สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

เรื่องเล่าจาก มะนิลา

อรรถพล วชิรสิโรดม^*

มูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ร่วมกับ ATENEO DE MANILA UNIVERSITY SCHOOL OF GOVERNMENT ได้จัดโครงการ Strengthening the Accountability of Political Parties in Asia ระหว่างวันที่ 21 – 28 มีนาคม ที่ผ่านมา ณ กรุงมะนิลา สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ ซึ่งผมรับการอบรมเป็นรุ่นที่ 2 โครงการนี้เป็นโครงการต่อเนื่องระยะเวลา 2 ปี

ผู้เข้าร่วมอบรม

ในการอบรมครั้งนี้มีตัวแทนจากพรรคการเมืองจากหลายประเทศ ในเอเชีย ได้แก่ ประเทศไทย, ประเทศมาเลเซีย, สหภาพพม่า, ราชอาณาจักรกัมพูชา, สาธารณรัฐอินโดนีเซีย, สาธารณรัฐอินเดีย, สาธารณรัฐอิสลามปากีสถาน, และประเทศเกาหลี ที่เข้าร่วมอบรมในรุ่นที่ 2 จำนวน 27คน โดยมีอัตราส่วนของผู้หญิง ซึ่งแต่ละคนเป็นสมาชิกพรรคการเมืองทั้งจากฝ่ายค้าน และฝ่ายรัฐบาล นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงการเลือกตั้งในสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ กันอย่างออกรส ซึ่งผลการเลือกตั้งก็ออกมาแล้ว ว่า เบนิกโน "นอยนอย" อาควิโน ลูกชายของอดีตประธานาธิบดีโคราซอน อาควิโน มีคะแนนนำคู่ต่อสู้เตรียมรั้งตำแหน่งประธานาธิบดีของฟิลิปปินส์คนใหม่ในไม่ช้า

ความประทับใจจากการเข้าร่วมอบรมครั้งนี้ คือ มีผู้เข้าร่วมอบรมหลายคนเดินทางมาจากประเทศเดียวกันแต่คนละพรรคการเมืองซึ่งพวกเขาสามารถแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็นกันอย่างอิสระและเกื้อกูล โดยมีวัตถุประสงค์ร่วมกันคือการนำกลับไปพัฒนาพรรคการเมืองของตนเองให้มีศักยภาพและประสิทธิภาพ พร้อมทำหน้าที่ในการรับใช้ประชาชนและประเทศชาติ

ระหว่างอบรมผมได้มีโอกาสนทนาแลกเปลี่ยนกับผู้เข้าร่วมอบรมประเทศอื่นๆ สิ่งที่เห็นพ้องต้องกันในการเมืองเอเชีย ก็คือปัญหาคอรัปชั่นที่ส่งผลต่อการพัฒนาในหลายประเทศชะงักงัน หลายคนถึงกับพูดว่าการอบรมครั้งนี้ เราได้เรียนรู้ในหลักการที่ดี แต่ในทางปฏิบัติ ทำได้ยาก เพราะการทุจริต คอรัปชั่น ได้ซึมลึกไปจนถึงรากหญ้าแล้ว โดยเลือกตั้งแต่ละครั้ง ขอเพียงแค่มีเงิน ก็สามารถเข้ามาจัดตั้งรัฐบาลบริหารประเทศได้แล้ว และในส่วนของพรรคการเมืองอีกปัญหาที่พูดถึงกันอย่างมากคือเรื่อง การจัดการพรรคการเมือง โดยประเด็นที่ถูกหยิบยกขึ้นมาคือ ภาวะผู้นำ, การสรรหาบุคลากรของพรรค และ ความโปร่งใสตรวจสอบได้ สิ่งเหล่านี้พรรคการเมืองในหลายประเทศในเอเชียยังขาดและต้องการการพัฒนาต่อไป

บรรยากาศการทำกิจกรรมระหว่างการอบรม

การอบรมครั้งนี้ผู้จัดได้แบ่งออกประเด็นศึกษาออกเป็นหัวข้อหลัก ๆ ได้แก่ ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับพรรคการเมือง และระบอบการปกครอง, การเสริมสร้างศักยภาพของพรรคการเมือง, ภาวะผู้นำ และการสื่อสาร รวมไปถึงการจัดทำโครงการ ซึ่งนับว่ามีประโยชน์อย่างยิ่ง

สำหรับผมแล้วหลักสูตรที่จัดอบรมนี้ ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นเรื่องที่ประเทศสมาชิกในเอเชีย ยังขาด ส่งผลให้ไม่เกิดการพัฒนาประชาธิปไตยอย่างสมบูรณ์ ดังนั้นการอบรมครั้งนี้จึงเริ่มต้นที่พรรคการเมือง เพราะการเมืองที่ดี ควรจะเริ่มต้นจากพรรคการเมืองที่ดี สำหรับประเทศไทยเรานั้น มูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ได้สนับสนุนเรื่องนี้มาอย่างต่อเนื่อง โดยสถาบันนโยบายศึกษา หนึ่งในองค์กรที่ได้รับการสนับสนุนจาก มูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ได้ทำมาอย่างต่อเนื่องและเป็นรูปธรรมคือเรื่องของ Civic Education ภายใต้ชื่อโครงการ “เยาวชนพลเมือง” ซึ่งหลักสูตรของไทยเราไม่ได้ด้อยไปกว่าชาติอื่นเลย

ผู้แทนสตรีจากประเทศอินเดีย
ร่วมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับพรรคการเมือง

บรรยากาศคืนวัฒนธรรม

ก่อนกลับบ้าน ผู้เข้าอบรมทุกคนมีการบ้านติดมือกลับมา คือ จัดทำโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาพรรคการเมือง และยังแลกเปลี่ยนข้อมูลการบ้านการเมืองอย่างต่อเนื่อง โอกาสต่อไปผมจะนำประสบการณ์หลังจากที่ผู้แทนแต่ละประเทศได้จัดทำโครงการมาเล่าสู่กันฟังต่อไปครับ

^*อาจารย์สาขาวิชาการจัดการชุมชน คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยศิลปากรเพชรบุรี