เข้าใจเรื่องพลังงาน ที่มีผลต่อนโยบายและประเด็นสาธารณะ       สถาบันนโยบายศึกษา โยการสนับสนุนจากมูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ แห่งประเทศเยอรมัน จัดการสนทนาเรื่องพลังงานเป็นรอบที่สอง เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลความเห็นเรื่องพลังงานที่มีผลต่อนโยบายและประเด็นสาธารณะ โดยมี มล.กรกสิวัฒน์ เกษมศรี เป็นวิทยากรรับเชิญ และยังมีคุณมิคาเอล วินเซอร์ ผู้แทนมูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ประจำประเทศไทยเข้าร่วมการสนทนา เมื่อวันที่ 29 กันยายน 2558 ณ โรงแรมรามาการ์เด้นส์ กรุงเทพฯ        คุณมิคาเอล กล่าวเปิดการสนทนาว่า ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมส่งผลกระทบถึงกันทั่วโลก ไม่ว่าจะ เป็นปัจเจกหรือส่วนรวม หลายประเทศจึงร่วมกันหาทางแก้ไขไม่ว่าจะเป็นด้วยวิธีการป้องกันหรือปรับตัว และเล่ากรณีศึกษาของประเทศเยอรมันว่า หลังจากที่ได้เกิดความตระหนักว่าการใช้พลังงานฟอสซิลทำให้เกิดปัญหาต่อสภาพแวดล้อมแล้ว ก็ได้นำไปสู่นโยบายพลังงานที่เรียกว่า Energy Turnaround ที่ประกอบด้วยนโยบายย่อยๆ เช่น จะลดและเลิกการใช้พลังงานนิวเคลียร์ จะสนับสนุนการใช้พลังงานหมุนเวียน ปัจจุบันมีใช้อยู่ที่ 1 ใน 4 ของพลังงานทั้งหมด และตั้งเป้าจะเพิ่มเป็นร้อยละ 80 จะลดการใช้พลังงานโดยการเพิ่มประสิทธิภาพ และจะสร้างนวัตกรรมใหม่ที่ไม่ใช้ก๊าซหรือน้ำมัน ทั้งหมดนี้ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะทำเพราะมีผลกระทบต่อทุกคนในประเทศ หลายคนจะต้องตกงาน รัฐต้องหางานใหม่ไว้รองรับ และจะต้องขึ้นค่าไฟฟ้าซึ่งเป็นภาระของคนทั้งประเทศ        คุณมิคาเอล ให้แง่คิดที่น่าสนใจว่า ประเทศเยอรมันไม่มีทรัพยากรธรรมชาติ เช่น น้ำมัน หรือก๊าซธรรมชาติ แต่มีทรัพยากรบุคคลที่ใช้สมองคิดสร้างสรรค์นวัตกรรมและบริหารจัดการเรื่องต่างๆ ได้        มล.กรกสิวัฒน์ เปิดการสนทนาโดยชักชวนให้ผู้ฟังช่วยกันหาทางเลือกหรือทางออกใหม่ๆ ที่จะลดการใช้พลังงานฟอสซิล เพราะหากไม่มีทางเลือกแล้ว การใช้ก็คงจะเป็นไปในรูปแบบเดิม วนเวียนอยู่ในวงจรเดิมและมีแต่เพิ่มปริมาณการใช้มากขึ้นเรื่อยๆ และก่อให้เกิดผลกระทบมากต่อสภาพภูมิอากาศมากขึ้น ณ วันนี้มีทางออก เช่น การใช้พลังงานไฮโดรเจน พลังงานหมุนเวียน ซึ่งหลายประเทศพัฒนา เช่น ญี่ปุ่นและเยอรมันมีนวัตกรรมใหม่และกำลังเดินหน้าไปสู่การลดและเลิกใช้พลังงานฟอสซิลที่อาจจะมีการใช้เทคโนโลยีที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งกว่าในปัจจุบันเพื่อการได้มาซึ่งพลังงานฟอสซิลที่อยู่ใต้ดินลึก และกฎหมายไทยยังไม่มีการควบคุมการใช้เทคโนโลยีเหล่านั้น       มีคลิปวิดีโอแสดงภาพก๊าซมีเทนที่พวยพุ่งจากแผ่นน้ำแข็งขั้วโลกกำลังลุกไหม้เมื่อจุดไฟ นักวิทยาศาสตร์อธิบายว่ามีเธนใต้พื้นทะเลแทรกขึ้นมาตามรอยแตกของชั้นหิน การขุดเจาะชั้นหินจึงเป็นอันตรายหากมีเทนไหลขึ้นมาในปริมาณที่ไม่สามารถควบคุมได้ ในประเทศไทยก็มีตัวอย่างการที่ก๊าซมีเทนใต้ดินไหลรั่วขึ้นมาจนชาวบ้านจุดไฟติดมาแล้ว การนำพลังงานฟอสซิลจากใต้ดินขึ้นมาใช้จึงต้องทำด้วยความระมัดระวังรอบคอบทั้งในเชิงกฎหมาย การบริหารจัดการและเทคโนโลยี       การสนทนาต่อเนื่องไปถึงใครคือเจ้าของทรัพยากรธรรมชาติในประเทศ ประชนชนหรือรัฐ รัฐบาลมีอำนาจทำการในนามประชาชนแค่ไหน และต้องคำนึงถึงผลประโยชน์ของใครเป็นสำคัญ เรื่องนี้จะทำอย่างไรให้เกิดความชัดเจน       มีตัวอย่างของรัฐธรรมนูญประเทศอินโดนีเซียและโบลิเวียที่ต่างก็มีแหล่งทรัพยากรธรรมชาติพลังงานฟอสซิลขนาดใหญ่       รัฐธรรมนูญประเทศอินโดนีเซีย พ.ศ. 2488 เขียนไว้ในหมวด 14 เศรษฐกิจรัฐและสวัสดิการรัฐ มาตรา 33 (3) ว่า “ แผ่นดิน พื้นน้ำ และทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ อยู่ใต้อำนาจของรัฐ และจะถูกใช้เพื่อประโยชน์สูงสุดของประชาชน”       รัฐธรรมนูญประเทศโบลิเวีย พ.ศ. 2552 บทที่ 3 : ไฮโดรคาร์บอน หมวดที่ 359 ข้อที่ 1 “ ไฮโดรคาร์บอน ไม่ว่าจะอยู่ในสถานะใดก็ตาม เป็นสมบัติของชาวโบลิเวียที่ไม่มีผู้อื่นใดยึดครองหรือถ่ายโอนได้ รัฐในฐานะตัวแทนของประชาชนชาวโบลิเวีย ที่เป็นเจ้าของปิโตรเลียมทั้งหมดที่ผลิตได้ในประเทศ และเป็นหน่วยงานเดียวผู้มีอำนาจที่จะขายได้ รายได้ทั้งหมดจากการขายปิโตรเลียมจะเป็นสมบัติของชาติ”       แม้ว่าขณะนี้จะยังไม่เห็นพ้องต้องกันว่าใต้ผืนแผ่นดินไทยทั้งบนบกและในทะเลประเทศไทยมีทรัพยากรปิโตรเลียม พลังงานฟอสซิล รวมทั้งมีเทนเป็นปริมาณมากน้อยเท่าใด แต่ก็เป็นเรื่องต้องมีความชัดเจนว่าทรัพยากรเหล่านั้นเป็นของประชาชนคนไทยทุกคนใช่หรือไม่ และจะต้องบริหารจัดการอย่างไรให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้เป็นเจ้าของ