กุมภาพันธ์ 2548 : รัฐบาลพรรคเดียว ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ปรากฏว่า ผู้สมัครจากพรรคไทยรักไทยได้รับเลือกตั้งมากที่สุด ทำให้พรรคไทยรักไทยสามารถจัดตั้งรัฐบาลพรรคเดียวได้ ถือเป็นครั้งแรกของประวัติศาสตร์การเมืองไทย นอกจากนี้ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้แต่งตั้ง นายอานันท์ ปันยารชุน อดีตนายกรัฐมนตรี เป็นประธานคณะกรรมการสมานฉันท์แห่งชาติ เพื่อแก้ไขปัญหาไฟใต้ และเห็นชอบให้การบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบ เป็นวาระแห่งชาติ คณะกรรมการศึกษาและกำหนดรูปแบบองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่อยู่ในพื้นที่บริเวณรอบท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ได้พิจารณาเกี่ยวกับร่าง พ.ร.บ.จัดตั้ง “นครสุวรรณภูมิ” มีอำนาจเทียบเท่ากรุงเทพมหานคร ส่วนโครงการนำร่องพัฒนาศักยภาพของหมู่บ้านและชุมชน หรือเอสเอ็มแอล 90% บรรลุเป้าหมาย เตรียมทำส่วนที่เหลืออีก 7 หมื่นกว่าหมู่บ้าน ทรท.ชนะขาดการเลือกตั้ง สรุปผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ทั่วไป เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ปรากฏว่า ผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคไทยรักไทยได้รับการเลือกตั้งมากที่สุด คือ 376 คน แบ่งเป็น ส.ส.แบบแบ่งเขต 310 คน และระบบบัญชีรายชื่อ 68 คน รองลงมาคือพรรคประชาธิปัตย์ ได้ 96 คน แบ่งเป็น ส.ส.แบบแบ่งเขต 71 คน และระบบบัญชีรายชื่อ 26 คน พรรคชาติไทยได้ 25 คน แบ่งเป็น ส.ส.แบบแบ่งเขต 18 คน และระบบบัญชีรายชื่อ 7 คน ส่วนพรรคมหาชนได้ ส.ส.แบบแบ่งเขต 2 คน เท่านั้น การเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งมากถึง 32,342,834 คน จากผู้มีสิทธิเลือกตั้งทั้งสิ้น 44,572,101 คน คิดเป็นร้อยละ 72.56 ทั้งนี้ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้ประกาศรับรองผลการเลือกตั้งไปก่อนเพื่อให้ทัน 30 วัน ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดให้มีการประชุมสภาผู้แทนราษฎรภายใน 30 วัน หลังการเลือกตั้ง จากนั้นหากมีผู้ร้องเรียนและมีหลักฐานการทุจริตเพียงพอ จึงสั่งให้มีการเลือกตั้งใหม่ โดยการเลือกตั้งครั้งนี้ถือว่ามีการทุจริตและการร้องเรียนมากเกือบ 400 เรื่อง ทั้งการซื้อเสียง ใส่ร้ายป้ายสี แจกของ มีการใช้อิทธิพล เป็นต้น หลังจากนี้ จะมีพระราชกฤษฎีกาเปิดการประชุมสภาผู้แทนราษฎรนัดแรก เพื่อเลือกประธาน และรองประธานสภาผู้แทนราษฎร จากนั้นอีก 30 วัน ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรจะเลือกผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อไป อนึ่ง ผลการเลือกตั้งดังกล่าว ทำให้พรรคไทยรักไทยสามารถจัดตั้งรัฐบาลพรรคเดียวได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทย ซึ่งหลายฝ่ายได้แสดงความเป็นห่วงว่า ส.ส.จากทั้ง 3 พรรคที่เหลือซึ่งต้องทำหน้าที่ฝ่ายค้าน คือ พรรคประชาธิปัตย์ พรรคชาติไทย และพรรคมหาชน นั้นมีเสียงรวมกันไม่ถึง 125 เสียง ซึ่งจะทำให้ไม่สามารถทำหน้าที่ฝ่ายค้านได้เต็มที่ เนื่องจากการขอเปิดอภิปรายนายกรัฐมนตรี และการเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลในประเด็นทุจริตคอรัปชั่น รวมถึงการยื่นเรื่องถอดถอนนั้น รัฐธรรมนูญกำหนดให้ต้องมี ส.ส.ไม่น้อยกว่า 1 ใน 4 หรือ 125 เสียง จึงจะสามารถกระทำการดังกล่าวได้ ส่วนหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ นายบัญญัติ บรรทัดฐาน ได้แสดงความรับผิดชอบด้วยการลาออกจากตำแหน่ง หลังพ่ายแพ้การเลือกตั้งต่อพรรคไทยรักไทย ตามที่เคยประกาศไว้เมื่อครั้งเข้ารับตำแหน่งหัวหน้าพรรค ตั้ง “อานันท์” เป็นประธานสมานฉันท์ เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้แต่งตั้ง นายอานันท์ ปันยารชุน อดีตนายกรัฐมนตรีเป็นประธานคณะกรรมการสมานฉันท์แห่งชาติ เพื่อหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาสถานการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ พร้อมมอบหมายให้นายอานันท์แต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นหนึ่งชุดจำนวน 30 คน โดยมาจากภาคราชการ ภาคการเมืองและภาคประชาชนโดยเฉพาะประชาชนในพื้นที่ ตามที่นักวิชาการได้เคยเข้าพบและเสนอความเห็นต่อนายกรัฐมนตรี ให้ใช้สันติวิธีในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว พร้อมทั้งให้ตั้งคณะกรรมการชุดดังกล่าวขึ้น ทั้งนี้ สถานการณ์ใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ยังมีความรุนแรงอย่างต่อเนื่อง ทั้งการวางระเบิด และการลอบยิงประชาชน ทหาร ตำรวจ นักเรียน นักศึกษา พระสงฆ์ ทำให้รัฐบาลต้องเร่งดำเนินการแก้ปัญหาความไม่สงบโดยด่วนที่สุด อนึ่ง ก่อนหน้านี้ นายกรัฐมนตรี ได้ประกาศว่ารัฐบาลจะใช้ยุทธศาสตร์แบ่งโซนพื้นที่ใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ออกเป็น 3 สี คือ แดง เหลือง เขียว ตามสภาพความรุนแรงของสถานการณ์การก่อการร้าย โดยจะใช้วิธีการตัดงบประมาณสนับสนุนหมู่บ้านในเขตพื้นที่สีแดง ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่คาดว่ามีการสนับสนุนการก่อการร้าย เพื่อกดดันให้ประชาชนหันมาร่วมมือกับเจ้าหน้าที่รัฐ ตัดแนวร่วมขบวนการโจรใต้ ทำให้มีเสียงคัดค้าน วิพากษ์วิจารณ์ จากกลุ่มนักวิชาการ นักการเมือง นักสิทธิมนุษยชน ว่าการแบ่งโซนดังกล่าว เป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องเปรียบเสมือนการแบ่งแยกประชาชน สร้างความไม่เท่าเทียมให้เกิดขึ้น ซึ่งจะเป็นการผลักไสให้ชาวบ้านบริสุทธิ์ไปอยู่กับฝ่ายโจรก่อการร้าย อีกทั้งยังขัดรัฐธรรมนูญมาตรา 30 ที่บัญญัติเกี่ยวกับการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล ส่งผลให้นายกรัฐมนตรีต้องกลับไปทบทวนยุทธศาสตร์ดังกล่าวใหม่ นอกจากนี้ คณะรัฐมนตรียังให้จัดตั้งกองพลทหารราบที่ 15 ชื่อ “กองพลพัฒนา” โดยใช้ค่ายอิงคยุทธบริหาร อ.หนองจิก จ.ปัตตานี เป็นที่ตั้งหลัก ซึ่งโอนย้ายมาจากกองพลทหารราบที่ 16 อ.ปราณบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ เพื่อทำหน้าที่หลายบทบาท ทั้งปฏิบัติการยุทธวิธีและการพัฒนาควบคู่กันไป ซึ่งจะใช้งบประมาณกว่า 1.8 หมื่นล้านบาท มีระยะเวลาดำเนินการโครงการเป็นเวลา 4 ปี ตั้งแต่ปี 2548-2551 ยกระบบน้ำเป็นวาระแห่งชาติ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เห็นชอบให้การบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบ เป็นวาระแห่งชาติภายใต้หลักการ 3 เรื่อง คือ 1) การจัดการระบบบำบัดน้ำเสีย 2) การขาดแคลนน้ำกินน้ำใช้ ทั้งในพื้นที่ป่าจำนวน 5,000 หมู่บ้าน และพื้นที่นอกป่าจำนวน 14,000 หมู่บ้าน 3) การขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรจำนวน 14,000 หมู่บ้าน โดยให้ถือว่าเป็นหลักการในการจัดการน้ำทั่วประเทศ ใช้งบประมาณลงทุน 2 แสนล้านบาท ในอีก 4 ปีข้างหน้า ภายหลังการประชุมร่วมกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวง (รมว.) ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รมว.เกษตรและสหกรณ์ และข้าราชการที่เกี่ยวข้องเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา หลักการจัดการน้ำทั่วประเทศดังกล่าว มีแผนจะขยายพื้นที่ชลประทาน และแหล่งน้ำธรรมชาติ รวมทั้งระบบประปาหมู่บ้าน โดยเห็นว่าพื้นที่ชลประทานสามารถเพิ่มรายได้ให้แก่ประชาชนได้ชัดเจน ซึ่งดูได้จากปัจจุบันที่เกษตรกรในพื้นที่ชลประทานมีรายได้เพิ่มเป็น 3 เท่า ทั้งนี้ งบประมาณดังกล่าว ยังไม่มีการอนุมัติ โดยนายกรัฐมนตรีได้สั่งให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องไปร่วมกันจัดทำรายละเอียดแผนการพัฒนาลุ่มน้ำ 25 ลุ่มน้ำ ตั้งแต่เริ่มไปจนถึงไหลลงทะเลทั่วประเทศ รวมทั้งการจัดการผันใช้ประโยชน์ระบบกักเก็บน้ำ ให้แล้วเสร็จภายใน 1 เดือน เพื่อรายงานต่อนายกรัฐมนตรี และนำไปสู่การวางนโยบายอย่างเป็นทางการเพื่อแถลงต่อสภาต่อไป ตั้ง “นครสุวรรณภูมิ” มีอำนาจเทียบ กทม. เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ที่ประชุมคณะกรรมการศึกษาและกำหนดรูปแบบองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่อยู่ในพื้นที่บริเวณรอบท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ กระทรวงมหาดไทย ที่มีนายโภคิน พลกุล รมว.มหาดไทยเป็นประธาน ได้พิจารณาเกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ระเบียบบริหารราชการนครท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ พ.ศ. ... ตามที่คณะทำงานยกร่างกฎหมายองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ ที่มีนายสมคิด เลิศไพฑูรย์ เป็นหัวหน้าคณะทำงาน เสนอก่อนส่งให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาอีกครั้ง หลักการของร่างดังกล่าว กำหนดให้มีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษขึ้นเรียกว่า “นครท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ” เพื่อเป็นองค์กรที่สามารถสนับสนุนการพัฒนาบริเวณพื้นที่โดยรอบท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ให้เป็นศูนย์กลางการบินนานาชาติตามวัตถุประสงค์และนโยบายของรัฐบาลและสามารถจัดบริการสาธารณะให้แก่ประชาชนในเขตพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สาระสำคัญของร่าง ได้แก่ กำหนดให้นครเป็นองค์กรที่มีเอกภาพในการบริหารงานโดยให้เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษเช่นเดียวกับกรุงเทพมหานคร (กทม.) โครงสร้างของนครจะมีฝ่ายบริหาร และสภา ซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน เช่นเดียวกับนายกนคร ส่วนรายได้ของนครนั้นให้มีรายได้เช่นเดียวกับ กทม. และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบอื่น และสามารถเพิ่มรายได้พิเศษอย่างอื่น เช่น ค่าธรรมเนียมสนามบิน นอกจากนี้ ยังกำหนดให้นครมีหน้าที่รายงานผลการปฏิบัติงานให้ประชาชนทราบเป็นประจำทุกปี ส่วนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ของจังหวัดสมุทรปราการ และกรุงเทพมหานคร กำหนดให้ดำรงตำแหน่งและปฏิบัติหน้าที่ในเขตเลือกตั้งเดิมไปก่อน จนกว่าจะครบวาระ และให้สมาชิก อบจ.สมุทรปราการ ในเขตนครท่าอากาศยานฯ และสมาชิกสภากรุงเทพฯ (ส.ก.) และสมาชิกสภาเขต (ส.ข.) ในเขตลาดกระบัง ยังคงดำรงตำแหน่งต่อไปจนกว่าจะครบอายุสภา รวมถึงให้คงตำแหน่งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในนครท่าอากาศยานฯ จนกว่ารัฐมนตรีจะประกาศหมดความจำเป็น และเมื่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ที่มีอยู่เดิมครบอายุของสภา ในปี 2551 จะต้องโอนบรรดาทรัพย์สิน หนี้สิน สิทธิ พนักงานและลูกจ้างไปเป็นของนครท่าอากาศยานฯ คืบหน้า SML นายสมนึก จรัสเสถียร ประธานคณะทำงานนายกรัฐมนตรี ตามโครงการเพื่อสร้างหมู่บ้านต้นแบบในการเตรียมความพร้อมและพัฒนาศักยภาพของหมู่บ้าน/ชุมชน ได้รายงานความคืบหน้าโครงการพัฒนาศักยภาพของหมู่บ้านและชุมชน หรือ เอสเอ็มแอล (SML) ว่าผลการดำเนินงานโครงการนำร่องเอสเอ็มแอล 1,002 หมู่บ้าน/ชุมชน ที่เข้าร่วมโครงการตั้งแต่เดือนตุลาคม 2547 กว่า 90% มีการทำงานบรรลุเป้าหมาย ประชาชนสามารถจัดการงานได้ด้วยตนเอง ตลอดจนนำเงินที่ได้รับมาต่อยอดได้ เช่น นำมาสร้างตลาด และนำเงินที่ได้จากการให้เช่าพื้นที่ไปมอบเป็นทุนการศึกษาแก่บุตรหลานของคนในชุมชน เป็นต้น ขณะที่อีก 10% เป็นปัญหาขาดความเข้าใจวัตถุประสงค์โครงการ การเรียกประชุมของคณะทำงานแต่ละหมู่บ้านไม่ราบรื่น ทั้งนี้ การดำเนินโครงการเอสเอ็มแอล 2 ในหมู่บ้านที่เหลือ 74,500 หมู่บ้าน/ชุมชน จะเริ่มประมาณเดือนพฤษภาคม 2548 โดยจะใช้เงินงบประมาณกลางปี 2548 จำนวน 1.85 หมื่นล้านบาท โดยจะผลักดันให้กลุ่มนักเรียน นักศึกษาเข้ามามีบทบาทและส่วนร่วม ในการเป็นพี่เลี้ยงให้คำแนะนำกับหมู่บ้านที่เข้าร่วมโครงการ