ความก้าวหน้าทางการเมืองของประชาชน บรรยากาศการเมืองข้างถนนไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ไม่ว่าจะชอบหรือไม่ก็ตาม ตราบใดที่การตรวจสอบถ่วงดุลตามระบอบประชาธิปไตยขาดประสิทธิภาพ อีกทั้งยังเป็นการเร่งให้เกิดการสื่อสารทางการเมืองในทุกวิถีทางนอกสภา ส่งผลให้ประชาชนมีความตื่นตัวทางการเมืองเพื่อติดตามและตรวจสอบการทำงานของรัฐบาลอย่างต่อเนื่องและเข้มข้น ทั้งนี้ การติดตามและตรวจสอบนักการเมืองที่เคยดำรงตำแหน่งทางการเมือง เครือญาติ และพวกพ้องก็ไม่ได้รับการละเว้น ดังที่มีข่าวนักการเมืองทุจริตคอร์รัปชั่นปรากฏสู่สาธารณะถี่มากขึ้นจากการตรวจสอบ ทั้งกรณีนักการเมืองจังหวัดเชียงรายและผู้บริหารพรรคฝ่ายรัฐบาล ได้ “ใบแดง” จากคณะกรรมการการเลือกตั้ง ซึ่งอาจส่งผลต่อการยุบพรรค การที่อดีตรัฐมนตรีซึ่งเป็นนักการเมืองจากพรรคร่วมรัฐบาล ไม่ไปรับฟังคำพิพากษาที่ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง กรณีทุจริตคอร์รัปชั่นบ่อบำบัดน้ำเสีย จ.สมุทรปราการ และล่าสุด องค์คณะผู้พิพากษาศาลอาญาได้ตัดสินจำคุก 3 ปี กรณีภริยาอดีตผู้นำทางการเมืองเลี่ยงภาษีหุ้น นี่นับเป็นความพยายามทางการเมืองของประชาชนที่ทำหน้าที่ยื่นเรื่องตรวจสอบพฤติกรรมของนักการเมืองที่ปรากฏเป็นเรื่องราวให้สังคมได้รับรู้ นักการเมืองใช้เส้นทางการเลือกตั้งสู่รัฐสภา เพื่อเป็นใบเบิกทางสู่การฉ้อฉลทั้งทางเศรษฐกิจและสังคม เป็นการอาศัยฉันทานุมัติจากประชาชนผ่านกระบวนการเลือกตั้งที่นักการเมืองทั้งหลายช่ำชอง เพื่อสร้างธุรกิจการเมือง ผลประโยชน์ทับซ้อนในหมู่พวกพ้องและเครือญาติ สร้างปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่นอย่างกว้างขวาง การตรวจสอบ กำกับการทำงานของรัฐบาลและต่อต้านการทุจริตในวงการเมืองของฝ่ายประชาชน จึงเป็นการจำกัดเขตอำนาจและอิทธิพลของนักการเมืองและรัฐบาลที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน การตื่นตัวทางการเมืองของประชาชนในทุกวันนี้ นับเป็นความก้าวหน้าของประชาชนที่จะเดินไปสู่ความเป็นพลเมืองที่มีศักดิ์ศรีแห่งความเป็นคน มีอิสระ มีความรู้ มีเหตุผล มีส่วนร่วมในกิจกรรมของส่วนรวม และกำหนดทิศทางนโยบายของประเทศอีกด้วย ทิพย์พาพร ตันติสุนทร ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา