จาก 100 ปี ร.ศ. 130 ถึง 80 ปี ประชาธิปไตย 24 มิถุนายน 2555 ประเทศไทยได้เปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบประชาธิปไตยครบ 80 ปีเต็ม จากวันนั้นถึงวันนี้ มีเรื่องราวสำคัญอะไรบ้างที่เป็นพัฒนาการสำคัญทางประชาธิปไตย หรือสิ่งที่ทำให้พัฒนาการประชาธิปไตยต้องชะงักงัน ถดถอย ล้มเหลว ยังไปไม่ถึงจุดหมายที่คณะผู้เปลี่ยนแปลงการปกครองตั้งเป้าวาดฝันเอาไว้ ปาฐกถานำ “ย้อนทวนเรื่องประวัติศาสตร์จากร.ศ.๑๓๐ ถึง ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕” โดย ศ.ดร.ชัยอนันต์ สมุทวณิช ก่อนหน้าวันที่ 24 มิถุนายน 2475 เป็นเวลานานถึงยี่สิบปีเต็ม ใน พ.ศ. 2455 มีคณะนายทหารหนุ่มกลุ่มหนึ่งคิดการใหญ่ต้องการจะให้สยามมีการปกครองเช่นหลายประเทศในยุโรปและสหรัฐอเมริกา บรรดานายทหารระดับล่างเหล่านั้นมีแผนการก่อกบฏต่อองค์พระประมุขในขณะนั้นคือพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล่าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 หากแต่แผนการของเขาถูกเปิดเผย พวกเขาถูกไต่สวนและถูกคุมขัง เหตุการณ์ครั้งนั้นรู้จักกันในชื่อ “กบฏ ร.ศ.130” ที่น้อยคนนักที่จะรู้จัก อีกทั้งยังมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์น้อยมาก ศ.ดร.นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ บรรยาย “ว่าด้วยประวัติศาสตร์ ๘๐ ปี ประชาธิปไตย” ผศ.ดร.ประพจน์ อัศววิรุฬหการ คณบดี คณะอักษรศาสตร์ กล่าวเปิดงาน เพื่อระลึกถึงสองเหตุการณ์สำคัญทั้งสองนี้ในแง่มุมทางวิชาการ เพื่อขยายความรู้ในด้านประวัติศาสตร์ประชาธิปไตยในสังคมไทยให้แพร่หลายสู่สาธารณชน และเพื่อก่อให้เกิดการรับฟังและแลกเปลี่ยนทางวิชาการ อันจะมีส่วนช่วยนำสังคมไทยสู่สังคมอุดมปัญญาที่มีการแสวงหาความรู้ได้อย่างรอบด้านมากขึ้น สถาบันนโยบายศึกษา และภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงจัดการสัมมนาทางวิชาการในวันที่ 21 และ 22 มิถุนายน 2555 โดยเชิญนักวิชาการทั้งที่เป็นนักวิจัยที่มีประสบการณ์และนักวิจัยรุ่นใหม่ ให้มานำเสนอบทความทางวิชาการในสาระต่างๆ หลากหลาย ดร.วาสนา วงศ์สุรวัฒน์ บรรยากาศในห้องสัมมนา เป็นที่น่าเสียดายว่า เราไม่สามารถจะนำคำพูดของท่านเหล่านั้นมาบรรจุไว้ในวารสารฉบับนี้ได้ อีกทั้งไม่ต้องการตัดทอนย่อลงไป เพราะอาจจะทำให้เสียอรรถรสหรืออาจข้ามประเด็นสำคัญที่ท่านผู้ค้นคว้าต้องการจะสื่อออกมา แต่ในขณะนี้ ภาควิชาประวัติศาสตร์กำลังรวบรวมบทความและถอดเทปคำบรรยาย เพื่อจัดพิมพ์เป็นหนังสือ ซึ่งหากเสร็จเมื่อไรจะแจ้งให้ทราบอีกครั้งหนึ่ง ดร.ณัฐพล ใจจริง ดร.บัณฑิต จันทร์โรจนกิจ ผศ.ดร.ทิวากร แก้วมณี รศ.ดร.วรเจตน์ ภาคีรัตน์ อ.ศรัญญู เทพสงเคราะห์ นายกันต์ ชโลธรรังสี นายชาติชาย มุกสง รศ.ดร.พอพันธ์ อุยยานนท์ ศ.สายชล สัตยานุรักษ์ “อดีต และอนาคต จาก ๘๐ ปีประชาธิปไตย” ร่วมอภิปรายโดย นายจาตุรนต์ ฉายแสง, รศ. ดร.พิชิต ลิขิตกิจสมบูรณ์, รองศาสตราจารย์ ดร.ไชยันต์ ไชยพร, ผศ.เวียงรัฐ เนติโพธิ์