มิถุนายน 2549 : เสนอศาลรัฐธรรมนูญพิจารณายุบพรรคการเมือง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชกฤษฎีกาเรียกประชุมสมัยวิสามัญแห่งรัฐสภา พ.ศ. 2549 สำนักงานอัยการสูงสุด มีมติเอกฉันท์ให้ยุบพรรคการเมือง 5 พรรค ตามที่ กกต. เสนอมา และเตรียมส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาด ศาล รธน. ไม่รับวินิจฉัยสถานภาพ ส.ว. และรับคำร้อง กกต. รับรอง ส.ว. แล้ว 163 คน กก.สมานฉันท์เสนอให้ออก พ.ร.บ.ตั้ง 3 องค์กร แต่เพียงหนึ่งสัปดาห์หลังรายงานถึงมือรัฐบาล ขบวนการก่อความไม่สงบวางระเบิดพร้อมกันถึง 42 จุดใน 3 จังหวัดภาคใต้ภายในวันเดียวกัน คณะรัฐมนตรี รับรองในหลักการ ร่าง พ.ร.บ. จัดตั้ง “สุวรรณภูมิมหานคร” เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีฐานะเท่าจังหวัด ศาลอาญา ได้อนุญาต 3 กกต. ประกันตัวในคดีที่นายถาวร เสนเนียม รองเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ยื่นฟ้องในความผิดฐานปฏิบัติหน้าที่มิชอบ เปิดประชุมสภาฯวิสามัญ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชกฤษฎีกาเรียกประชุมสมัยวิสามัญแห่งรัฐสภา พ.ศ. 2549 เพื่อเรียกประชุมรัฐสภาสมัยวิสามัญ ตามมาตรา 162 เพื่อดำเนินการประชุมสมัยวิสามัญแห่งรัฐสภา เฉพาะเพื่อให้วุฒิสภาดำเนินการประชุมเพื่อทำหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 168 ตั้งแต่วันที่ 26 มิถุนายน 49 โดยจะมีวาระการประชุมคือการแต่งตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบประวัติและความประพฤติของบุคคลผู้ได้รับการเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ( ป.ป.ช.) การพิจารณาตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ที่ได้รับเลือกโดยที่ประชุมใหญ่ศาลปกครองสูงสุด ไปเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญและการเลือกกรรมการตุลาการศาลยุติธรรมผู้ทรงคุณวุฒิ ทั้งนี้ เนื่องจากขณะนี้ยังอยู่ระหว่างการยุบสภาผู้แทนราษฎรและอายุของวุฒิสภาสิ้นสุดลง และสมาชิกวุฒิสภาที่ได้รับเลือกตั้งใหม่ยังมิได้เข้ารับหน้าที่ ส.ว. ที่ดำรงตำแหน่งอยู่ในวันที่อายุของวุฒิสภาสิ้นสุดลงจึงต้องทำหน้าที่ต่อไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 131 และ 168 ผลสอบการจ้างวานลงเลือกตั้ง คณะกรรมการการเลือกตั้งได้ส่งผลสอบของคณะอนุกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริง กรณีนายสุเทพ เทือกสุบรรณ เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ กล่าวหามีพรรคการเมืองใหญ่จ้างพรรคการเมืองเล็กลงสมัคร ส.ส. ในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 2 เมษายน ให้สำนักงานอัยการสูงสุด (อสส.) แล้ว เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน เพื่อให้ดำเนินการยื่นคำร้องไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อวินิจฉัยว่าจะสั่งยุบพรรคหรือไม่ โดยเหตุที่ กกต. ไม่ได้มีมติชี้มูลความผิดว่าการกระทำที่เกิดขึ้นสมควรเสนอให้ยุบพรรคไทยรักไทย ดังนั้น ในวันที่ 19 มิถุนายน อัยการสูงสุดจึงได้ส่งเรื่องกลับไปยัง กกต. ในฐานะนายทะเบียนพรรคการเมืองซึ่งมีหน้าที่รวบรวมหลักฐาน พร้อมชี้มูลตามมาตรา 66 และมาตรา 67 ของ พ.ร.บ.พรรคการเมืองมายังอัยการ ซึ่งเมื่อวันที่ 22 มิถุนายน กกต. ได้ส่งหนังสือกลับไปยัง สำนักงานอัยการสูงสุดเรียบร้อยแล้ว โดยแหล่งข่าวกล่าวว่า ในหนังสือที่ส่งมานั้นได้ระบุชี้มูลความผิดพรรคไทยรักไทยว่า กระทำการฝ่าฝืนมาตรา 66 (1) และ (3) โดยมีพฤติกรรมจ้างวานพรรคเล็กลงสมัครเพื่อหลีกเลี่ยงคะแนนร้อยละ 20 อสส. เสนอให้ยุบพรรคการเมือง คณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีพรรคการเมืองกระทำผิด พ.ร.บ.พรรคการเมือง สำนักงานอัยการสูงสุด (อสส.) มีมติเอกฉันท์ให้ยุบพรรคการเมือง 5 พรรค และเตรียมส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาด สืบเนื่องจากการที่ กกต. ได้ส่งผลการสอบสวนกรณีพรรคการเมืองทำผิดกฎหมายเลือกตั้งพร้อมทั้งชี้มูลความผิดมายัง อสส. และ อสส. ได้ตั้งคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงนั้น คณะกรรมการฯ ทั้ง 11 คนได้มีมติเป็นเอกฉันท์ว่า พรรคการเมืองทั้ง 5 มีความผิดดังนี้ คือ หัวหน้าพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าทำหนังสือรับรองอันเป็นเท็จ และร่วมกันเป็นตัวการหรือผู้สนับสนุนให้บุคคลลงสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.ตรัง เขต 1-4 ทั้งที่รู้ว่าผู้สมัครเป็นสมาชิกพรรคไม่ครบ 90 วัน อันเป็นการทำผิด พ.ร.บ.เลือกตั้ง ส.ส. และ ส.ว. มาตรา 31 ประกอบรัฐธรรมนูญมาตรา 107(4) และประมวลกฎหมายอาญา หัวหน้าพรรคแผ่นดินไทยและพรรคพัฒนาชาติไทย ได้ออกหนังสือรับรองอันเป็นเท็จให้แก่ผู้สมัครเพื่อนำไปเป็นหลักฐานในการสมัครรับเลือกตั้ง อันเป็นการกระทำผิดตาม พ.ร.บ.เลือกตั้ง ส.ส.และ ส.ว. พ.ร.บ.พรรคการเมืองมาตรา 19 ประกอบประมวลกฎหมายอาญา ผู้บริหารพรรคไทยรักไทยมีพฤติกรรมจ้างวานพรรคเล็กลงสมัครเพื่อหลีกเลี่ยงคะแนนร้อยละ 20 อันเป็นการกระทำผิด มาตรา 66 (1) และ (3) พรรคประชาธิปัตย์กระทำผิดมาตรา 66 (2) และ (3) คือ 1. รณรงค์ให้ผู้ไปใช้สิทธิลงคะแนนในช่องไม่ประสงค์จะลงคะแนน 2. จ้างพรรคชีวิตที่ดีกว่า พรรคพัฒนาชาติไทย และพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าให้ใส่ร้ายพรรคการเมืองอื่น 3. ขัดขวางการลงรับสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.จังหวัดสงขลา ทั้งนี้ มาตรา 66 ทั้ง 3 วงเล็บมีดังนี้ คือ วงเล็บ (1) ระบุว่า “กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญ เพื่อให้ได้มาซึ่งอำนาจในการปกครองประเทศด้วยวิธีการซึ่งมิได้เป็นไปตามวิถีทางที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ” ส่วนวงเล็บ (2) “กระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญ” และ (3) “ กระทำการอันอาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของรัฐ หรือขัดต่อกฎหมาย หรือความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดีของประชาชน” ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ยุบพรรค หัวหน้าพรรค กรรมการบริหารพรรค เลขาธิการพรรคและผู้อำนวยการพรรค จะต้องเว้นวรรคไม่สามารถดำรงตำแหน่งในพรรคการเมือง แต่จะสามารถดำรงตำแหน่งทางการเมืองอื่นๆ ได้ เช่น เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร รัฐมนตรี หรือนายกรัฐมนตรี ศาล รธน. ไม่รับวินิจฉัยสถานภาพ ส.ว.และรับคำร้อง ศาลรัฐธรรมนูญ เมื่อวันที่ 22 มิถุนายน ได้มีมติไม่รับคำร้องที่ประธานวุฒิสภาส่งคำร้องของ ส.ว. 35 คน ที่ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยคุณสมบัติและคุณสมบัติต้องห้ามของประธาน กกต. และ กกต. รวม 3 คน ว่าต้องหลุดพ้นจากตำแหน่งหรือไม่ โดยคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่าประธานรัฐสภายังไม่ได้ใช้อำนาจหน้าที่ของตนพิจารณาว่าการใช้สิทธิของ 3 ส.ว. เป็นไปตามเงื่อนไขของรัฐธรรมนูญมาตรา 142 หรือไม่ ดังนั้น ประเด็นดังกล่าวจึงเป็นเพียงการหารือ ไม่ใช่เป็นปัญหาเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของรัฐสภาตามรัฐธรรมนูญมาตรา 266 อีกประเด็นที่ 35 ส.ว. ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า กกต. คนใดขาดคุณสมบัติ หรือมีลักษณะต้องห้ามตามมาตรา 137 หรือกระทำการต้องห้ามตามมาตรา 139 นั้น คณะตุลาการได้ลงมติ 7 ต่อ 6 ไม่รับคำร้องนี้ไว้วินิจฉัย เนื่องจากรัฐธรรมนูญมาตรา 130 บัญญัติให้อายุของวุฒิสภามีคราวละ 6 ปี และมาตรา 133(1) บัญญัติให้สมาชิกสภาของ ส.ว. สิ้นสุดลงเมื่อถึงคราวออกตามอายุของวุฒิสภา ประกอบกับมาตรา 131 วรรค 2 บัญญัติถึงการทำหน้าที่ของ ส.ว.ที่สิ้นสุดลงเอาไว้ว่า ให้ทำหน้าที่ต่อไปจนกว่าจะมี ส.ว.ชุดใหม่ เฉพาะการดำเนินการตามรัฐธรรมนูญมาตรา 168 เท่านั้น ดังนั้นสมาชิกภาพของวุฒิสภาที่สิ้นสุดลงไปแล้วจึงไม่สามารถเข้าชื่อร้องขอประธานวุฒิสภาได้ กกต. รับรอง ส.ว.แล้ว 163 คน คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) มีมติเมื่อวันที่ 6 และ 22 มิถุนายน ประกาศรับรองผลการเลือกตั้ง ส.ว. เพิ่มอีก 31 และ 23 คน หลังจากที่ก่อนหน้านี้ได้รับรองผลการเลือกตั้งไปแล้ว 109 คน ทำให้คงเหลือว่าที่ ส.ว. จากการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 19 เมษายน ที่ กกต. ยังไม่ประกาศรับรองผลอีก 37 คน ในจำนวน ส.ว. 23 คนที่รับรองครั้งสุดท้ายนี้มีนายกล้านรงค์ จันทิก ส.ว. กทม. อยู่ด้วย แต่สำหรับผู้สมัคร ส.ว. ที่ขึ้นเวทีปราศรัยพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยนั้น ยังไม่มีใครได้รับการรับรอง นายปริญญา นาคฉัตรีย์ กกต. กล่าวว่า ว่าที่ ส.ว. ที่เหลือซึ่งยังไม่ประกาศผลนั้น เนื่องจากยังมีเรื่องร้องเรียนอยู่เป็นจำนวนมาก กกต.ได้สั่งให้เจ้าหน้าที่ไปรวบรวมหลักฐานเพิ่มเติม คงใช้เวลาพิจารณาไม่นาน กก.สมานฉันท์เสนอให้ออก พ.ร.บ.ตั้ง 3 องค์กร คณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์แห่งชาติ (กอส.) ซึ่งมีนายอานันท์ ปันยารชุน เป็นประธาน ได้สรุปข้อเสนอต่อรัฐบาลเพื่อแก้ปัญหาความรุนแรงในภาคใต้แล้ว โดยสาระสำคัญเสนอให้ตราพระราชบัญญัติสันติสมานฉันท์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อแก้ไขปัญหาความรุนแรง สร้างเสริมสันติสุขและสมานฉันท์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้อย่างยั่งยืน โดยให้จัดตั้งองค์กรเพื่อเป็นเครื่องมือในการแก้ไขปัญหา 3 องค์กร คือ 1. ศูนย์อำนวยการยุทธศาสตร์สันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศยส.) มีหน้าที่ส่งเสริมการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับสถานการณ์และวิธีการแก้ปัญหาในหน่วยงานของรัฐทั้งหมดในหมู่ประชาชนในพื้นที่ 2. สภาพัฒนาพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้โดยไม่ใช้อำนาจราชการหรืออำนาจอื่น แต่จะส่งเสริมกระบวนการสร้างความรู้และการมีส่วนร่วมของประชาชน เสนอแนะการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ติดตามการใช้งบประมาณของหน่วยราชการในพื้นที่ 3. กองทุนสนับสนุนการเยียวยาและสมานฉันท์ โดยควรจัดตั้งให้มีกฎหมายรองรับและรัฐบาลจัดงบประมาณสนับสนุน มีคณะกรรมการบริหารที่เป็นอิสระ ในเรื่องมาตรการนั้น ได้เสนอให้มีทั้งมาตรการสมานฉันท์เฉพาะหน้า และมาตรการสมานฉันท์ยั่งยืน คือ มาตรการสมานฉันท์เฉพาะหน้า เสนอให้จัดตั้งหน่วยสันติเสนาเป็นกองกำลังพิเศษผสมระหว่างพลเรือน ทหารและตำรวจไม่ติดอาวุธ ทำหน้าที่ป้องกันความขัดแย้งมิให้ลุกลามรุนแรง โดยใช้วิธีสานเสวนากับผู้ก่อการไม่สงบและสร้างเอกภาพทางนโยบายความมั่นคง โดยให้รัฐบาลจัดการอย่างเด็ดขาดกับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ถูกร้องเรียนและถูกตรวจสอบแล้วว่าใช้อำนาจโดยมิชอบ และคัดเลือกเฉพาะข้าราชการที่สุจริตและมีความเข้าใจในลักษณะเฉพาะของผู้คนในจังหวัดชายแดนภาคใต้เข้าไปปฏิบัติราชการในพื้นที่ มาตรการสมานฉันท์ยั่งยืน ให้มีการปฏิรูประบบการจัดการและระบบกรรมสิทธิ์ที่ดินและทรัพยากรธรรมชาติ ให้ชุมชนท้องถิ่นมีสิทธิมีส่วนร่วม โดยกำหนดให้มีสิทธิกลางของชุมชนในการจัดสรรการใช้ประโยชน์จากที่ดินพื้นที่สาธารณะและทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น แก้ปัญหาการว่างงานให้สอดคล้องกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ สร้างประสิทธิภาพการดำเนินงานของกระบวนการยุติธรรม ให้สาธารณชนเข้ามามีส่วนร่วมในการรักษาความยุติธรรม รวมทั้งปรับทัศนคติและวิธีปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรม ปรับปรุงระบบกฎหมายอิสลาม และใช้ระบบศาลชารีอะฮ์ บางส่วนในพื้นที่ แก้ไข พ.ร.บ.การบริหารองค์กรศาสนาอิสลาม พ.ศ. 2540 คงสภาพความหลากหลายในระบบการศึกษา ส่งเสริมความหลากหลายทางวัฒนธรรม ประกาศให้ภาษามลายูเป็นภาษาทำงาน [working language] เพิ่มเติมอีกภาษาเพื่อลดอุปสรรคในการติดต่อระหว่างประชาชนกับทางราชการ ตลอดจนตรวจทานกฎหมายที่อาจขัดต่อแนวทางสันติวิธี แล้วยกร่างพระราชบัญญัติเพื่อแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายเหล่านั้น หลังจากที่ได้รับข้อเสนอดังกล่าวแล้ว พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีให้สัมภาษณ์ว่า ได้มอบให้ พล.ต.อ.ชิดชัย วรรณสถิตย์ ไปศึกษาและจะนำบางมาตรการที่มีความเป็นไปได้ไปปฏิบัติให้เร็วที่สุด ในขณะที่ภาคเอกชนหลายฝ่ายมีความสงสัยใน 4 ประเด็น คือ 1. ให้ใช้ภาษามลายูเป็นภาษาสำหรับใช้งาน 2. การตั้งกองกำลังสันติเสนา 3. การตั้งศาลชารีอะฮ์ สำหรับคดีบางประเภท 4. ความพร้อมในการเจรจากับทุกฝ่าย พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ ขณะเดินทางพบปะผู้นำศาสนาครอบครัวมุสลิมที่ จ.ปัตตานี กล่าวว่า ตนเองยอมรับไม่ได้ในการที่จะให้ใช้ภาษามลายูในราชการ โดยยกตัวอย่างว่า ในสหรัฐอเมริกาแม้จะมีการใช้ภาษากว่า 20 ภาษา แต่ก็ใช้ภาษาเดียวในราชการคืออเมริกันอิงลิช ซึ่งเรื่องนี้นายกรัฐมนตรีทักษิณ ชินวัตร ก็มีความเห็นตรงกัน ซึ่งในเรื่องของการใช้ภาษามลายูนี้ ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์ ได้ให้ความเห็นผ่านทางข้อเขียนว่า “รับไม่ได้เลย เพราะงานที่จะให้ภาษามลายูรับใช้นั้น คือเรื่องของอำนาจโดยตรง” พร้อมยกตัวอย่างเช่น ถ้าจะให้นายอำเภอใช้ภาษามลายูนั้น คงจะทำให้ไม่สามารถสื่อสารกับชาวบ้านได้คล่องกว่าภาษาไทยเป็นแน่ ซึ่งเรื่องนี้ นายโคทม อารียา คณะกรรมการสมานฉันท์แห่งชาติยืนยันว่า ภาษาใช้งานต่างกับภาษาราชการ และ กอส. เสนอให้ใช้ยาวีเป็นอีกหนึ่งภาษาใช้งาน เพื่อให้ราชการมีความใกล้ชิดกับประชาชนร้อยละ 80 ที่ใช้ภาษายาวี เช่นเดียวกับที่นางชิดชนก ราฮิมมูลา รักษาการรองคณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี กล่าวว่า ควรจะเป็นการรณรงค์ให้ใช้ภาษายาวีมากกว่าการประกาศให้ใช้ การรณรงค์ให้คนไทยในพื้นที่เรียนภาษามลายูเพื่อการสื่อสารกันที่ดีขึ้นก็เหมือนกับการรณรงค์ให้คนมุสลิมที่พูดยาวีเรียนภาษาไทยเพื่อมีโอกาสดีกว่าในการจ้างงาน นอกจากนั้น ดร.นิธิ ยังให้ความเห็นว่าเรื่องของศาลชาริอะฮ์นั้น ไม่ใช่เรื่องใหม่ ในสมัยรัชกาลที่ 5 ก็ทรงยกเว้นให้ใช้กฎหมายอิสลามในเรื่องมรดกและครอบครัวมาแล้ว และในความเป็นจริงในหมู่บ้านต่าง ๆ ก็มักระงับกรณีพิพาทเป็นการภายในโดยบุคคลที่ได้รับความนับถือ เช่น อิหม่าม โต๊ะครู หรือกรรมการมัสยิดบางคนอยู่แล้ว ระเบิดใต้ 42 จุดในวันเดียว เพียงหนึ่งสัปดาห์หลังคณะกรรมการสมานฉันท์แห่งชาติ ( กอส.) เสนอรายงานต่อรัฐบาล ขบวนการก่อความไม่สงบวางระเบิดพร้อมกันถึง 42 จุดใน 3 จังหวัดภาคใต้ภายในวันเดียวกัน โดยสถานที่เกิดระเบิดนั้นมีตั้งแต่สถานที่ราชการ ที่ว่าการอำเภอ สถานีตำรวจ และสถานที่เอกชน สังเวยชีวิตเจ้าหน้าที่ไปถึง 2 ราย และบาดเจ็บอีกนับสิบ สร้างความแตกตื่นให้แก่ชาวบ้านในพื้นที่ ตั้งแต่เช้าวันที่ 15 มิถุนายน ได้เกิดเหตุระเบิดขึ้นพร้อมกันหลายแห่งในหลายพื้นที่ของจังหวัดยะลา โดยในเวลา 08.00 น. เกิดระเบิดดังกึกก้องขึ้นในห้องน้ำของอาคาร สภ.อ.เมืองยะลาหลังเก่า ทำให้เจ้าหน้าที่หนึ่งรายได้รับบาดเจ็บ และในเวลา 08.30 น. ก็เกิดระเบิดอีกลูกที่ห้องน้ำชายในศาลากลางหลังเก่าของจังหวัดยะลา แต่ไม่มีผู้ใดได้รับบาดเจ็บ หลังจากนั้นในเวลาไล่เลี่ยกันก็เกิดระเบิดขึ้นอีกในหลายสถานที่ สำหรับที่จังหวัดปัตตานี ตั้งแต่ช่วงเช้าได้เกิดระเบิดขึ้นในหลายพื้นที่ จนกระทั่งเมื่อเวลา 08.00 น. ที่ อ.โคกโพธิ์ เกิดระเบิดในร้านอาหารตรงข้ามกับ สภ.อ.โคกโพธิ์ ทำให้มีผู้เสียชีวิตคือรองนายก อบต. ควนโนรี อ.โคกโพธิ์ และมีผู้บาดเจ็บอีก 2 คน และที่ อ.เมืองปัตตานี เวลา 09.00 น. เกิดระเบิดที่ศาลากลางจังหวัดปัตตานี ขณะเจ้าหน้าที่อาสาสมัครกำลังปฏิบัติหน้าที่ตรวจรถยนต์ที่วิ่งเข้าออก ก็ได้เกิดระเบิดขึ้นทำให้เจ้าหน้าที่ลูกจ้าง กอ.สสส.จชต. สองคนได้รับบาดเจ็บสาหัส และคนหนึ่งเสียชีวิตในเวลาต่อมา ด้าน จ.นราธิวาส เกิดเหตุร้ายพร้อมกันหลายจุดในหลายพื้นที่ตั้งแต่เวลา 08.00 น. รวมทั้งในเขตเทศบาลเมืองนราธิวาสที่นาวิกโยธิน 5 นายได้รับบาดเจ็บจากการระเบิดในขณะนั่งเรือไปซื้อเสบียงอาหาร และที่ อ.บาเจาะ ก็มีระเบิดในห้องน้ำชั้นล่างของที่ว่าการอำเภอ แต่ไม่มีผู้ใดได้รับอันตราย รวมทั้งที่โรงพยาบาลเจาะไอร้องด้วย ที่มีลูกระเบิด เอ็ม 79 สองลูกยิงเข้าใส่แต่กระสุนพลาดเป้าไปประมาณ 50 เมตร รายงานข่าวจากหน่วยข่าวกรองทหารระบุว่า เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนี้เป็นการกระทำของขบวนการที่ลักลอบนำระเบิดเข้ามาในประเทศ และการที่สามารถวางระเบิดได้ในเวลาพร้อมกันมากเช่นนี้แสดงถึงความเป็นเอกภาพและมีแนวร่วมมากขึ้น โดยระเบิดส่วนใหญ่ไม่หวังให้มีผู้เสียชีวิต แต่ต้องการแสดงศักยภาพว่าสามารถเข้าไปก่อการร้ายได้ในทุกสถานที่ไม่เว้นแม้กระทั่งศาลากลาง สำหรับสาเหตุที่ผู้ก่อความไม่สงบเลือกวันที่ 15 มิถุนายน ก็อาจจะเป็นเพราะเป็นวันชาติรัฐปัตตานี เนื่องจากมีการประชุมจัดตั้งสมัชชาประชาชนปัตตานีขึ้นที่รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซียเมื่อปี พ.ศ. 2540 แต่เหตุผลนี้ พล.ต.อ.โกวิท วัฒนะ ผบ.ตร.ปฏิเสธว่าไม่เป็นความจริงและไม่เกี่ยวข้องกัน ในขณะที่ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน ผบ.ทบ.กล่าวว่า คิดว่าน่าจะใช่ และการแก้ไขปัญหาในสามจังหวัดนั้นต้องให้ประชาชนมีส่วนร่วมให้มากที่สุด ในส่วนของความรุนแรงในพื้นที่ยังคงเกิดเหตุร้ายอย่างต่อเนื่องทำให้นายกรัฐมนตรี พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร เรียกประชุมหน่วยงานความมั่นคงเต็มคณะอีกครั้งในวันที่ 19 มิถุนายน และสั่งการให้ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน ลงพื้นที่สั่งการด้านการปฏิบัติอย่างมีอำนาจเต็ม ถือว่ารองจาก พล.ต.อ.ชิดชัย วรรณสถิตย์ ที่จะดูในเรื่องนโยบายแต่อย่างเดียว พล.ต.ท.อดุลย์ แสงสิงห์แก้ว ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 9 ในฐานะผู้บัญชาการศูนย์ปฏิบัติการสำนักงานตำรวจแห่งชาติส่วนหน้า ยะลา กล่าวว่า เจ้าหน้าที่เชื่อว่าใน 500 หมู่บ้านที่กระจายอยู่ในพื้นที่ มีขุมข่ายของขบวนการก่อความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ประกอบด้วยโครงสร้าง 5 ฝ่ายด้วยกัน คือ 1. อูลามะ [Ulama] หรือผู้รู้ มีหน้าที่ปลุกระดมคัดเลือกคนเข้าร่วมขบวนการ โดยจะเน้นเด็กที่มีความประพฤติเรียบร้อย เคร่งครัดศาสนา และที่รักของคนในครอบครัวและชุมชน 2. ฝ่ายการเมือง ทำหน้าที่คิดในการขับเคลื่อนการก่อเหตุร้ายรายวันและปฏิบัติการจิตวิทยา รวมทั้งขยายผล 3. ฝ่ายเศรษฐกิจ มีหน้าที่หาเงินสนับสนุน และดูแลระบบการเงิน จากการสืบพบว่ามีเงินบางส่วนที่มาจากกลุ่มค้ายาเสพติด 4. ฝ่ายปฏิบัติการหรือหน่วยทหาร เป็นชุดรบขนาดเล็กที่เรียกว่า อาร์เคเค [RKK: RUNDA KUMPULAN KECIL] จำนวน 6 คนต่อหนึ่งหมู่บ้าน และ 5. กลุ่มเยาวชนหรือเปอร์มูดอ [PERMUDA] ซึ่งจะได้รับการจัดวางให้ปฏิบัติการในกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ทั้งหมดจะแฝงตัวในหมู่บ้านและไม่รู้จักกัน เมื่อเจ้าหน้าที่ทำการปิดล้อมตรวจค้นหมู่บ้านก็จะขับเคลื่อนออกมาขัดขวางทันที ทั้งนี้แต่ละหน่วยมีเงื่อนไขในการก่อเหตุว่า 1 ชุดปฏิบัติการจะต้องก่อเหตุให้ได้ 1 เหตุการณ์ต่อ 1 เดือน ที่ประชุมองค์กรกลางอิสลาม (โอไอซี) ที่กรุงบากู สาธารณรัฐอาเซอร์ไบจัน เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน ได้แสดงความวิตกในสถานการณ์ภาคใต้ของประเทศไทย พร้อมกับแสดงความคาดหวังว่าการจัดการกับต้นตอของปัญหาที่นำไปสู่ความวุ่นวายที่เกิดขึ้นในปัจจุบันของไทยควรต้องพิจารณาถึงลักษณะเฉพาะด้านวัฒนธรรมศาสนา รวมไปถึงภาษาของประชากรในพื้นที่ด้วย สุวรรณภูมิมหานคร คณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน ได้รับรองในหลักการ ร่าง พ.ร.บ. จัดตั้ง “สุวรรณภูมิมหานคร” ที่เสนอโดยกระทรวงมหาดไทย ให้จัดตั้งเป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีฐานะเป็นจังหวัด โดยรวมเอาพื้นที่บางส่วนของกรุงเทพมหานคร และ จ.สมุทรปราการเข้าด้วยกัน จำนวนทั้งสิ้น 326,118.125 ไร่ โดยในส่วนของ กทม. ประกอบด้วยพื้นที่ทั้งหมดของเขตลาดกระบังและเขตประเวศ 110,218.125 ไร่ และพื้นที่ของ จ.สมุทรปราการ ซึ่งประกอบด้วยพื้นที่ทั้งหมดของ อ.บางพลี และ กิ่ง อ.บางเสาธง 215,900 ไร่ ทั้งนี้ ในระยะแรก 4-8 ปี จะมีคณะกรรมการบริหารสุวรรณภูมิมหานคร ซึ่งมีนายกรัฐมนตรี หรือรองนายกฯ หรือรัฐมนตรี ที่นายกฯมอบหมายเป็นประธาน มีคณะกรรมการ 10 คน ผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน และผู้แทนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 คน โดยมีอำนาจหน้าที่ในการบริหารงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ รวมถึงกำหนดนโยบายมาตรการให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอนุมัติแผนงาน โครงการ และงบประมาณ รวมถึงกำกับดูแลการบริหารงานของสุวรรณภูมิมหานคร และการแต่งตั้งผู้ว่าการสุวรรณภูมิมหานคร ขณะเดียวกัน จะให้มีการจัดตั้งเขตเทศบาลนครลาดกระบัง และเขตเทศบาลนครประเวศ เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แทนเขตลาดกระบังและเขตประเวศในปัจจุบัน โดยให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาลภายใน 90 วัน นับแต่วันที่ พ.ร.บ. ใช้บังคับ และกำหนดให้มีตำแหน่งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล และสารวัตรกำนันในเขตสุวรรณภูมิมหานครด้วย โดยทั้งหมดนี้จะให้กรุงเทพมหานครโอนอำนาจหน้าที่ ภารกิจ ทรัพย์สิน งบประมาณ หนี้สิน มาเป็นของเทศบาลทั้งสองแห่ง และให้โอนข้าราชการและลูกจ้างของทั้ง 2 เขตมาเป็นพนักงานเทศบาลด้วย แต่ให้เป็นไปตามความสมัครใจ โดยสุวรรณภูมิมหานครจะมีรายได้จากเงินที่รัฐบาลจ่ายให้เป็นทุนประเดิม เงินอุดหนุนทั่วไปที่รัฐบาลจัดสรรให้ เงินอุดหนุนภาครัฐและเอกชน และรายได้จากการลงทุน หรือร่วมกันลงทุนกับบุคคลอื่นในกิจการพาณิชย์ ส่วนในระยะต่อไปเมื่อเป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษแล้ว จะมีการแบ่งพื้นที่บริหารสุวรรณภูมิมหานครเป็นเขตและแขวง โดยมีสภาสุวรรณภูมิมหานคร นายกสุวรรณภูมิมหานคร และสภาที่ปรึกษา โดยนายกสุวรรณภูมิมหานครจะมีหน้าที่ควบคุมและรับผิดชอบในการบริหารราชการของสุวรรณภูมิมหานครตามกฎหมาย และเป็นผู้บังคับบัญชาของข้าราชการและพนักงาน โดยมีปลัดสุวรรณภูมิมหานคร 1 คน และมีคณะกรรมการข้าราชการสุวรรณภูมิมหานคร (กส.) ขึ้นมา 1 ชุด เพื่อเป็นองค์กรบริหารบุคคล ร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้จะถูกส่งไปยังสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเพื่อพิจารณา ก่อนที่จะส่งกลับมายังคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลชุดหน้าเพื่อนำเสนอต่อรัฐสภาต่อไป และสำหรับความคืบหน้าในการเปิดสนามบินสุวรรณภูมินั้น นายกรัฐมนตรี พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ได้ยืนยันว่าจะเปิดใช้ได้ในวันที่ 28 กันยายน 2549 เป็นต้นไป 3 กกต. ประกันตัวสู้คดี วันที่ 15 มิถุนายน ที่ศาลอาญา ได้อนุญาตให้ พล.ต.อ.วาสนา เพิ่มลาภ ประธาน กกต. นายปริญญา นาคฉัตรีย์ และนายวีระชัย แนวบุญเนียร กกต. ขอประกันตัวในคดีที่นายถาวร เสนเนียม รองเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ยื่นฟ้องในความผิดฐานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 และความผิดตาม พ.ร.บ.เลือกตั้งมาตรา 24 และ 42 กรณีที่ กกต. กำหนดจัดการเลือกตั้ง ส.ส. รอบใหม่วันที่ 23 เมษายน โดยไม่มีอำนาจ และออกหนังสือเวียนให้เปิดรับผู้สมัครรายเดิมเวียนเทียนสมัคร ส.ส.แบ่งเขต