ประชาธิปไตย ต้องการนักประชาธิปไตย วาทกรรมทางการเมืองที่มักได้ยินอยู่เสมอ ที่ว่า เป็นผู้แทนของประชาชนเพราะมาจากการเลือกตั้ง นับเป็นการตอกย้ำซ้ำซาก ทำให้คนไทยเชื่อโดยสนิทใจว่าประชาธิปไตยคือการเลือกตั้ง และผลการเลือกตั้งจึงสร้างความชอบธรรมให้นักเลือกตั้งจำนวนไม่น้อยในสภาที่จะทำอะไรก็ได้โดยไม่เกรงใจประชาชนผู้เป็นเจ้าของเสียง เจ้าของอำนาจ และเจ้าของภาษี ตัวระบอบประชาธิปไตยนั้น ต้องการคนที่มีจิตใจเป็นนักประชาธิปไตยที่เสียสละมาทำงานเพื่อส่วนรวม และยอมรับกระบวนการตรวจสอบจากประชาชน ในกรณีของประเทศไทยนั้น เรามีนักการเมืองจำนวนไม่น้อยหรืออาจเป็นส่วนใหญ่ที่แม้ผ่านการเลือกตั้งอย่างถล่มทลาย แต่วิธีการเข้าสู่การเลือกตั้งนั้นก็เป็นที่โจษขานกันไม่สิ้นสุด ถึงความไม่สุจริต อันเป็นที่มาของการเรียก “คืนหมาหอน” คืนสุดท้ายก่อนวันเลือกตั้ง หรืออาจเป็นตอนกลางวันแสกๆ ที่มีการหาเสียงกันโดยผู้สมัครแข่งขันรับเลือกตั้งได้ตกปากรับคำกันล่วงหน้าต่อข้อเสนอถึงประโยชน์ต่างตอบแทน ที่หาใช่การเสนอนโยบายสาธารณะที่จะตกอยู่กับคนไทยส่วนใหญ่ทั่วประเทศไม่ ดังเช่นที่อดีตนายกรัฐมนตรีท่านหนึ่งตกปากรับคำจะดูแลจังหวัดที่เลือกพรรคของท่าน อันเป็นที่มาของ “สองมาตรฐาน” ที่คนระดับผู้นำสูงสุดของประเทศกระทำต่อประชาชนของตนเองอย่างไม่เท่าเทียม และสร้างความเข้าใจที่ผิด อีกทั้งยังเพิ่มความสับสนแก่ประชาชนในเรื่องการเลือกตั้ง และความเป็นประชาธิปไตย ที่นักการเมืองมักพูดเพื่อประโยชน์เฉพาะหน้าเพื่อให้ชนะการเลือกตั้ง สังคมไทยจึงถูกครอบงำด้วยกระบวนการประชาธิปไตยแบบผิดๆ ทั้งวิธีคิดและวิธีการเข้าสู่อำนาจอย่างขาดความชอบธรรม ซึ่งเมื่อเริ่มต้นด้วยวิธีการที่ผิดแล้ว ผลที่ตามมาย่อมผิดด้วย ดังจะเห็นได้จากผลการเลือกตั้งไม่เป็นที่ยอมรับ และคณะกรรมการการเลือกตั้งต้องตรวจสอบอีกครั้งจากการร้องเรียน ด้วยตรรกของนักการเมืองที่ไม่ใช่นักประชาธิปไตย เราจึงพบเห็นผู้นำทางการเมืองหลายคนไม่ได้เข้ามาทำหน้าที่เป็นผู้แทนของปวงชนชาวไทย แต่กลับทำหน้าที่แทนกลุ่มผลประโยชน์ทางธุรกิจและแสวงหาผลประโยชน์เฉพาะตนอย่างแจ้งชัด กระทั่งเป็นที่มาของค่านิยมใหม่ที่ว่า โกงบ้างไม่เป็นไรขอให้ทำงานได้ ซึ่งกลายเป็นโรคร้ายที่กัดกร่อนประเทศไทยให้ติดอันดับต้นของโลกในเรื่องคอร์รัปชั่น เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่า ความขัดแย้งทางการเมืองที่ครุกรุ่นทุกวันนี้ มาจากนักการเมืองซึ่งกุมการนำและการบริหารประเทศ เมื่อนักการเมืองไม่ได้แสวงหาหนทางเพื่อสร้างประโยชน์สุขส่วนรวมของปวงชนแต่กลับแสวงหาโอกาสสร้างประโยชน์เฉพาะตน เฉพาะกลุ่ม โดยปราศจากความรับผิดชอบต่อพันธสัญญาจากการเป็นตัวแทนของประชาชน ก็คงเป็นการยากที่จะเห็นโอกาสของประเทศพัฒนาไปสู่สังคมประชาธิปไตย ด้วยระบอบประชาธิปไตย ต้องการนักประชาธิปไตย เราจำเป็นต้องคิดถึงการสร้างนักประชาธิปไตยให้เกิดขึ้นในสังคม เราจะสนับสนุนกระบวนการประชาธิปไตยให้เติบโตได้อย่างไร หากปราศจากการสร้างและพัฒนาระบบเพื่อบ่มเพาะเมล็ดพันธุ์ใหม่ คนรุ่นใหม่ ให้มีจิตใจและค่านิยมเพื่อส่วนรวมก่อนส่วนตน อันเป็นค่านิยมประชาธิปไตย การสร้างระบบการศึกษาใหม่เพื่อสร้างพลเมืองที่มีส่วนร่วมและรับผิดชอบต่อประเทศชาติของเขา ย่อมเป็นพลังใหม่และเป็นทางออกจากปัญหาความขัดแย้งเดิมที่ถูกผูกขาดโดยนักการเมือง มีแต่การสร้างเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้มีจิตใจเป็นนักประชาธิปไตย ทดแทนคนรุ่นเก่าที่กลายเป็นสิ่งชำรุดทางการเมือง เพื่อให้โอกาสประชาธิปไตยไทยได้เติบโตต่อไป ทิพย์พาพร ตันติสุนทร ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา