เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2558 ศาลชั้นต้นจังหวัดพัทยาได้ตัดสินว่าพวกจำเลยกระทำผิดจริง จึงมีคำพิพากษาจำคุกพวกจำเลยคนละ 4 ปี โดยไม่รอลงอาญา จำเลยยื่นอุทธรณ์       ต่อมาศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษายืนตามศาลชั้นต้น พิพากษาจำคุกนายอริสมันต์ กับพวก เป็นเวลา 4 ปี โดยไม่รอลงอาญา       อัยการโจทก์ และพวกจำเลยยื่นฎีกา ศาลฎีกาจึงมีคำพิพากษายืน       สำหรับนายสมญศฒ์ พรมมา จำเลยที่ 4 นั้น ศาลฎีกาพิพากษาแก้ให้ยกฟ้องเนื่องจากมิใช่แกนนำ ไม่มีส่วนในการปลุกปั่นผู้อื่นให้กระทำผิด ศาล รธน. วินิจฉัย “เซ็ตซีโร่” กสม. ไม่ขัด รธน.       เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2562 สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ เผยแพร่เอกสารคำวินิจฉัยของที่ประชุมคณะตุลาการเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2562 มีมติเสียงข้างมาก วินิจฉัยว่า กรรมการสิทธิมนุษยชนฯ พ้นจากตำแหน่งนับตั้งแต่วันที่ พ.ร.บ. กรรมการสิทธิมนุษยชนฯ ฉบับนี้ใช้บังคับ แต่ยังคงให้ปฏิบัติหน้าที่ต่อไป จนกว่าประธาน และกรรมการ กสม. ที่แต่งตั้งขึ้นใหม่จะมารับหน้าที่       พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 60 วรรคหนึ่งและวรรคสอง ที่ระบุว่า ให้ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่ในวันก่อนที่ พ.ร.ป. ว่าด้วยกรรมการสิทธิมนุษยชนใช้บังคับพ้นจากตำแหน่ง นับแต่วันที่ พ.ร.ป. ว่าด้วยกรรมการสิทธิฯ ฉบับนี้ใช้บังคับ แต่ยังคงให้ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าประธานและกรรมการสิทธิฯที่แต่งตั้งขึ้นใหม่จะเข้ารับหน้าที่ โดยให้ผู้อยู่ปฏิบัติหน้าที่ ได้รับเงินเดือน เงินประจำตำแหน่ง และประโยชน์ตอบแทนอื่น ตามที่ได้รับอยู่ในวันก่อนที่ พ.ร.ป.ว่าด้วยกรรมการสิทธิฯ ฉบับนี้ใช้บังคับ และให้มีสิทธิ์ได้รับบำเหน็จ โดยให้ถือว่าเป็นการพ้นจากตำแหน่งเพราะลาออก โดยให้คำนวณระยะเวลาตั้งแต่วันที่ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง จนถึงวันที่หยุดปฏิบัติหน้าที่ ไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 3 มาตรา 26 และมาตรา 27 ซึ่งเป็นเรื่องสิทธิเสรีภาพ       กรณีนี้สืบเนื่องจากศาลปกครองกลางส่งคำโต้แย้งของนายวัส ติงสมิตร ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชน (กสม.) ผู้ฟ้องคดีที่ 1 และนางฉัตรสุดา จันทร์ดียิ่ง ที่ขอให้ศาลพิจารณาวินิจฉัยว่าพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 60 วรรคหนึ่งและวรรคสอง ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 3 มาตรา 26 และมาตรา 27 หรือไม่ ศาลอุทธรณ์ เพิ่มโทษ “บุญทรง” อีก 6 ปี คดีจำนำข้าว       เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2562 ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง มีคำพิพากษาเพิ่มโทษนายบุญทรง อีก 6 ปี จากเดิมจำคุก 42 ปี เป็นจำคุก 48 ปี       คดีนี้อัยการสูงสุด (อสส.) เป็นโจทก์ยื่นฟ้องนายภูมิ สาระผล อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ในฐานะประธานอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าว นายบุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ในฐานะประธานอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าว และพวกรวม 28 คน คดีทุจริตระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ กรณีระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) โดยทุจริต และศาลชั้นต้นได้มีคำพิพากษาแล้วว่าจำเลยทั้ง 15 ราย มีความผิดจริงและได้ตัดสินให้จำคุก คนละ 4-48 ปี และยกฟ้องกลุ่มเอกชน 8 ราย       แต่ทั้งโจทก์และจำเลย ได้ยื่นอุทธรณ์ต่อที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ. 2560 โดยอัยการโจทก์ยื่นอุทธรณ์ ขอให้เพิ่มโทษจำเลยบางคนและให้ลงโทษกลุ่มบริษัทโรงสีข้าว ขณะที่จำเลยก็ได้ยื่นอุทธรณ์ต่อที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาตามกฎหมายใหม่ ประชุมใหญ่ศาลฎีกา จึงแต่งตั้งองค์คณะขึ้นมาไต่สวนพิจารณาคดี       องค์คณะผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์วินิจฉัยอุทธรณ์ของทั้งสองฝ่ายแล้วพิพากษาแก้ จำคุกนายบุญทรง จำเลยที่ 2 เพิ่มอีกกระทงหนึ่งเป็นเวลา 6 ปี รวมโทษจำคุกนายบุญทรง จากโทษเดิม 42 ปี เป็นจำคุกทั้งสิ้น 48 ปี และให้ลงโทษกลุ่มบริษัทโรงสี ได้แก่ นายปกรณ์ ลีศิริกุล กรรมการบริษัท จำเลยที่ 26 และนางประพิศ มานะธัญญา กรรมการบริษัท เจียเม้ง จำกัด จำเลยที่ 28 คนละ 4 ปี พร้อมปรับคนละ 25,000 บาท       นอกจากนี้ยังให้ปรับนิติบุคคล ซึ่งเป็นโรงสีอีก 4 ราย คือ ห้างหุ้นส่วนจำกัด โรงสีกิจทวียโสธร จำเลยที่ 22, บริษัท กิจทวียโสธรไรซ์ จำกัด โดยนายทวี อาจสมรรถ กรรมการ จำเลยที่ 24, บริษัท เค.เอ็ม.ซี. อินเตอร์ไรซ์ (2002) จำกัด จำเลยที่ 25 และบริษัท เจียเม้ง จำกัด จำเลยที่ 27 อีกรายละ 25,000 บาท โดยที่การกระทำของนายทวี อาจสมรรถ หุ้นส่วนผู้จัดการ จำเลยที่ 23 เป็นความผิดหลายกรรม ให้ลงโทษ 2 กะทง รวมจำคุกจำเลยที่ 23 รวม 8 ปี ปรับ 50,000 บาท โดยที่พฤติการณ์ของกลุ่มโรงสี จำเลยที่ 23, 26, 28 นั้น เห็นสมควรให้รอลงอาญาไว้คนละ 3 ปี       ศาลอุทธรณ์ยังสั่งให้กลุ่มโรงสีจำเลยที่ 22-23 ชดใช้เงิน 27 ล้านบาทให้กับกระทรวงคลัง, จำเลยที่ 25-26 รวมกันชำระเงิน 15 ล้านบาท และจำเลยที่ 27-28 ให้ร่วมกันชดใช้เงิน 55 ล้านบาท พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ 7.5 ต่อปีนับแต่วันที่ได้มีการกำหนดในคำพิพากษานี้ตามที่อัยการสูงสุดโจทก์ยื่นอุทธรณ์ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามที่ศาลฎีกาฯ มีคำพิพากษา       องค์คณะวินิจฉัยอุทธรณ์ได้ออกหมายจำคุกคดีถึงที่สุดของจำเลยแต่ละคนตามคำพิพากษาแล้ว พร้อมออกคำบังคับการชดใช้ค่าเสียหายในส่วนแพ่งให้กับกระทรวงการคลังตามคำพิพากษาด้วย ศาล รธน. รับคำร้อง 32 ส.ส. ถือหุ้นสื่อ       เมื่อวันที่ 4 กันยายน 2562 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติรับพิจารณาคดีที่ประธานสภาผู้แทนราษฎรขอให้วินิจฉัยสถานภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 33 คน ว่าเป็นเจ้าของหรือผู้ถือหุ้นในกิจการหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชนใดๆ ซึ่งเป็นคุณสมบัติต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญมาตรา 98(3) หรือไม่ ซึ่งอาจเป็นเหตุให้ ส.ส. ทั้ง 33 คนสิ้นสุดความเป็นสมาชิกภาพตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101(6) ประกอบมาตรา 98(3) หรือไม่       คดีนี้ ประธานสภาผู้แทนราษฎรได้ยื่นคำร้องขอให้ศาล รธน. วินิจฉัยโดยพิจารณาข้อเท็จจริงตามคำร้องและเอกสารประกอบคำร้องปรากฏว่าสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 51 คน เข้าชื่อร้องต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร ขอให้ส่งคำร้องไปยังศาลเพื่อวินิจฉัยว่าสมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ผู้ถูกร้องรวมจำนวน 33 คน สิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคหนึ่ง เนื่องจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรดังกล่าว ซึ่งเป็นเหตุให้สมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของผู้ถูกร้อง จำนวน 33 คน สิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101(6) ประกอบมาตรา 98(3)       ซึ่งศาลรัฐธรรมนูญประชุมปรึกษาแล้วเห็นว่า รัฐธรรมนูญ มาตรา 98(3) บัญญัติลักษณะต้องห้ามของบุคคลที่จะใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไว้ว่า “เป็นเจ้าของหรือผู้ถือหุ้นในกิจการหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชนใดๆ” มิใช่เพียงมีเจตนาหรือความประสงค์จะทำกิจการดังกล่าวเท่านั้น ถึงแม้ห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทมีวัตถุที่ประสงค์จะประกอบธุรกิจพอที่จะใช้เป็นเหตุให้มีการยื่นคำร้องต่อศาลได้ แต่ก่อนที่ศาลจะรับคำร้องไว้พิจารณาต่อไป ยังจำเป็นต้องตรวจสอบวัตถุที่ประสงค์ของห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทที่ผู้ถูกร้องทั้ง 33 คน เป็นเจ้าของหรือผู้ถือหุ้นอยู่ว่าเป็นวัตถุที่ประสงค์ที่จะประกอบกิจการหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชนใดๆ หรือไม่ ซึ่งเมื่อตรวจสอบจากคำร้องและเอกสารประกอบคำร้องนี้แล้ว ปรากฏว่า นายวุฒินันท์ บุญชู ถูกร้องที่ 29 ไม่เป็นลักษณะเข้าข่ายอันเป็นเหตุให้สมาชิกภาพต้องสิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101(6) ประกอบมาตรา 98(3) แต่อย่างใด จึงเห็นควรมีคำสั่งไม่รับคำร้องในรายของผู้ถูกร้องที่ 29 ไว้พิจารณาวินิจฉัย       สำหรับคำร้องของผู้ร้องในส่วนของผู้ถูกร้องที่เหลือ จำนวน 32 คน เห็นว่าเป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 มาตรา 7(5) แล้ว ศาลรัฐธรรมนูญจึงสั่งรับคำร้องเฉพาะของผู้ถูกร้อง จำนวน 32 คน ไว้พิจารณาวินิจฉัย และแจ้งให้ผู้ร้องทราบพร้อมส่งสำเนาคำร้องให้ผู้ถูกร้องทั้ง 32 คนเพื่อยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาต่อศาลภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับสำเนาคำร้อง       สำหรับคำขอให้ผู้ถูกร้องทั้ง 32 คนหยุดปฏิบัติหน้าที่นั้น เห็นว่ารัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคสอง บัญญัติเงื่อนไขไว้ว่าจะต้อง “ปรากฏเหตุอันควรสงสัยว่าสมาชิกผู้ถูกร้องมีกรณีตามที่ถูกร้อง” แต่ในคดีนี้ไม่มีการตั้งคณะกรรมการไต่สวนข้อเท็จจริงจึงไม่ปรากฏเอกสารหลักฐานอื่นใดให้ใช้เป็นฐานแห่งการพิจารณา คงมีเพียงหนังสือรับรองห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทระบุวัตถุที่ประสงค์กับสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้นซึ่งเป็นเอกสารประกอบคำร้องเท่านั้น ไม่ปรากฏแบบแสดงรายการเกี่ยวกับการประกอบธุรกิจของห้างหุ้นส่วนบริษัทฯ (แบบ สสช.๑) และแบบนำส่งงบการเงินของห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทว่ามีรายได้จากการประกอบกิจการใด กรณีจึงยังไม่มีมูลให้เห็นว่าผู้ถูกร้องประกอบธุรกิจใด ซึ่งศาลรัฐธรรมนูญจะต้องดำเนินการไต่สวนเพื่อหาข้อเท็จจริงให้ยุติเสียก่อน เมื่อยังไม่ปรากฏเหตุอันควรสงสัยว่าผู้ถูกร้อง จำนวน 32 คนมีกรณีตามที่ถูกร้อง ในชั้นนี้จึงยังไม่เข้าเงื่อนไขที่จะสั่งให้ผู้ถูกร้องทั้ง 32 คนหยุดปฏิบัติหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคสอง