พฤษภาคม 2549 : 3 ศาลร่วมล้มเลือกตั้ง 2 เม.ย.กกต. ให้เลือกตั้งใหม่ 15 ต.ค. ศาลรัฐธรรมนูญ ศาลยุติธรรมและศาลปกครองเห็นพ้องเลือกตั้ง 2 เมษายน ขัดรัฐธรรมนูญ ทำให้คณะกรรมการการเลือกตั้งต้องจัดเลือกตั้งใหม่ในวันที่ 15 ตุลาคม ศาลฎีกาไม่พิจารณาสรรหากรรมการการเลือกตั้งใหม่ 2 ตำแหน่งตามคำขอของประธานวุฒิสภา เนื่องจาก พล.อ.จารุภัทร เรืองสุวรรณ ลาออก ได้ว่าที่ ป.ป.ช. ครบ 18 คนแล้ว ส่วน กกต. ก็รับรองว่าที่ ส.ว. 109 คน และศาลปกครองสั่งไอทีวีจ่ายค่าสัมปทานเท่าเดิม 2 ตัวประกันครูใต้ถูกทำร้ายอาการสาหัส หลังแม่ทัพภาคที่ 4 แถลงไฟใต้ลดความรุนแรงเพียงไม่กี่วัน เอแบคโพลล์ระบุสองพรรคการเมืองใหญ่คะแนนนิยมลดต่ำลง เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์โชว์หลักฐานคดีจ้างวานลงเลือกตั้งและศาลรับพิจารณาอีกคดีที่ กกต. ถูกฟ้องเรื่องเวียนเทียน อดีตประธาน คตง. ถูกตัดสินจำคุกฐานปฏิบัติหน้าที่มิชอบ ศาลรัฐธรรมนูญตีตกกฎหมายห้ามชุมนุมบนทางหลวง ในขณะที่รัฐเตรียมนำแรงงานนอกระบบเข้าประกันสังคม และท้ายที่สุด พล.อ.ชวลิต ขอลาออกจากหน้าที่ ผอ.ศูนย์นโยบายแก้จน 3 ศาลร่วมล้มเลือกตั้ง 2 เม.ย. ศาลรัฐธรรมนูญ เมื่อวันที่ 8 พ.ค. ได้ลงมติให้การเลือกตั้ง ส.ส. 2 เม.ย. ขัดรัฐธรรมนูญ และสั่งให้ กกต. จัดการเลือกตั้งทั่วไปใหม่ ตามที่ผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภาได้ยื่นคำร้องของนายบรรเจิด สิงคะเนติ อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ พล.อ.สายหยุด เกิดผล ประธานพีเน็ต ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยกรณีการดำเนินการของคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง ส.ส. ตั้งแต่วันที่ 2 เม.ย. 2549 จนถึงปัจจุบัน ว่ามีปัญหาเกี่ยวด้วยความชอบด้วยรัฐธรรมนูญหรือไม่ และขอให้เพิกถอนการเลือกตั้งด้วยสาเหตุ 4 ประการ คือ 1. กกต. ให้ความเห็นในเรื่องการกำหนดระยะเวลาเตรียมการเลือกตั้งไม่เหมาะสมและไม่เที่ยงธรรม โดยเสนอระยะเวลาการจัดการเลือกตั้งเพียง 37 วันนับจากวันยุบสภา 2. การจัดคูหาเลือกตั้งแบบใหม่ที่เกิดปัญหาการลงคะแนนไม่เป็นความลับ 3. มีพรรคการเมืองขนาดใหญ่ว่าจ้างพรรคการเมืองเล็กให้ส่งผู้สมัครเลือกตั้ง 4. มติและคำสั่งของ กกต. เกี่ยวกับการเลือกตั้งออกมาโดยมิได้มีมติเอกฉันท์หรือตามอำนาจที่มีอยู่ คำร้องดังกล่าวมีประเด็นที่ต้องลงมติ 2 ประเด็น คือ 1. การดำเนินการของ กกต. ในเรื่องที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง ส.ส.เป็นการทั่วไปตั้งแต่วันที่ 2 เม.ย. จนถึงปัจจุบัน มีปัญหาเกี่ยวกับความชอบธรรมตามรัฐธรรมนูญหรือไม่ ผลปรากฏว่าตุลาการเสียงข้างมากจำนวน 8 ต่อ 6 เสียง วินิจฉัยว่าการดำเนินการของ กกต. ในกรณีดังกล่าวมีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ สำหรับประเด็นที่ 2 คือ การพิจารณาว่า เมื่อการดำเนินการในประเด็นแรกมีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ จึงสมควรจะให้มีการเพิกถอนการเลือกตั้ง ส.ส.แบบแบ่งเขตและแบบบัญชีรายชื่อทั้งหมดและจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่หรือไม่ ซึ่งที่ประชุมคณะตุลาการได้ลงมติด้วยคะแนนเสียง 9 ต่อ 5 ให้มีการเพิกถอนการเลือกตั้งและจัดให้มีการเลือกตั้ง ส.ส. เป็นการทั่วไปใหม่ ทั้งนี้ จะมีคำวินิจฉัยกลางซึ่งมีรายละเอียดทั้งหมดออกมาอีกครั้งในเรื่องการกำหนดการเลือกตั้ง รวมถึงประเด็นว่าใครจะต้องดำเนินการอย่างไร หลังจากที่ศาลรัฐธรรมนูญได้แถลงผลการพิจารณาแล้ว พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีได้ปฏิเสธที่จะตอบว่าจะลงสมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่ออีกหรือไม่ หรือยังจะคงความตั้งใจเดิมที่จะเว้นวรรคทางการเมืองไประยะหนึ่ง ในขณะที่ กกต. ได้ให้ความเห็นว่า คงจะต้องเป็นหน้าที่ของฝ่ายบริหารในการออกพระราชกฤษฎีกาเลือกตั้ง และต่อมาในวันที่ 9 พฤษภาคม ประธานศาลรัฐธรรมนูญ ศาลปกครองสูงสุดและศาลฎีกาได้ประชุมหารือในเรื่องการเลือกตั้งอย่างเป็นทางการในเรื่องภารกิจของทั้งสามศาลจบลงหรือยัง หลังจากที่ศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยเรื่องความไม่ถูกต้องของการเลือกตั้งวันที่ 2 เม.ย. ซึ่งผลปรากฏว่า ประธานทั้งสามศาลมีความเห็นพ้องกันว่ายังไม่จบ เนื่องจากยังมีปัญหาข้อขัดแย้งทางกฎหมายของแต่ละฝ่ายอยู่อีกจนอาจจะลุกลามไปถึงความขัดแย้งทางความคิดของประชาชนและความไม่ไว้วางใจในการเลือกตั้ง ดังนั้นทั้งสามศาลจะต้องเข้าไปดูแลการเลือกตั้งที่จัดขึ้นใหม่ให้เป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม จนกว่าจะมีการจัดตั้งรัฐบาลและสภาที่เป็นที่ยอมรับของประชาชนอย่างแท้จริง และสำหรับเรื่องการเลือกตั้งวันที่ 2 เม.ย. นี้ เมื่อวันที่ 16 พ.ค. ศาลปกครองก็ได้มีคำพิพากษาเพิกถอนการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 2 เมษายน ตามคำร้องที่นายโพธิพงศ์ บรรลือวงศ์ น.พ.ประมวล วีรุตมเสน และพวก 10 คนได้ยื่นฟ้องโดยมีข้อกล่าวหาว่า การหันคูหาทำให้การลงคะแนนไม่เป็นความลับ ศาลได้พิเคราะห์แล้วว่า กกต. จะต้องทำให้การเลือกตั้งเป็นอิสระ ผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งลงคะแนนลับตามมาตรา 104 แห่งรัฐธรรมนูญ ดังนั้นการจัดการเลือกตั้งที่ผู้ลงคะแนนรู้สึกว่าการออกเสียงของตนไม่เป็นความลับ จึงไม่ใช่การเลือกตั้งที่แท้จริง เลือกตั้งใหม่ 15 ต.ค. คณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบการออกพระราชกฤษฎีกากำหนดการเลือกตั้งทั่วไปในวันอาทิตย์ที่ 15 ตุลาคม ตามที่คณะกรรมการการเลือกตั้งได้เสนอมา หลังจากนี้จะนำร่างพระราชกฤษฎีกาส่งไปยังสำนักราชเลขาธิการเพื่อนำขึ้นทูลเกล้าฯ ลงพระปรมาภิไธย ก่อนหน้านี้กรรมการการเลือกตั้งได้มีการประชุมร่วมกับตัวแทนพรรคการเมืองเมื่อวันที่ 15 พ.ค. และมีข้อเสนอให้จัดการเลือกตั้งทั่วไปในวันที่ 22 ตุลาคม แต่ปรากฏว่าวันดังกล่าวเป็นวันสำคัญของศาสนาอิสลาม คณะรัฐมนตรีจึงส่งเรื่องกลับให้ กกต. พิจารณาใหม่ ซึ่งในที่สุดก็ได้เสนอให้เป็นวันอาทิตย์ที่ 15 ตุลาคม การกำหนดวันเลือกตั้งใหม่ที่นานออกไปครั้งนี้จะทำให้สามารถปลดล็อกเงื่อนเวลา 90 วันทำให้ผู้ที่จะสมัครรับเลือกตั้งมีเวลาย้ายพรรคได้ภายในระยะเวลา 9 วัน คือภายในวันที่ 8 มิถุนายน แต่อย่างไรก็ตาม การเลือกตั้งที่นานออกไปจะมีผลต่อการจัดตั้งรัฐบาลและก็อาจจะมีผลให้การพิจารณางบประมาณในปี 2550 ต้องเลื่อนจากเดือนตุลาคมไปเป็นมกราคม 2550 ศาลมีมติไม่สรรหา กกต. เมื่อวันที่ 16 พ.ค. พล.อ.จารุภัทร เรืองสุวรรณ กรรมการการเลือกตั้งได้ยื่นจดหมายลาออกต่อนายสุชน ชาลีเครือ รักษาการประธานวุฒิสภา การลาออกของ พล.อ.จารุภัทร ทำให้ กกต. ว่างลง 2 ตำแหน่งและมีเหลือเพียง 3 คน ทำให้เกิดข้อกังขาว่าจะสามารถทำงานได้หรือไม่ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 141(2) และ พ.ร.บ. กกต. มาตรา 8 ของ พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญประกอบการเลือกตั้ง จะต้องมีกรรมการมาประชุมไม่น้อยกว่า 4 ใน 5 ซึ่งเรื่องนี้เลขาธิการ กกต. ชี้แจงว่าจะต้องมีกรรมการมาประชุมไม่น้อยกว่า 4 ใน 5 ของกรรมการการเลือกตั้งเท่าที่มีอยู่ ดังนั้น การที่กรรมการเหลือเพียง 3 คนจึงสามารถปฏิบัติหน้าที่ต่อไปได้ แต่อย่างไรก็ตาม ประธานวุฒิสภา นายสุชน ชาลีเครือ ได้ทำหนังสือถึงศาลฎีกาขอให้พิจารณาสรรหาผู้สมควรเป็นกรรมการการเลือกตั้ง แทนที่นายจรัล บูรณพันธ์ศรี ที่ถึงแก่อนิจกรรม และ พล.อ.จารุภัทร เรืองสุวรรณ ที่ลาออก เพื่อให้มีกรรมการการเลือกตั้งครบ 5 คนตามที่กฎหมายกำหนด แต่เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม ที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาได้ลงมติด้วยเสียงข้างมาก 72 เสียง เสียงข้างน้อย 4 เสียงและงดออกเสียง 6 เสียง เห็นสมควรไม่พิจารณาสรรหาผู้สมควรเป็นกรรมการการเลือกตั้งตามที่ประธานวุฒิสภาขอมา ได้ว่าที่ ป.ป.ช.ครบ 18 คน ที่ประชุมคณะกรรมการสรรหาคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้ทำการคัดเลือกกรรมการ ป.ป.ช. ที่เหลืออีก 2 คนสุดท้าย โดยเปิดให้ผู้สมัครทั้ง 15 คนแสดงวิสัยทัศน์ก่อนที่กรรมการสรรหาฯ จะลงมติเลือก ซึ่งที่ประชุมได้เลือกผู้สมัคร 2 คนที่เหลือได้แล้ว และเตรียมส่งรายชื่อผู้สมัครทั้ง 18 คนให้แก่ประธานวุฒิสภาเพื่อดำเนินการคัดเลือกให้เหลือ 9 คนตามที่กฎหมายกำหนด กกต. รับรอง 109 ส.ว. คณะกรรมการการเลือกตั้งได้มีมติเมื่อวันที่ 9 พ.ค. รับรอง ส.ว.จำนวน 109 คน ที่ไม่มีเรื่องร้องเรียน ส่วน ส.ว. ที่เหลือนั้น ขณะนี้สอบสวนเสร็จเรียบร้อยแล้ว เพียงแต่รอการพิจารณาวินิจฉัยของ กกต. อยู่ สำหรับเก้าอี้ ส.ว. กทม. จำนวน 18 ที่นั่งนั้น ได้รับการรับรองเพียง 13 คน โดยไม่ปรากฏชื่อ ส.ว. ที่ขึ้นเวทีปราศรัยของพันธมิตร คือ ร.ต.อ.นิติภูมิ นวรัตน์ นายกล้านรงค์ จันทิก น.ส.รสนา โตสิตระกูล และนายบุญยอด สุขถิ่นไทย และในต่างจังหวัด นายอภิชาติ ดำดี ผู้สมัครในจังหวัดกระบี่ที่ขึ้นเวทีพันธมิตรก็ยังไม่ได้รับการรับรองเช่นเดียวกัน ศาลปกครองสั่งไอทีวีจ่ายค่าสัมปทานเท่าเดิม ศาลปกครองได้มีคำพิพากษาเมื่อวันที่ 9 พ.ค. เพิกถอนคำชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการที่สั่งให้สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี (สปน.) ชดใช้ค่าเสียหายจ่ายค่าชดเชยจำนวน 570 ล้านบาท แก่บริษัทไอทีวี ลดเงินค่าสัมปทาน และยอมให้ไอทีวีปรับลดสัดส่วนรายการลง โดยระบุว่าเป็นคำชี้ขาดที่เกินขอบเขตอำนาจหน้าที่ สืบเนื่องมาจากการที่ สปน. ได้ร้องต่อศาลปกครองขอให้เพิกถอนคำชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการ ในข้อพิพาทระหว่าง สปน. กับบริษัทไอทีวี จำกัด (มหาชน) ตั้งแต่วันที่ 27 เม.ย. 2547 ให้ สปน. ชดใช้ค่าเสียหายเนื่องจากกรมประชาสัมพันธ์ปล่อยให้สถานีโทรทัศน์ที่ออกอากาศทางระบบยูเอชเอฟสามารถมีโฆษณาได้เป็นเงิน 20 ล้านบาท และปรับผังรายการจากเดิมให้มีรายการความรู้ ข่าว ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 70 เป็นไม่ต่ำกว่าร้อยละ 50 รวมทั้งให้มีการปรับลดค่าสัมปทานที่จ่ายให้รัฐเหลือราคา 230 ล้านต่อปี และให้ สปน. จ่ายค่าชดเชยจากค่าสัมปทานจำนวน 570 ล้านบาทแก่บริษัทไอทีวี นั้น ศาลได้พิจารณาว่าคำชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการเป็นคำชี้ขาดที่เกินขอบเขตแห่งสัญญาอนุญาโตตุลาการ เนื่องจากบริษัทไอทีวีทราบเงื่อนไขโครงการตาม พ.ร.บ. ให้เอกชนเข้าร่วมงาน หรือดำเนินการในกิจการของรัฐดีอยู่แล้ว ดังนั้นคณะอนุญาโตตุลาการจึงไม่อาจอาศัยข้อสัญญาดังกล่าวมีคำชี้ขาดกำหนดมาตรการชดเชยความเสียหายต่าง ๆ ให้แก่บริษัทไอทีวีได้ สำหรับคำชี้ขาดที่ระบุให้ สปน. คืนค่าผลประโยชน์ตอบแทนขั้นต่ำให้แก่ไอทีวีจำนวน 570 ล้านบาทนั้น เมื่อคณะอนุญาโตตุลาการไม่สามารถนำข้อ 5 วรรค 4 ในสัญญามาใช้ได้แล้ว อนุญาโตตุลาการจึงไม่มีอำนาจชี้ขาดให้ปรับลดเงินผลประโยชน์ตอบแทนตามสัญญาร่วมงาน รวมทั้งไม่สามารถชี้ขาดให้ไอทีวีปรับเปลี่ยนผังรายการในช่วงเวลาไพรม์ไทม์ โดยลดสัดส่วนรายการความรู้ ข่าว จากเดิมร้อยละ 70 ไปเป็นร้อยละ 50 นั้น ซึ่งเป็นการวินิจฉัยเกินคำขอของบริษัทไอทีวี และส่งผลให้มีการเปลี่ยนแปลงสาระสำคัญของการจัดบริการสาธารณะ ขัดต่อข้อสัญญาและวัตถุประสงค์ที่ต้องการให้ไอทีวีไม่ใช่สถานีโทรทัศน์เพื่อการบันเทิง ดังนั้น ไอทีวีจึงต้องกลับไปจ่ายค่าสัมปทานแก่รัฐปีละ 900 ล้านบาทเหมือนเดิม และต้องมีสาระความรู้กับเรื่องบันเทิงในสัดส่วน 70 ต่อ 30 เท่าเดิม อย่างไรก็ตาม คำวินิจฉัยของศาลปกครองนี้ยังถือว่าไม่สิ้นสุด เนื่องจากไอทีวีมีสิทธิยื่นอุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุดได้ ไอทีวีก่อตั้งโดย 10 พันธมิตร และต่อมาเปลี่ยนผู้ถือหุ้นเป็นชินคอร์ป และท้ายที่สุดได้ถูกขายให้แก่เทมาเสคแห่งประเทศสิงคโปร์ ไฟใต้ลดความรุนแรง เมื่อวันที่ 17 พ.ค. พล.ท.องค์กร ทองประสม แม่ทัพภาคที่ 4 และ ผู้อำนวยการกองกำลังเสริมสร้างสันติสุขในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (กอ.สสส.จชต.) ได้แถลงผลการปฏิบัติงานของ กอ.สสส.จชต. ในรอบ 6 เดือนปี 2549 ว่าสถิติการก่อเหตุไม่สงบลดลงในระดับหนึ่ง บ่งชี้ได้ว่าสถานการณ์จะเป็นไปในทางที่ดีขึ้น เจ้าหน้าที่สามารถพิสูจน์ทราบถึงขบวนการผู้ก่อความไม่สงบ และสามารถจับกุมผู้ต้องหาพร้อมตรวจยึดของกลางได้หลายรายการ โดยในส่วนของสถิติเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2548 ถึง 31 มีนาคม2549 เกิดเหตุรวม 924 ครั้ง เป็นเหตุร้าย 663 ครั้ง และการก่อกวน 261 ครั้ง มีผู้เสียชีวิต 297 คน บาดเจ็บ 451 คน ทั้งนี้เมื่อเปรียบเทียบเหตุการณ์ความไม่สงบในช่วง 6 เดือนก่อนหน้านี้ คือตั้งแต่ 1 เมษายน ถึง 30 กันยายน 2548 เกิดเหตุรวม 974 ครั้ง เป็นเหตุร้าย 722 ครั้ง ก่อกวน 252 ครั้ง มีผู้เสียชีวิต 298 คน บาดเจ็บ 564 คน พบว่าจำนวนการก่อเหตุลดลง 50 ครั้ง โดยเหตุร้ายลดลง 53 เหตุการณ์ แต่เหตุก่อกวนเพิ่มขึ้น 9 ครั้ง มีผู้เสียชีวิตลดลง 1 คน และบาดเจ็บลดลง 113 คน ส่วนปี 2548 ต้นเดือนมกราคมถึงกันยายน มีคดีทั้งสิ้น 3,300 คดี เป็นคดีความมั่นคง 1,017 คดี จับกุมผู้ต้องหาได้แล้ว 88 คน ยังอยู่ระหว่างการหลบหนีอีก 38 คน รวมคดีที่เกิดขึ้นในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ปี 2547-2548 ทั้งหมด 6,321 คดี โดยจังหวัดนราธิวาสครองแชมป์คดีความมั่นคงอันดับหนึ่ง ทั้งสองปีรวด เมื่อนำตัวเลขทั้งหมดมารวมกันตั้งแต่ปี 2547 จนถึงปัจจุบัน พบว่าเกิดเหตุความไม่สงบขึ้นแล้วรวม 7,295 ครั้ง พล.ท.องค์กร กล่าวว่า แนวโน้มของสถานการณ์หลังจากนี้ กลุ่มผู้ก่อความไม่สงบพยายามดำรงความมุ่งหมายในการก่อเหตุทุกรูปแบบ เพื่อสร้างสถานการณ์ให้เกิดความรุนแรง สร้างความหวาดกลัวและข่มขู่ประชาชนไม่ให้ให้ความร่วมมือกับทางราชการ กระทำการท้าทายอำนาจรัฐ ยั่วยุให้เจ้าหน้าที่ใช้ความรุนแรงตอบโต้ รวมทั้งก่อเหตุต่อเป้าหมายทั้งชาวไทยพุทธและมุสลิม เพื่อยุยงสร้างความหวาดระแวงโดยมีเป้าหมายนำไปสู่การสร้างความแตกแยก ความขัดแย้งระหว่างศาสนา รวมทั้งพยายามยกระดับปัญหาในพื้นที่ไปสู่เวทีระดับสากล โดยการบิดเบือนข่าวสารและปล่อยข่าวอันเป็นเท็จอย่างต่อเนื่อง ในส่วนของผู้บัญชาการทหารบก พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน เปิดเผยว่า ได้ประสานไปทางหน่วยงานด้านความมั่นคงของมาเลเซีย เพื่อขอเข้าเยี่ยมคนไทยมุสลิม 131 คน ที่เดินทางเข้าไปอยู่ในประเทศมาเลเซียตั้งแต่ต้นเดือนกันยายน 2548 เพื่อสอบถามความรู้สึกและความต้องการ นอกจากนั้น พล.อ.สนธิ ยังได้กล่าวถึงการรักษาความปลอดภัยครูและนักเรียนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ว่า กอ.สสส.จชต. ระดับอำเภอ เป็นผู้ดูแลอยู่โดยใช้กำลังทุกส่วน สำหรับเรื่องความปลอดภัยของครูและนักเรียนนี้ นายประดิษฐ์ ระสิตานนท์ ผอ.สำนักผู้ตรวจราชการเขตพื้นที่ 12 ยะลา ได้กล่าวเมื่อวันที่ 18 พ.ค.ว่า ในกรณีที่มีนักเรียนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ย้ายออกจากโรงเรียนสามัญเป็นจำนวนมากนั้น พบว่านักเรียนส่วนใหญ่ย้ายตามผู้ปกครองและอีกส่วนหนึ่งเป็นนักเรียนที่นับถือศาสนาอิสลามที่มีการย้ายไปเข้าเรียนในโรงเรียนสอนศาสนาอิสลามเพิ่มมากขึ้น ดังนั้น เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น ทางเขตตรวจราชการที่ 12 จึงได้นำหลักสูตรอิสลามศึกษาที่ทางกระทรวงศึกษาธิการต้องการให้เกิดขึ้น จัดให้เรียนร่วมกับหลักสูตรสามัญศึกษาในโรงเรียนของรัฐ คาดว่าน่าจะทำให้นักเรียนสนใจที่จะกลับมาเรียนในโรงเรียนของรัฐเพิ่มมากขึ้น โดยขณะนี้มีโรงเรียนของรัฐใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เริ่มนำร่องด้วยการนำหลักสูตรอิสลามศึกษาเข้ามาร่วมกับหลักสูตรสามัญแล้ว จำนวนกว่า 100 โรงเรียน นายจาตุรนต์ ฉายแสง รมว.ศึกษาธิการ ให้สัมภาษณ์กรณีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำรัสให้จัดการเรียนการสอนทางไกลผ่านดาวเทียม เพื่อแก้ปัญหาขาดครู โดยเฉพาะโรงเรียนในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ และพื้นที่ห่างไกลที่กำลังตกอยู่ในภาวะขาดแคลนครูอย่างหนักว่า กระทรวงศึกษาธิการพร้อมสนองแนวพระราชดำริในการใช้สื่อทางไกลเพื่อแก้ปัญหาขาดแคลนครู ซึ่งขณะนี้ก็มีการสนับสนุนให้ทางโรงเรียนใช้สื่อทางไกลอย่างแพร่หลายอยู่แล้ว และในอนาคตจะสนับสนุนให้ใช้ทั้งสื่อทางไกล เทคโนโลยีสารสนเทศ (ไอที) และโปรแกรมสื่อการเรียนการสอนสำเร็จรูปที่บันทึกภาพการสอนของครูเก่งๆ ในรูปแบบวีซีดีและระบบอินเตอร์เน็ต โดยจะแจกจ่ายให้กับโรงเรียนทั่วประเทศ รมว.ศึกษาธิการกล่าวอีกว่า ปัญหาการขาดแคลนครูขณะนี้ถือเป็นวิกฤติของประเทศ ยิ่งในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ยอมรับว่ารุนแรงกว่าพื้นที่อื่นมาก ซึ่งที่ผ่านมามีปัญหาขาดงบฯ จ้างครูอัตราจ้าง แต่ขณะนี้ได้รับงบฯ มากกว่า 70 ล้านบาท ที่จะนำมาจ้างครูอัตราจ้างแล้ว และต่อไปการบรรจุครูในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ทดแทนครูที่ขอย้ายออกกว่า 1,600 อัตรา จะเน้นพิจารณาคนในพื้นที่ให้มากที่สุด ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการจะเร่งนำเรื่องดังกล่าวเสนอขอความเห็นชอบจาก ครม. โดยจะไม่รอ ครม. ชุดใหม่ เพราะหากไม่รีบจะไม่สามารถแก้ปัญหาการศึกษาในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ได้ ที่ห้องประชุมกองอำนวยการเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ (กอ.สสส.จชต.) ค่ายสิริธร ต.เขาตูม อ.ยะรัง จ.ปัตตานี พล.ต.อ.ชิดชัย วรรณสถิตย์ รองนายกรัฐมนตรีและ รมว.ยุติธรรม พร้อมคณะ เดินทางมาร่วมประชุมเพื่อติดตามการแก้ไขปัญหาและรับทราบถึงมาตรการในการดูแลรักษาความปลอดภัยให้กับครู ได้กล่าวว่า กอ.สสส.จชต. จะเป็นตัวหลักในการสั่งการและรับผิดชอบ ชุดปฏิบัติการได้มีการประชุมร่วมกับครูเดือนละครั้งเพื่อที่จะปรับจูนให้เข้ากันได้และไปกันด้วยดี และในปีงบประมาณใหม่นี้ คือหลัง 1 ต.ค. ก็จะต้องมีการปรับแผนการทำงานใหม่ทั้งหมดในพื้นที่เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน 2 ครูใต้ถูกจับเป็นตัวประกัน สืบเนื่องมาจากในวันที่ 19 พฤษภาคม เวลา 11.00 น. กำลังเจ้าหน้าที่ทหารและฝ่ายปกครองกว่า 100 นาย ได้เข้าจับกุมผู้ต้องหา 2 คน คือ นายอับดุลการิม มาแต อายุ 24 ปี และนายมูฮำหมัดสะแปอิง มือรี อายุ 28 ปี ที่บ้านกูจิงลือปะ หมู่ 4 ต.เฉลิม อ.ระแงะ จ.นราธิวาส พร้อมอาวุธของกลางคือปืนของเจ้าหน้าที่ที่ถูกยิงเสียชีวิต และสิ่งของอื่นๆ ไปทำการสอบสวนที่สถานีตำตรวจ อ.ระแงะนั้น ในวันเดียวกัน เมื่อเวลา 12.10 ที่บ้านกูจิงลือปะได้เกิดเหตุร้าย ชาวบ้านจับครูในหมู่บ้าน 2 คน คือ น.ส.สิรินาถ ถาวรสุข อายุ 30 ปี และ น.ส.จูหลิง ปงกันมูล อายุ 24 ปี ไปกักขังไว้ที่อาคารศูนย์พัฒนาเด็กเล็กใกล้มัสยิด ห่างจากโรงเรียนประมาณ 500 เมตร และใช้เครื่องขยายเสียงของโรงเรียนประกาศปลุกระดมเป็นภาษายาวีเรียกร้องให้ทางการปล่อยตัวสองผู้ต้องหาที่ถูกจับตัวไปในตอนเช้า ก่อนที่เจ้าหน้าที่จะร่วมกับผู้ใหญ่บ้านเจรจาให้ชาวบ้านปล่อยตัวครูทั้งสองคน กลุ่มคนร้ายที่เป็นชายฉกรรจ์จำนวน 4-5 คน สวมหมวกคลุมหน้าได้เข้าไปทำร้ายครูทั้งสองคน จนกระทั่ง น.ส.จูหลิง มีอาการหนักมากเพราะถูกไม้ตีที่ศีรษะจนสมองบวม เลือดคั่งในสมอง อวัยวะภายในถูกกระทบกระเทือนอย่างรุนแรง มีเลือดออกภายใน ในขณะที่ น.ส.สิรินาถ ถูกรุมกระทืบจนบอบช้ำ หลังจากที่เจ้าหน้าที่ได้นำครูทั้งสองคนส่งโรงพยาบาลแล้ว ได้เข้าจับกุมนางการีม๊ะ มะสา อายุ 24 ปี ภรรยาของนายมูฮำหมัดสะแปอิง มือรี ในข้อหาเป็นผู้บงการให้จับตัวครูเป็นประกัน ความรุนแรงที่เกิดขึ้นทำให้ครูมีความหวาดกลัวในความปลอดภัย ดังนั้นตั้งแต่วันที่ 22 พ.ค.เป็นต้นไป 100 โรงเรียนในเขตพื้นที่การศึกษานราธิวาส เขต 1 ได้ปิดอย่างไม่มีกำหนดจนกว่าเจ้าหน้าที่จะสามารถจับตัวคนกระทำผิดมาลงโทษและมีการทำงานตามมาตรการต่าง ๆ ที่ตกลงกันไว้อย่างชัดเจน แต่หลังจากที่ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน ได้มาประชุมร่วมกับฝ่ายครูในวันที่ 28 พฤษภาคม และรับรองว่าต่อไปกำลังทหารจะเข้าไปให้ความคุ้มครองได้ในเวลา 10 นาทีหลังจากครูเรียกร้องแล้ว ในวันจันทร์ที่ 29 ทุกโรงเรียนก็เปิดสอนตามปกติ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน ผบ.ทบ.ซึ่งเดินทางไปร่วมประชุมผู้บริหารและตัวแทนครู จ.นราธิวาสกว่า 400 คน ที่อาคารประวิช-สุคนธา เลาหะกุล อ.เมือง จ.นราธิวาส เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม กล่าวว่า ปัญหาที่ต้องแก้ไขด่วนคือปัญหาการศึกษา เนื่องจากพบว่ามีการใช้สื่อภาษาไทยน้อยมาก ปัญหาความไม่เป็นธรรม และปัญหาเจ้าหน้าที่รัฐ การส่งเด็กไปเรียนที่มาเลเซีย อินโดนีเซียและตะวันออกกลางแล้วนำความคิดกลับมา แสดงให้เห็นว่าการศึกษาของเรายังดึงเด็กพวกนี้กลับมาไม่ได้ ขณะนี้ฝ่ายที่ต้องการแบ่งแยกดินแดนและปกครองตนเองมีไม่ถึง 3,000 คน แต่มีความพยายามที่จะสร้างแนวร่วมที่ในหมู่บ้าน เรียกว่า R.K.K. 1 หน่วยต่อ 1 หมู่บ้าน สถานการณ์ปัจจุบันเป็นการแย่งชิงประชาชน ขออย่าไปหลงกลผลักดันคนดี 99 เปอร์เซ็นต์ให้ไปเป็นคนของฝ่ายตรงข้าม นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์กล่าวถึงปัญหาความไม่สงบในภาคใต้ว่า “อยากให้รัฐบาลประเมินสถานการณ์ตามความเป็นจริง หลายคนในรัฐบาลพยายามพูดแต่ด้านบวกของเหตุการณ์ในช่วงที่ผ่านมา ไม่ตรงกับความเป็นจริงหลายส่วนจะไปกระทบความมั่นใจของคนที่อยู่ในพื้นที่ เสมือนกับว่าผู้แก้ไขปัญหายังไม่ยอมรับความเป็นจริงที่เกิดขึ้นในพื้นที่” เป็นที่น่าสังเกตว่าในระยะหลังนี้มีสตรีเข้าเป็นแนวร่วมในการก่อความไม่สงบ ซึ่งเรื่องนี้หน่วยข่าวเปิดเผยว่ามีการรวบรวมบรรดาสตรีมุสลิมที่มีสามีถูกหมายจับและหลบหนี รวมทั้งเครือญาติของบรรดาผู้ที่มีหมายจับต่าง ๆ กว่า 50 คนมาฝึกวิธีหาข่าวและความเคลื่อนไหวของเจ้าหน้าที่ รวมทั้งการใช้อาวุธและลำเลียงวัตถุระเบิดในพื้นที่หมู่บ้านแห่งหนึ่งในพื้นที่อำเภอบันนังสตา จ.ยะละ อ.รือเสาะ และ อ.สุไหงปาดี จ.นราธิวาส เพื่อรอออกปฏิบัติการ โดยอ้างกับสตรีเหล่านั้นว่าเพื่อเป็นการช่วยเหลือสามีและญาติ ความนิยม ทรท.-ปชป. ตก สำนักวิจัยเอแบคโพลล์ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ ได้สำรวจภาคสนามกับประชาชนกลุ่มตัวอย่างที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล จำนวน 1,629 ตัวอย่างถึงความคิดเห็นต่อสถานการณ์การเมือง ระหว่างวันที่ 15-16 พฤษภาคม 2549 พบว่า สองพรรคการเมืองใหญ่คือไทยรักไทยและประชาธิปัตย์ต่างมีความนิยมลดต่ำลงเมื่อเทียบกับการสำรวจเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม โดยพรรคไทยรักไทยลดจากร้อยละ 42.0 เหลือร้อยละ 28.0 และพรรคประชาธิปัตย์ลดจากร้อยละ 16.5 เหลือ 10.3 เท่านั้น ต่อคำถามเรื่องการจ้างวานพรรคเล็กลงสมัครเลือกตั้ง ร้อยละ 24.4 เชื่อว่าพรรคไทยรักไทยอยู่เบื้องหลังการจ้างวานพรรคเล็กให้ลงเลือกตั้ง ร้อยละ 13.3 คิดว่าพรรคประชาธิปัตย์ และร้อยละ 62.3 คิดว่าทั้งสองพรรคมีส่วน ซึ่งหากผลปรากฏชัดว่าเป็นพรรคใด ร้อยละ 53.2 คิดว่าสมควรต้องยุบพรรค ในขณะที่ร้อยละ 13.3 คิดว่าไม่ต้องยุบ และร้อยละ 33.5 ไม่มีความเห็น เมื่อสอบถามถึงพรรคการเมืองที่ตั้งใจจะเลือก ร้อยละ 28.0 จะเลือกพรรคไทยรักไทย ร้อยละ 10.3 จะเลือกพรรคประชาธิปัตย์ ร้อยละ 1.1 จะเลือกพรรคอื่น ๆ และร้อยละ 60.6 ยังไม่ตัดสินใจ และสำหรับคำถามเรื่องคณะกรรมการการเลือกตั้ง ประชาชนร้อยละ 40.5 คิดว่าหากคณะกรรมการการเลือกตั้งลาออกจะทำให้ภาพลักษณ์โดยรวมดีขึ้น ร้อยละ 26.6 ไม่คิดว่าจะมีผล และร้อยละ 32.9 ไม่ระบุความคิดเห็น กรณีการจ้างวานลงเลือกตั้ง ผลการสอบสวนของคณะอนุกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริง กรณีนายสุเทพ เทือกสุบรรณ เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ กล่าวหาว่ามีกระบวนการจ้างพรรคการเมืองลงสมัคร ส.ส. ในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 2 เมษายน ได้ส่งถึงมือ พล.ต.อ.วาสนา เพิ่มลาภ ประธาน กกต. เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม ระบุว่า ข้อกล่าวหามีมูลจึงสมควรแจ้งข้อกล่าวหา พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าพรรคไทยรักไทย เพื่อให้สืบสวนต่อไป เนื่องจากพบระดับผู้บริหารพรรคอย่างน้อย 2 คนเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องว่าจ้าง หลังจากที่ผลการสอบได้ออกเป็นข่าวไป พล.ต.อ.วาสนา ต้องการให้คณะอนุกรรมการฯ ไปสอบสวนเพิ่มเติมอีก 7 วัน เนื่องจากมีหลายประเด็นและหลายคนที่อนุกรรมการฯ ยังไม่ได้สอบ และ พล.ต.อ.วาสนา ได้ตั้งคณะกรรมการขึ้นมาสอบสวนเรื่องที่ผลสอบของคณะอนุกรรมการฯ รั่วสู่สาธารณะ และเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม ศาลอาญาได้ไต่สวนคดีที่นายสุเทพ เทือกสุบรรณ ยื่นฟ้อง กกต. ในความผิดฐานปฏิบัติหน้าที่ไม่ชอบ โดยไม่ดำเนินการสืบสวนหาข้อเท็จจริงกรณีการร้องเรียนกล่าวหาว่าพรรคไทยรักไทยว่าจ้างพรรคพัฒนาชาติไทยและพรรคแผ่นดินไทย รวมทั้งพรรคการเมืองขนาดเล็กจัดผู้สมัครลงรับเลือกตั้งแข่งกับพรรคไทยรักไทย เพื่อหลีกเลี่ยงการได้เสียงไม่ถึงร้อยละ 20 โดยนายสุเทพ ได้ขึ้นเบิกความและยื่นพยานวัตถุเป็นเอกสารภาพถ่ายจากกล้องโทรทัศน์วงจรปิดบริเวณหน้าห้องทำงาน พล.อ.ธรรมรักษ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา รมว.กลาโหม โดยมีหัวหน้าและแกนนำพรรคเล็กปรากฏตัวอยู่บริเวณหน้าห้อง โดยนายสุเทพ ระบุว่า ทั้งหมดไปรับเงินค่าจ้างลงสมัครรับเลือกตั้ง สำหรับเรื่องนี้ พล.อ. ธรรมรักษ์ ได้ปฏิเสธว่าบุคคลในภาพไม่ใช่ตนเองและไม่รู้จักบุคคลต่าง ๆ ในภาพด้วย คดีผู้สมัครเวียนเทียน เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม ศาลอาญาได้มีคำสั่งไต่สวนคดีที่นายถาวร เสนเนียม รองเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ยื่นฟ้อง กกต. กรณีออกประกาศรับสมัคร ส.ส.ใหม่เพิ่มเติมในพื้นที่ 38 เขต รวม 15 จังหวัด ที่ผู้สมัครได้คะแนนไม่ถึงร้อยละ 20 และประกาศรับสมัครผู้ไม่ได้รับเลือกตั้งวันที่ 2 เมษายน เป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งเมื่อวันที่ 23 เม.ย.ได้ ทำให้เกิดการเวียนผู้สมัคร สั่งจำคุกอดีตประธาน คตง. ศาลอาญาได้มีคำพิพากษาเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม ให้จำคุกเป็นเวลา 3 ปี โดยไม่มีการรอการลงอาญา นายปัญญา ตันติยวรงศ์ อดีตประธานคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน (คตง.) ในความผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดความเสียหาย คดีนี้พนักงานอัยการฝ่ายคดีพิเศษ 2 และนายประธาน ดาบเพชร อดีตผู้ได้รับการเสนอชื่อต่อวุฒิสภาเพื่อรับเลือกเป็นผู้ว่าการสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ร่วมเป็นโจทก์ยื่นฟ้องว่านายปัญญา ทำการเสนอรายชื่อ 1. นายประธาน ดาบเพชร 2. คุณหญิงจารุวรรณ เมณฑกา และ 3 นายนนทพล นิ่มสมบูรณ์ไปยังวุฒิสภา ทั้งๆ ที่ตามกฎหมายแล้วจะต้องเสนอชื่อบุคคลที่ได้รับคะแนนสูงสุดเพียงคนเดียวคือนายประธาน ข้อผิดพลาดดังกล่าวทำให้วุฒิสภาเลือกคุณหญิงจารุวรรณ ให้ดำรงตำแหน่งผู้ว่า สตง. ซึ่งทำให้โจทก์ คือ นายประธาน ได้รับความเสียหาย หลังคำตัดสิน ศาลได้อนุญาตให้จำเลยยื่นขอประกันตัวชั่วคราวระหว่างการอุทธรณ์ ศาล รธน. ตีตก ก.ม.ห้ามม็อบบนถนน ศาลรัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคมได้ลงมติ 8 ต่อ 6 ว่า ร่าง พ.ร.บ.ทางหลวงมาตรา 20 ที่เพิ่มความเป็นมาตรา 46/1 ห้ามไม่ให้มีการชุมนุมในเขตทางหลวงในลักษณะที่จะเป็นการกีดขวางทางจราจร ว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญเนื่องจากเป็นการจำกัดเสรีภาพขั้นพื้นฐานของประชาชนในการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ โดยเป็นบทบัญญัติที่มีการจำกัดเสรีภาพเกินความจำเป็น ทั้งที่มีกฎหมายอื่นบัญญัติห้ามไว้อยู่แล้ว ดังนั้น จึงส่งกฎหมายฉบับดังกล่าวกลับประธานรัฐสภาเพื่อแก้ไขใหม่ แรงงานนอกระบบเข้าประกันสังคม ที่ประชุมร่วมกระทรวงแรงงาน สาธารณสุข และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เห็นชอบให้มีการถ่ายโอนการให้บริการรักษาพยาบาลแรงงานนอกระบบ อายุ 15-60 ปี จำนวน 15.5 ล้านคน จากโครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค มาเข้าสู่ความคุ้มครองของประกันสังคม โดยตั้งเป้าหมายแรกในปี 2550 เอาไว้ที่ 1 ล้านคน และจะครอบคลุมทั่วประเทศในเวลาต่อไป แรงงานนอกระบบจะครอบคลุมถึงหญิงบริการ หมอนวด อะโกโก้ คนขับแท็กซี่ เป็นต้น โดยผู้ทำประกันตนจะต้องจ่ายเงินปีละ 1,200 บาท และรัฐบาลจ่ายสมทบอีกปีละ 1,200 บาทเท่ากัน นโยบายแก้จน พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ ได้ยื่นหนังสือขอหยุดปฏิบัติภารกิจในตำแหน่งผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการต่อสู้เอาชนะความยากจน (ศตจ.) เมื่อวันที่ 1 พ.ค. โดยให้เหตุผลว่าการดำเนินงานของ ศตจ. ได้วางแนวทางและขั้นตอนการแก้ปัญหาไว้หมดแล้ว และส่วนราชการต่าง ๆ ก็เข้าใจแนวทางขั้นตอนการแก้ปัญหาดังกล่าวแล้ว จึงขอหยุดปฏิบัติภารกิจตั้งแต่วันที่ 1 พ.ค. เป็นต้นไป พลเอกชวลิต ได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธานที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีในการดำเนินนโยบายขจัดปัญหาความยากจนตั้งแต่วันที่ 7 ธันวาคม 2548