20 กันยายน วันเยาวชนแห่งชาติ โดยทั่วไปเยาวชนคนหนุ่มสาวในวัยระหว่าง 15-25 ปี จะไม่ค่อยได้รับรู้ว่าตนนั้นมีวันพิเศษ ที่เรียกว่าวันเยาวชนระดับชาติด้วย เพียงแต่เคยรู้และเคยผ่านประสบการณ์ “วันเด็ก” มาแล้วก็หลายปี การตั้งวันพิเศษเช่นนี้แสดงว่า เยาวชนคนหนุ่มสาวนั้น มีความสำคัญมากต่อประเทศ และต่อโลกทั้งมวล ในทางสากลนั้น สหประชาชาติก็ได้ประกาศให้ปี 2528 เป็นปีเยาวชนสากล สำหรับประเทศไทย คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2528 กำหนดให้วันที่ 20 กันยายนของทุกปี เป็นวันเยาวชนแห่งชาติ ภายใต้คำขวัญ “ร่วมแรงแข็งขัน ช่วยกันพัฒนา ใฝ่หาสันติ” การเลือกวันที่ 20 กันยายน ก็เนื่องจากเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์สองพระองค์ คือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ซึ่งทั้งสองพระองค์ได้เสด็จขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติในขณะที่ยังทรงพระเยาว์ จึงถือได้ว่าแบบอย่างจากล้นเกล้าฯ ทั้งสองพระองค์ที่เยาวชนควรกระตือรือร้นพัฒนาตนเองและประพฤติตนให้เป็นประโยชน์ต่อชุมชน สังคม และประเทศชาติ เฉกเช่นยุวกษัตริย์ทั้งสองพระองค์ ใครๆ ก็พูดว่า เยาวชน คือ อนาคตของชาติ ปัญหาสำคัญคือ เด็กๆ เยาวชนในวัยศึกษาเล่าเรียนทั้งหลาย จะรู้ตัวหรือไม่ว่า พวกเขาเป็น “คนสำคัญ” ของประเทศยิ่ง และพวกเขาได้ปฏิบัติตัวสมกับเป็น “คนสำคัญ” หรือไม่ อีกประการหนึ่งคือ ผู้ใหญ่ในสังคมเดียวกันกับเด็กและเยาวชน จะทำให้เขาเป็น “คนสำคัญ” ขึ้นมาได้อย่างไร เราจะสร้างเยาวชนไทยให้เกิดสำนึกนี้ได้อย่างไร กระแสพระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2547 ความว่า “เด็กต้องมีความรู้ ถ้าเด็กไม่รู้จะช่วยชาติบ้านเมืองไม่ได้ ผู้ใหญ่ต้องมีวิสัยทัศน์ ถ้าไม่มีก็จะเละไปหมด” การให้การศึกษาเล่าเรียนแก่เด็กและเยาวชนเป็นสิ่งสำคัญ อีกทั้งผู้ใหญ่ยังจะต้องส่งเสริมให้กำลังใจและกระตุ้นเตือนให้เขาเห็นความสำคัญและคุณค่าของตนเอง ให้เด็กได้คิดว่าต่อไปนั้นเขาจะต้องทำหน้าที่แทนผู้ใหญ่ และจะต้องทำอย่างดีด้วย เพราะการที่จะเป็นผู้ใหญ่ที่ดีได้นั้น ก็ต้องเป็นเด็กหรือเยาวชนที่ดีมาก่อน จึงต้องหาทาง “พัฒนา” เด็กและเยาวชนไทยให้ดีให้ได้ ให้เขาได้ใกล้ชิดกับผู้ใหญ่ ซึ่งดำเนินชีวิตด้วยความสนใจในสังคมและโลกด้วยความรับผิดชอบ พลังเยาวชนคนหนุ่มสาว เป็นพลังที่ได้เสริมสร้างกิจกรรมและเสียสละส่วนตนที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศชาติอย่างอเนกอนันต์มาแล้วในอดีตจากเหตุการณ์ต่างๆ ในประวัติศาสตร์การเมืองไทย วันนี้คนหนุ่มสาวร่วมสมัย จะยังคงเป็นพลังและเป็นความหวังในการสร้างสรรค์สิ่งดีงามให้ประเทศชาติสืบไป ขอเพียงให้ผู้ใหญ่เป็นแบบอย่างและผู้นำที่ดีงาม ทิพย์พาพร ตันติสุนทร สถาบันนโยบายศึกษา