สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

เรียนรู้เรื่องการสื่อสารทางการเมือง

อรรถพล วชิรสิโรดม
อาจารย์ประจำสาขาวิชาการจัดการชุมชน คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยศิลปากร เพชรบุรี

Dr. Wilhelm Hofmeister, Director, Regional Programme, Political Dialogue with Asia, Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS)

ตามที่ผมได้รับคัดเลือกเข้าร่วมโครงการStrengthening Political Parties In Asia จัดโดย KONRAD ADENAUER STIFTUNG ASIAN REGION และ ATENEO DE MANILA UNIVERSITY SCHOOL OF GOVERNMENT เมื่อวันที่ 10 – 14 พฤศจิกายน 2553 นั้น ครั้งนี้ถือเป็นครั้งที่สองที่ได้เดินทางไปร่วมกิจกรรมกับทางมูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ซึ่งครั้งนี้ได้จัดอบรมในหัวข้อ Political Communication and Project Presentation หลังจากที่ครั้งแรกได้จัดขึ้นที่ประเทศฟิลิปปินส์ไปแล้วเมื่อกลางปี 2553 โดยครั้งนี้ผมไม่ได้ไปมือเปล่าแต่เอาการบ้านที่ผู้จัดให้ทำโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาพรรคการเมืองในรูปแบบต่างๆ ไปนำเสนอด้วย

เมื่อถึงประเทศสิงคโปร์ ผู้จัดได้อำนวยความสะดวกเป็นอย่างดีทั้งเรื่องการเดินทางและที่พัก สำหรับวันแรกของการอบรม ผู้จัดได้ปูพื้นฐานความเข้าใจของระบบพรรคการเมืองและการปกครองในระบอบประชาธิปไตยในประเทศแถบภูมิภาคเอเซีย ซึ่งวิทยาการได้แก่ LYE Lian Fook Research Fellow จาก National University of Singapore ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับระบบพรรคการเมืองของประเทศในภูมิภาคนี้ว่ามีพัฒนาการไม่มากนัก บางประเทศยังวนเวียนอยู่กับปัญหาคอร์รัปชั่น จึงทำให้ไม่สามารถพัฒนาไปได้ดีเท่าที่ควร แต่ยังมีบางประเทศที่น่าสนใจ เช่น สิงคโปร์ และจีน ที่มีรูปแบบและพัฒนาการดีกว่าประเทศอื่นๆ

จากนั้นเป็นการบรรยายในหัวข้อ Asian Media and Political Pressures: An Overview โดย Alastair Carthew ได้ให้มุมมองเกี่ยวกับบทบาทของสื่อในการถ่ายทอดและส่งต่อข้อมูลข่าวสารในด้านการเมือง ประชาธิปไตยและพรรคการเมือง นอกจากนี้วิทยากรได้ยกตัวอย่างอิทธิพลของสื่อที่เข้ามามีบทบาทต่อการจัดการพรรคการเมืองและการช่วยเสริมสร้างประชาธิปไตยได้เป็นอย่างดี พร้อมทั้งยกกรณีศึกษาของประเทศไทย เช่น การคุ้มครองสื่อ เสรีภาพของสื่อในการให้ข้อมูลข่าวสารในช่วงของการชุมนุมเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยผู้เข้าร่วมประชุมได้ร่วมแสดงความคิดเห็นอย่างกว้างขว้างเกี่ยวกับอิทธิพลของสื่อในปัจจุบัน

นอกจากนี้ยังต่อด้วยเรื่อง Political Communications in Asia: Government: Elections: Advocacy โดย Dr.James Gomes Deputy Associate Dean (International) Monash University Australia ซึ่งเป็นผู้ที่มีประสบการณ์ในด้านการสื่อสารทางการเมืองในระดับสากล ได้ให้แนวคิดของการสื่อสารทางการเมืองที่มีประสิทธิภาพว่าจะช่วยสร้างความสนใจในการปกครองระบอบประชาธิปไตยได้ และในระดับพรรคการเมือง การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพยังช่วยให้ประชาชนเข้าใจสิ่งที่พรรคการเมืองจะทำ และสามารถตอบสนองความต้องการของประชาชนได้อย่างตรงจุดอีกด้วย โดยภายหลังจากการอบรม Dr.James ได้ให้ผู้เข้าร่วมอบรมร่วมกันทำ VDO เกี่ยวกับ Election Campaigning ความยาวประมาณ 5 นาที เพื่อนำเสนอต่อที่ประชุมอีกด้วย ซึ่งผู้เข้าร่วมอบรมได้นำเสนอในรูปแบบที่หลากหลาย อาทิ การต่อต้านคอร์รัปชั่น, การฟื้นฟูสภาพเศรษฐกิจ รวมไปถึงปัญหาด้านการศึกษาและความยากจนอีกด้วย

กิจกรรมกลุ่มระหว่างการอบรม

ในวันที่สองของการอบรม Mr.Arul Prakkash ได้นำเสนอเรื่อง Political Communication Tools and Techniques โดยนำกรณีศึกษาจากหลายประเทศมานำเสนอเพื่อให้ผู้เข้าร่วมโครงการได้เห็นภาพที่ชัดเจนมากขึ้นว่าถ้าจะต้องสร้างกระบวนการสื่อสารทางการเมืองนั้น รูปแบบหรือวิธีการมีอะไรบ้าง แต่ส่วนใหญ่ที่ Mr.Arul ได้นำเสนอนั้นเป็นรูปแบบการสื่อสารบนสื่ออินเทอร์เน็ต การใช้โปรแกรมตัดต่อสำเร็จรูปที่ใช้ได้ฟรีบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต เพราะช่องทางการติดต่อสื่อสารรูปแบบนี้สามารถเข้าถึงกลุ่มประชาชนได้อย่างกว้างขวาง ทั้งนี้ได้สอนเทคนิคการใช้โปรแกรมบนอินเทอร์เน็ตเพื่อเผยแพร่ข้อมูลด้วย

จากนั้นก็เป็นการนำเสนอโครงการของผู้เข้าร่วมอบรมที่ได้ไปจัดทำในประเทศของตนเองโดยแบ่งเป็น 5 ชุด ดังนี้ 1. Constituency Needs and Platform Development Project Designs and Plans 2. Membership Development Projects 3. Organizational Development Projects 4. Electoral Effectiveness Projects 5. Performance Management Projects

สำหรับผมได้นำเสนอโครงการ Thailand’s Civic Education Strengthening Program ถูกจัดอยู่ในหมวดของ Constituency Needs and Platform Development Project Designs and Plans โดยมี Dr.Edna Co Dean of School of Government Ateneo De Manila University เป็นที่ปรึกษาโครงการฯ โดยโครงการดังกล่าวได้รับความสนใจจากผู้เข้าร่วมอบรมและผู้จัด เนื่องจากเป็นกิจกรรมที่พรรคการเมืองสามารถทำได้ทันที เพราะมีทรัพยากรบุคคลในการถ่ายถอดความรู้เกี่ยวกับการเมืองการปกครอง บทบาทหน้าที่ของพลเมืองได้เป็นอย่างดี

ผู้เขียนถ่ายภาพร่วมกับวิทยากรในวันสุดท้ายของการอบรม

ผู้เข้าร่วมการอบรมถ่ายภาพร่วมกัน

วันสุดท้ายของโครงการฯ Dr.Doy Romero ได้ให้ความรู้เกี่ยวกับ Project Management โดยการใช้ประโยชน์จากโปรแกรมสำเร็จรูป รวมถึงปัญหาและอุปสรรคจากการดำเนินโครงการที่ผ่านมา ซึ่งผู้เข้าร่วมอบรมส่วนใหญ่เห็นว่าปัญหาที่สำคัญในการดำเนินกิจกรรมโครงการ คือ งบประมาณและระยะเวลา ทั้งนี้ โครงการจะสำเร็จได้อย่างยั่งยืนนั้นจะต้องอาศัยกลไกการพัฒนาและจัดการโครงการอย่างเป็นระบบ มีการวางแผนที่ดีและที่สำคัญจะต้องกำหนดผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Stakeholder) ของโครงการให้ชัดเจน

ช่วงท้ายของการอบรม Dr. Wilhelm Hofmeister ได้กล่าวขอบคุณผู้เข้าร่วมโครงการทุกคนที่ได้ตั้งใจทำโครงการเป็นอย่างดีและแจ้งว่าการอบรมครั้งต่อไปจะจัดขึ้นที่เมือง Bali ประเทศอินโดนีเซีย และเมือง Bonn ประเทศเยอรมันนี ซึ่งผู้เขียนจะนำเรื่องราวจากการอบรมอีกสองครั้งมาเล่าสู่กันฟังในโอกาสต่อไป