เยาวชนกับการมีบทบาททางสังคม ด้วยความเชื่อว่าหากเยาวชนได้รับการกระตุ้นให้เห็นคุณค่าของตนเอง เขาจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคม เพราะเหตุผลนี้ สถาบันนโยบายศึกษา จึงจัดกิจกรรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “เยาวชน: การมีบทบาททางสังคม” ในวันที่ 7-9 กุมภาพันธ์ 2551 ณ ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง โดยมีผู้เข้าร่วมเป็นเยาวชนจากโรงเรียนลำปางเทคโนโลยี และโรงเรียนแม่สันวิทยา จำนวน 57 คน เต้นท์ที่พัก “กลางคืนหนาวมากครับ จัดใหม่ขอที่พักอุ่นกว่านี้” เป็นความท้าทายที่เรานำเยาวชนในสายอาชีพระดับ ปวช. มาเข้าค่ายร่วมกับนักเรียนมัธยมปลายสายสามัญ ผู้เข้าร่วมสัมมนาทั้งสองสถาบันมีความเหมือนกัน คือ ระดับอายุ สิ่งแวดล้อมทางสังคม เศรษฐกิจและวัฒนธรรม แต่ในขณะเดียวกันก็มีความแตกต่างในเรื่องการเรียนการสอนและเป้าหมายในวิชาชีพ แต่เพราะเราต้องการให้เยาวชนเหล่านี้ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์และทัศนคติซึ่งกันและกัน เราจึงจัดกิจกรรมในครั้งนี้ โดยมีอาจารย์สลักจิต คำใส และอาจารย์ภาคภูมิ ใจชมภู อาจารย์ที่ปรึกษาของชมรมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมโรงเรียนลำปางเทคโนโลยีเป็นผู้ดูแลเยาวชน ห้องประชุม มีแต่หลังคา ไม่มีฝา แต่ไม่มีใครว่าอะไร เยาวชนของเรา “หล่อ ล่ำ บึ้ก” วิทยากรผู้ได้รับคำชมว่า “วิทยากรไม่สวยเลย” สถาบันนโยบายศึกษาได้ออกแบบกิจกรรมในช่วงระยะเวลา 3 วัน 2 คืน ให้เหมาะสมกับความสนใจของเยาวชน โดยสอดแทรกสาระประโยชน์ในเรื่องต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องการเป็นพลเมืองในสังคม สิทธิและความรับผิดชอบ บุคคลิกภาพและภาวะการเป็นผู้นำ โดยใช้วิธีการบรรยายแบบมีปฏิสัมพันธ์ การกระตุ้นให้ผู้เข้าสัมมนาได้คิด การปฏิบัติการกลุ่มเพื่อระดมความคิด และการเรียนรู้จากของจริงในสถานที่จริง โดยวิธีการหลังสุดนี้เราได้นำเยาวชนไปศึกษาชุมชน ณ ปางช้าง อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง โดยมีเจ้าหน้าที่ปางช้างทำหน้าที่ให้ความรู้ในเรื่องการบริหารจัดการองค์กร การเลี้ยง ฝึก และการรักษาพยาบาล ตลอดจนทักษะและจิตวิทยาของผู้ที่จะเป็นควาญช้าง จากนาทีแรกที่เยาวชนเดินทางมาถึงค่าย จนถึงนาทีสุดท้ายที่ลาจากกัน เราเห็นพัฒนาการของทุกๆ คนเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น คำพูดเหล่านี้มาจากใจจริงของพวกเขา ทำให้เรามีกำลังใจที่จะทำงานต่อไปเพื่อสร้างจิตสำนึกให้แก่เยาวชนว่าพวกเขามีคุณค่า เพราะคนที่รู้คุณค่าของตนเองเท่านั้น จึงจะรู้ มองเห็น และยอมรับในคุณค่าของผู้อื่น ปฏิบัติการ “การเป็นพลเมืองดี เรื่อง สภาวะโลกร้อน” ระหว่างการแบ่งกลุ่มระดมสมอง เยาวชนกำลังนำเสนอข้อสรุป จากการระดมสมอง “เป็นกิจกรรมที่ดีมาก หวังว่าคงจะจัดอีก” “อยากให้มีกิจกรรมอย่างนี้อีก เพราะได้รู้จักเพื่อนๆ พี่ๆ ใหม่ ทำให้ได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น” “ค่ายนี้ดี เพราะนอนเร็ว ตื่นก็ไม่เช้าเกินไป ควรมีหลายๆ วัน” “ดีมาก จงทำต่อไป จะพยายามเป็นกำลังใจให้” “อยากให้มีเวลามากกว่านี้ อยากให้มีหลายๆ วัน” “ทุกอย่างดีมากเล้ยย” “อยากให้มีกิจกรรม เกมนันทนาการเพิ่มมากกว่านี้” “อยากให้คืนสุดท้ายมีการร้องเพลงร่วมกัน” “อยากให้มีการจัดค่ายแบบนี้อีก และมีหลายสถาบันมารวมกัน” “ถ้ามีโอกาสขอให้มาอีก ได้ความรู้ที่เราไม่เคยรู้มาก่อน ขอบคุณมากครับ” เป็นคำพูดที่ทำให้สถาบันนโยบายศึกษามีกำลังใจที่จะทำงานเพื่อสร้างสรรค์ให้สังคมไทยมีบุคคลที่มีคุณค่ามากยิ่งๆ ขึ้นต่อไป ได้เวลาอาหารกลางวัน เยาวชนเรียนรู้ “เรื่องจริง” จากเจ้าหน้าที่ปางช้าง นำสิ่งที่เรียนรู้จากปางช้าง มาถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนกัน ผลงานของเยาวชน บทเรียนบุคคลิกผู้นำ ของอาจารย์ดำรงค์ ใจสมคม เยาวชนมีส่วนร่วม ในการจัดเตรียมสถานที่