พฤศจิกายน 2551 : ยุบพรรค "พปช.-ชท.-มฌ." - พันธมิตรฯ ยุติการชุมนุม มติศาล รธน. ยุบ "พปช.-ชท.-มฌ." พร้อมตัดสิทธิทางการเมือง กก.บริหารพรรค - พธม. ยุติการชุมนุม โปรดเกล้าฯ ปิดสมัยประชุม 29 พ.ย. สื่ออังกฤษจัดไทยอันดับ 7 ประเทศอันตรายที่สุดในโลก การประชุมผู้นำเอเปค ครั้งที่ 16 ที่เปรู ผลหารือเน้นเศรษฐกิจโลก อภิรักษ์ ลาออก หลัง ป.ป.ช. มีมติเอกฉันท์ มีความผิดอาญา คดีจัดซื้อรถ-เรือดับเพลิง สปส. ขยายสิทธิ์กรณีว่างงานจาก 180 วัน เป็น 220 วัน สบน. จับตา หนี้สาธารณะแนวโน้มปี 2552 อยู่ที่ 38-40% ของจีดีพี ธ.โลก-เอดีบีให้ไทยกู้ 3.5 หมื่นล. เพื่อนำไปพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านเศรษฐกิจและสังคม อังกฤษแจงถอนวีซ่า "ทักษิณ-พจมาน" จากศาลตัดสินจำคุก 2 ปี กรณีที่ดินรัชดา รัฐเดินหน้าหวยออนไลน์ แก้ปัญหาขายหวยเกินราคา ยุบพรรค "พปช.-ชท.-มฌ." - พธม. เลิกชุมนุม เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม ศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำพิพากษาให้ยุบพรรคพลังประชาชน พรรคมัชฌิมาธิปไตย และพรรคชาติไทย และเพิกถอนสิทธิทางการเมืองหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรคทั้งสาม เป็นเวลา 5 ปี ในความผิดละเมิดกฎหมายเลือกตั้งที่ห้ามการทุจริตซื้อเสียง โดยคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญมีมติเป็นเอกฉันท์ทั้ง 9 เสียง ในส่วนของพรรคพลังประชาชนและพรรคมัชฌิมาธิปไตย และมีมติ 8 ต่อ 1 ในส่วนของพรรคชาติไทย มติดังกล่าวส่งผลให้นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ต้องพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในทันที เนื่องจากนายสมชาย เป็นกรรมการบริหารพรรคพลังประชาชน ซึ่งมีผลให้คณะรัฐมนตรีต้องสิ้นสุดการทำงานไปด้วย โดย ครม. มีมติมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรี นายชวรัตน์ ชาญวีรกูล เป็นผู้รักษาการในตำแหน่งนายกรัฐมนตรี โดยมีคณะรัฐมนตรีรักษาการ 22 คน ส่วนอีก 13 คนที่เป็นกรรมการบริหารพรรคต้องสิ้นสุดการทำงานเช่นเดียวกับนายสมชาย และมติครั้งนี้ได้ยุติบทบาทการเมืองของพรรคชาติไทยที่มีอายุยาวนานถึง 34 ปีลงเช่นกัน อย่างไรก็ตาม ในคำพิพากษามิได้ระบุรายชื่อผู้ถูกเพิกถอนสิทธิทางการเมืองเป็นรายบุคคล จึงทำให้ยังไม่สามารถสรุปตัวเลขแน่นอนของผู้ถูกตัดสิทธิ์ได้ ในชั้นต้นพบว่ามีผู้ถูกเพิกถอนสิทธิทางการเมืองของทั้งสามพรรคในครั้งนี้ 109 คน โดยแบ่งเป็นพรรคพลังประชาชน 37 คน พรรคมัชฌิมาธิปไตย 29 คนและพรรคชาติไทย 43 คน เมื่อรวมกับผู้ถูกเพิกถอนสิทธิทางการเมืองเนื่องจากการยุบพรรคไทยรักไทยและพรรคอื่น ๆ อีก 2 พรรคเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2550 อีก 111 คน ทำให้มีผู้ถูกเพิกถอนสิทธิทางการเมืองทั้งสิ้น 220 คน ซึ่งทั้งหมดนี้จะไม่มีสิทธิลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นเวลา 5 ปีนับแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษา โดยเหตุที่ผู้ถูกตัดสิทธิทางการเมืองทั้งหมดมิได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทุกคน และกรรมการบริหารพรรคบางคนที่เป็น ส.ส.แบบสัดส่วนได้ลาออกไปก่อนหน้านี้แล้ว ทำให้มีการเลื่อนผู้สมัครในลำดับรองลงไปขึ้นมาแทนที่ จึงยังไม่สามารถสรุปตัวเลขได้แน่นอน ในชั้นต้นนายพิทูร พุ่มหิรัญ เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรให้สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม ว่า มี ส.ส. เพียง 32 คนที่ถูกเพิกถอนสิทธิ์ แบ่งเป็น ส.ส.แบบสัดส่วน 4 คน และ ส.ส.เขต 28 คน แยกเป็น ส.ส.พรรคพลังประชาชน 13 คน พรรคชาติไทย 19 คน ส่วนพรรคมัชฌิมาธิปไตยไม่มีกรรมการบริหารพรรคที่เป็น ส.ส. สำหรับ ส.ส. ของทั้งสามพรรคที่ยังคงมีสถานภาพเป็น ส.ส.ต่อไปนั้น มีจำนวนทั้งสิ้น 245 คน แบ่งเป็น ส.ส.พลังประชาชน 219 คน ชาติไทย 15 คน และมัชฌิมาธิปไตย 11 คน รัฐธรรมนูญกำหนดให้สามารถทำการย้ายไปสังกัดพรรคใหม่ได้ภายใน 60 วัน และ กกต. ต้องจัดให้มีการเลือกตั้งซ่อมภายใน 45 วัน อย่างไรก็ตาม การเลื่อนลำดับ ส.ส.สัดส่วนนี้ ยังไม่มีความชัดเจนว่าจะสามารถย้ายไปอยู่พรรคที่ตั้งใหม่ได้หรือไม่ เพราะรัฐธรรมนูญมาตรา 109 กำหนดแต่เพียงว่าในกรณี ส.ส.สัดส่วนของพรรคการเมืองใดลาออกหรือเสียชีวิต ให้ประธานสภาฯ พิจารณาเลื่อนลำดับรองขึ้นมาภายใน 7 วัน แต่ไม่ได้เขียนไว้ในกรณีสิ้นสภาพเพราะถูกยุบพรรค จึงอาจจะเป็นอำนาจของประธานสภาฯ ที่จะส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณา หลังจากศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำพิพากษา แกนนำพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยได้แถลงการณ์ยุติการชุมนุมทั้งหมดที่เริ่มตั้งแต่วันที่ 25 พฤษภาคม 2551 ลงในวันที่ 3 ธันวาคม โดยก่อนหน้านี้ หลังจากที่พันธมิตรฯ ได้ทำการชุมนุมบนถนนราชดำเนินและบริเวณสะพานมัฆวานรังสรรค์เป็นเวลาเกือบสามเดือน ก็ได้เคลื่อนเข้าไปยึดทำเนียบรัฐบาลเพื่อชุมนุมต่ออีกประมาณ 3 เดือน เพื่อเรียกร้องในนายสมชาย ลาออกและทำ “การเมืองใหม่” จากนั้นเมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน ผู้ชุมนุมบางส่วนได้เคลื่อนไปยังสนามบินดอนเมืองและสนามบินสุวรรณภูมิ ทำให้ต้องปิดสนามบินทั้งสองแห่งตั้งแต่วันที่ 25 พฤศจิกายนเป็นต้นไป ตลอดช่วงเวลาที่พันธมิตรฯ ชุมนุมติดต่อกันนานถึง 192 วัน มีเหตุการณ์รุนแรงทั้งจากการปะทะกับกลุ่มเสื้อแดง (แนวร่วมประชาธิปไตยไม่เอาเผด็จการแห่งชาติ : นปช.) ในคืนวันที่ 1 กันยายน การถูกสลายการชุมนุมโดยเจ้าหน้าที่ตำรวจในวันที่ 7 ตุลาคม และการถูกลอบยิงด้วยอาวุธสงครามในเวลากลางคืนทั้งที่ทำเนียบรัฐบาลและสนามบินดอนเมือง ทำให้มีผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 8 คนและบาดเจ็บอีก 737 คน และยังมีพันธมิตรเสียชีวิตอีก 1 รายที่จังหวัดเชียงใหม่เนื่องจากถูกฝ่าย นปช. ทำร้าย เหตุการณ์รุนแรงทั้งหมดนี้ทำให้รัฐบาลประกาศภาวะฉุกเฉินถึงสองครั้ง โดยครั้งแรกรัฐบาลนายสมัคร สุนทรเวช ได้ประกาศภาวะฉุกเฉินในวันที่ 2 กันยายน ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และต่อมารัฐบาลนายสมชาย ก็ได้ประกาศภาวะฉุกเฉินอีกครั้งบนพื้นที่โดยรอบสนามบินสุวรรณภูมิและดอนเมืองในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2551 ตลอดเวลาที่เกิดเหตุการณ์รุนแรง มีการคาดเดาว่าฝ่ายทหารจะทำการปฏิวัติเพื่อยุติบทบาทของรัฐบาลสมชาย แต่ก็มิได้เกิดการปฏิวัติจนกระทั่งศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำตัดสินให้ยุบพรรคการเมืองในวันที่ 2 ธันวาคมที่ผ่านมา มีการประเมินในชั้นต้นว่าความเสียหายที่เกิดจากการปิดสนามบินมีมูลค่า 1.46 แสนล้านบาท เนื่องจากธุรกิจการบิน การท่องเที่ยว และเศรษฐกิจอื่นๆ ในภาพรวมต้องหยุดชะงัก นอกจากนี้สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ยังคาดว่าผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (จีดีพี) ปี 2551 นี้จะขยายตัวลดลงเหลือ 4% จากประมาณการเดิม 4.5% ส่วนปี 2552 คาดว่าจะขยายตัวไม่ถึง 3% แน่นอน 29 พ.ย. ปิดสมัยประชุม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชกฤษฎีกาปิดประชุมรัฐสภาสมัยประชุมนิติบัญญัติตั้งแต่วันที่ 29 พฤศจิกายน 2551 โดยมีนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรี เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ การประชุมรัฐสภาครั้งนี้มีระยะเวลา 4 เดือน โดยเปิดสมัยประชุมในวันที่ 1 สิงหาคม 2551 ไทยติดที่ 7 อันตรายที่สุดในโลก เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน หนังสือพิมพ์เทเลกราฟของอังกฤษได้จัดอันดับ 20 ประเทศที่อันตรายที่สุดบนโลก โดยอาศัยข้อมูลจากสำนักงานต่างประเทศและเครือจักรภพอังกฤษ ปรากฏว่าไทยอยู่ในอันดับ 7 โดยเทเลกราฟให้เหตุผลว่า ในประเทศไทยมีการประท้วงเคลื่อนไหวทางการเมืองจนต้องมีการประกาศภาวะฉุกเฉินในสนามบินหลักของกรุงเทพฯ ทั้ง 2 แห่ง พื้นที่บริเวณโดยรอบทำเนียบรัฐบาล ถนนราชดำเนินนอก รัฐสภา และสำนักงานตำรวจแห่งชาติ เป็นพื้นที่ที่ควรหลีกเลี่ยง ส่วนประเทศติดกลุ่มอันตรายสูงสุด 5 อันดับแรก คือ อิรัก อัฟกานิสถาน แคว้นเชชเนียของรัสเซีย แอฟริกาใต้ และจาเมกา การประชุมผู้นำเอเปคครั้งที่ 16 ผลหารือเน้นเศรษฐกิจโลก นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรีได้ไปประชุมผู้นำเอเปค ครั้งที่ 16 ที่สาธารณรัฐเปรู ระหว่างวันที่ 20 – 26 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ให้สัมภาษณ์ว่า ที่ประชุมให้ความสำคัญกับปัญหาเศรษฐกิจที่ได้รับผลกระทบจากภาวะการเงินของโลกเป็นหลัก รองลงมาคือปัญหาด้านอาหารและพลังงาน โดยตนเองได้เสนอให้ที่ประชุมกำจัดการกีดกันทางการค้าและเปิดตลาดให้ทุกประเทศอย่างเท่าเทียมกัน หลังเสร็จสิ้นภารกิจการประชุมแล้ว นายกรัฐมนตรีได้ถือโอกาสเยือนประเทศเปรูอย่างเป็นทางการ ในการเข้าพบกับ นายอลัน การ์เซีย ประธานาธิบดีเปรู นั้นได้มีการหารือถึงการจัดทำเขตการค้าเสรี หรือเอฟทีเอ ที่ไทยและเปรูได้ตกลงกันไว้ แต่ติดเรื่องข้อกฎหมายที่ต้องผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภาก่อน ส่วนเปรูต้องการให้ไทยเพิ่มปริมาณการค้าระหว่างกันมากขึ้น ซึ่งไทยยินดีที่จะเพิ่มปริมาณการค้า ป.ป.ช. ชี้ อภิรักษ์ ผิดกรณีซื้อรถดับเพลิง เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้มีมติเอกฉันท์ 9 ต่อ 0 วินิจฉัยว่า ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 และ พ.ร.บ. ว่าด้วยความผิดในการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 (พ.ร.บ.ฮั้ว) ในกรณีที่สั่งเปิดแอล/ซีกับธนาคารกรุงไทยเพื่อชำระเงิน บริษัท สไตเออร์-เดมเลอร์พุคฯ ของออสเตรีย ผู้ผลิตรถดับเพลิงและอุปกรณ์ดับเพลิง ของ กทม. มูลค่า 6,600 ล้านบาท ซึ่งนอกจากนายอภิรักษ์ แล้ว ยังมีผู้กระทำผิดคนอื่นๆ อีก 10 ราย รวมทั้งนายสมัคร สุนทรเวช อดีตผู้ว่าฯ กทม. นายโภคิน พลกุล อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย นายประชา มาลีนนท์ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย นายวัฒนา เมืองสุข อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ และคุณหญิงณฐนนท์ ทวีสิน อดีตปลัด กทม. เป็นต้น หลัง ป.ป.ช. มีคำวินิจฉัย ในวันที่ 12 พฤศจิกายน นายอภิรักษ์ ได้ประกาศลาออกจากตำแหน่ง โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 19 พฤศจิกายน ทำให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ต้องจัดการเลือกตั้งใหม่ภายใน 60 วัน โดย กทม. กำหนดวันรับสมัครและวันเลือกตั้งเบื้องต้นไว้ คือ ช่วงวันที่ 1-5 ธันวาคมนี้ ส่วนวันเลือกตั้ง คือ วันที่ 11 มกราคม 2552 ขยายสิทธิ์กรณีว่างงานเป็น 220 วัน เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ที่ประชุมบอร์ดสำนักงานประกันสังคม (สปส.) มีมติให้ขยายสิทธิประโยชน์กรณีว่างงานให้กับลูกจ้างผู้ประกันตนที่ถูกเลิกจ้างจากเดิม 180 วัน เป็น 220 วัน หรือจาก 6 เดือน เป็น 8 เดือน เนื่องจากสภาพเศรษฐกิจที่กำลงซบเซา ผู้ประกอบการลดกำลังการผลิตจนนำไปสู่การปลดคนงานบางส่วน ทำให้สิ้นปี 2551 จะมีผู้ประกันตนขอใช้สิทธิประโยชน์กรณีว่างงานประมาณ 400,000 คน ต้องจ่ายเงินชดเชยประมาณ 3,000 ล้านบาท และปี 2552 คาดว่าจะมีอัตราการใช้สิทธิประกันการว่างงานเพิ่มขึ้นอีก ทั้งนี้ จะเร่งเสนอกฎกระทรวงใหม่ให้คณะรัฐมนตรีพิจารณา ภายในวันที่ 1 มกราคม 2552 อย่างไรก็ตาม มาตรการดังกล่าวครอบคลุมเฉพาะผู้ประกันตนที่ถูกเลิกจ้างเท่านั้น ส่วนที่ลาออกจากงานยังคงได้รับสิทธิประโยชน์เดิม คือร้อยละ 30 ของเงินเดือน สปส. ได้ชี้แจงถึงการลงทุนว่า สปส. ได้ลงทุนในต่างประเทศเป็นเงิน 600 ล้านเหรียญสหรัฐ (ประมาณ 21,000 ล้านบาท) โดยร้อยละ 80 เป็นการลงทุนในสหรัฐฯ ส่วนที่เหลือเป็นการลงทุนในยุโรป ทั้งนี้ การลงทุนในต่างประเทศแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ 1.ซื้อพันธบัตรรัฐบาล 2.พันธบัตรรัฐวิสาหกิจหรือรัฐบาลท้องถิ่น 3.ลงทุนในหุ้น โดยกว่าร้อยละ 93 เป็นการลงทุนในแบบที่ 1 และ 2 ส่วนที่เหลือร้อยละ 6-7 เป็นการลงทุนในหุ้น หนี้สาธารณะ ปี ’52 พุ่ง สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ (สบน.) แถลงยอดหนี้สาธารณะคงค้าง ณ วันที่ 30 กันยายน 2551 ว่า มีจำนวน 3,408,231 ล้านบาท คิดเห็น 36.22% ของมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (จีดีพี) โดยสูงขึ้นจากเดือนสิงหาคม 2551 ถึง 46,470 ล้านบาท แต่ยังถือว่าอยู่ในระดับต่ำ รัฐบาลยังสามารถใช้นโยบายการคลังเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจได้ แต่ต้องระมัดระวังสูง เนื่องจากรัฐบาลจัดทำงบประมาณขาดดุลเพิ่มขึ้น 1 แสนล้านบาท ประกอบกับมีปัจจัยเสี่ยงจากเศรษฐกิจโลกที่ชะลอตัวจึงมีแนวโน้มที่หนี้สาธารณะปี 2552 จะอยู่ที่ 38-40% ของจีดีพี และกรณีที่ร้ายแรงอาจกลายเป็นภาระต่องบประมาณในปี 2553 ที่ต้องตั้งงบฯ ชำระหนี้เพิ่มขึ้นจากปี 2552 ที่ตั้งไว้ 180,000 ล้านบาท คิดเป็น 11% ของงบประมาณรายจ่าย ธ.โลก-เอดีบีให้ไทยกู้ 3.5 หมื่นล. ธนาคารโลกและธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย (เอดีบี) ได้อนุมัติเงินกู้จำนวน 1,000 ล้านเหรียญสหรัฐ คิดเป็น 34,000-35,000 ล้านบาท ให้ไทยเพื่อนำไปพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านเศรษฐกิจและสังคม ในส่วนของการพัฒนาโลจิสติคส์ เพื่อให้ไทยสามารถแข่งขันกับประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งนี้ เป็นไปตามแผนการก่อหนี้จากต่างประเทศเพื่อนำไปใช้ในโครงการที่จำเป็นต้องใช้เงินตราต่างประเทศเป็นหลัก โดยธนาคารโลกให้กู้ 500 ล้านเหรียญ อัตราดอกเบี้ยแบบมีเงื่อนไข -0.02% และแบบคงที่ 0.05% ระยะเวลา 17 ปี ระยะปลอดหนี้ 5 ปี คาดว่าเงินจะเข้าสู่ระบบได้ภายในต้นปี 2552 โดยจะนำมาใช้ในโครงการลงทุนขนาดใหญ่ (เมกะโปรเจ็ค) ด้านขนส่งมวลชน เช่น โครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวเข้ม สีเขียวอ่อน โครงการก่อสร้างทางคู่ช่วงฉะเชิงเทรา-แก่งคอย อังกฤษแจงงดวีซ่า "แม้ว-อ้อ" เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน นายเดวิด มิลิแบนด์ รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศของอังกฤษ ได้กล่าวถึงกรณีที่รัฐบาลอังกฤษเพิกถอนวีซ่าของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรีและคุณหญิงพจมาน ชินวัตร ภริยา ว่าเป็นเพราะเงื่อนไขการอนุญาตให้บุคคลทั้งสองพำนักอยู่ในประเทศอังกฤษเปลี่ยนแปลงไปภายหลังจากที่ศาลไทยมีคำพิพากษาจำคุก พ.ต.ท.ทักษิณ เป็นเวลา 2 ปี โดยผู้ที่ตัดสินใจในเรื่องนี้คือนางแจ๊คกี สมิธ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และทางการอังกฤษจะไม่ออกวีซ่าให้แก่บุคคลทั้งสองต่อไป รัฐเดินหน้าหวยออนไลน์ เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน ที่ประชุมคณะกรรมการสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล มีมติให้เดินหน้าขายหวยบนดินแบบมีอุปกรณ์เครื่องช่วยจำหน่าย (หวยออนไลน์) เพื่อแก้ไขปัญหาหวยใต้ดินและการขายสลากเกินราคา โดยยึดกรอบ พ.ร.บ.สำนักงานสลาก ปี 2517 ที่ต้องแบ่งรายได้ ตามมาตรา 22 โดย 60% เป็นเงินรางวัล 28% เป็นรายได้ส่งคลัง และ 12% เป็นค่าบริหารจัดการของสำนักงานสลากฯ และส่วนแบ่งตัวแทนขาย ก่อนนำเรื่องเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบภายในเดือนธันวาคม