ตุลาคม 2547 : สุญญากาศ ป.ป.ช. ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองไต่สวนกรณีกล่าวหาคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ทุจริตต่อหน้าที่ฐานขึ้นเงินเดือนให้ตนเอง มีผลให้กรรมการ ป.ป.ช. ต้องพักงาน ส่วนปัญหาความรุนแรงใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ยังไม่สงบ วุฒิสภารับหลักการร่างแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) และเลือกนายนพดล เฮงเจริญ เลขาธิการศาลรัฐธรรมนูญ เป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญคนใหม่ ส่วนรัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ปรับคณะรัฐมนตรีอีกรอบเป็นครั้งที่ 10 และจัดมหกรรมคลายทุกข์ให้กับประชาชน ที่ทำเนียบรัฐบาล สภาผู้แทนราษฎรเห็นชอบกฎหมายห้ามปิดถนนประท้วง นอกจากนี้ นายรักเกียรติ สุขธนะ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ถูกควบคุมตัวหลังหลบหนีการดำเนินคดีทุจริตจัดซื้อยา มูลความผิดจำคุก 15 ปี ศาลสั่งพักงาน ป.ป.ช. ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง มีมติรับคำร้องของสมาชิกรัฐสภาจำนวน 212 คน ที่กล่าวหาว่าคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ทุจริตต่อหน้าที่หรือกระทำผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการ กรณีออกระเบียบจ่ายเงินค่าตอบแทนให้ตนเอง ซึ่งการรับคำร้องดังกล่าวมีผลให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. ต้องพักงานจนกว่าจะมีคำพิพากษาของศาลตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญมาตรา 300 วรรค 3 และทำให้คดีที่กำลังอยู่ระหว่างการพิจารณาของ ป.ป.ช. กว่า 5,000-6,000 คดีต้องตกค้างทันที และอีกกว่า 100 คดีจะหมดอายุความลง ซึ่งคดีค้างที่สำคัญๆ ได้แก่ คดีการถอดถอนนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา สมัยเป็น รมว.มหาดไทย คดีการทุจริตโครงการบ่อบำบัดน้ำเสียคลองด่าน คดีจัดซื้อที่ตาบอดเพื่อจอดรถขยะเขตบางซื่อ คดีค่าโง่ทางด่วนมูลค่า 6,200 ล้านบาท เป็นต้น ศาลฎีกาฯ ได้แต่งตั้งคณะกรรมการไต่สวนข้อเท็จจริงจำนวน 7 คน ให้แล้วเสร็จภายใน 90 วัน นับแต่วันได้รับแต่งตั้ง ซึ่งอาจขยายเวลาให้เท่าที่จำเป็นได้ ประกอบด้วย 1) นายสมศักดิ์ เนตรมัย ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา 2) นายจรัส พวงมณี ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา 3) นายธานิศ เกศวพิทักษ์ ผู้พิพากษาศาลฎีกา 4) นายประพันธ์ นัยโกวิท รองอัยการสูงสุด 5) นายวิฑูรย์ อึ้งประพันธ์ กรรมการกฤษฎีกา 6) นายประธาน วัฒนวาณิชย์ กรรมการบริหารหลักสูตรวิทยาลัยการยุติธรรม สำนักงานศาลยุติธรรม และ 7) นางจริยา เจียมวิจิตร รองเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา ทั้งนี้ หากคณะกรรมการชี้ว่าคดีมีมูลจะต้องส่งสำนวนให้อัยการสูงสุดยื่นฟ้องคดีต่อศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองภายใน 30 วัน ถ้าศาลฎีกาฯ ประทับรับฟ้อง จะทำให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. ตกเป็นจำเลยทันที อนึ่ง ด้านคณะกรรมการ ป.ป.ช. ก็ได้ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้วินิจฉัยว่า ป.ป.ช. มีอำนาจออกระเบียบดังกล่าวได้หรือไม่ ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 266 เกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ขององค์กรตามรัฐธรรมนูญ แต่ศาลรัฐธรรมนูญมีมติ 8 ต่อ 7 ไม่รับคำร้อง ความไม่สงบที่ “ตากใบ” วันที่ 25 ตุลาคมที่ผ่านมา เกิดเหตุการณ์สลายการชุมนุมหน้าสถานีตำรวจภูธรอำเภอ (สภอ.) ตากใบ จ.นราธิวาส ทำให้มีผู้เสียชีวิตรวม 85 คน และถูกจับกุมประมาณ 1,300 คน โดยสาเหตุการเสียชีวิตเกิดจากการขาดอากาศหายใจระหว่างลำเลียงผู้ชุมนุมไปยังค่ายทหารที่ปัตตานี ซึ่ง พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้ชี้แจงรายละเอียด และแสดงความเสียใจต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งจะเยียวยาชดเชยและดูแลครอบครัวของผู้เสียชีวิต นอกจากนี้รัฐบาลได้ตั้งคณะกรรมการอิสระสอบสวนกรณีดังกล่าว โดยมีนายพิเชต สุนทรพิพิธ อดีตผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา เป็นประธาน ซึ่งจะใช้เวลาสอบสวนประมาณ 30 วัน หลังจากกลุ่มผู้ชุมนุมที่มีกว่า 2,000 คน ได้ปิดล้อมโรงพักกดดันให้ทางการปล่อยผู้ต้องหา 6 คน ซึ่งเป็นชุดรักษาป้องกันหมู่บ้าน ที่ถูกจับข้อหาเอาปืนที่ทางการมอบไว้ใช้ป้องกัน ไปมอบให้กับกลุ่มผู้ก่อการความไม่สงบ เนื่องจากถูกขู่ฆ่าทั้งครอบครัว ซึ่งเจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจ ได้พยายามเจรจาสลายการชุมนุมแบบสันติวิธีแต่ไม่ประสบความสำเร็จ ทำให้ต้องสลายการชุมนุมดังกล่าว ทั้งนี้ องค์กรสิทธิมนุษยชนทั้งในและต่างประเทศ สหประชาชาติ องค์กรมุสลิมโลก สมาชิกวุฒิสภา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรบางส่วน และองค์กรอิสระต่างๆ ได้ออกมาเรียกร้องให้สอบสวนข้อเท็จจริงหาผู้รับผิดชอบเหตุการณ์ดังกล่าว และให้ใช้แนวทางแก้ไขปัญหาภาคใต้เป็นแบบสันติวิธี ส่วนนายมหาเธร์ โมฮาหมัด อดีตนายกรัฐมนตรีมาเลเซีย ได้เรียกร้องให้ไทยเพิ่มอำนาจปกครองตนเองให้แก่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่ประชาชนส่วนใหญ่เป็นมุสลิม เหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่มีต่อเนื่องมาตั้งแต่ต้นปี นับแต่เหตุการณ์ปล้นปืนทหารในกองพันทหารพัฒนา ค่ายนราธิวาสราชนครินทร์ จ.นราธิวาส เรื่อยจนมาถึงเหตุการณ์ล้อมปราบกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบวันที่ 28 เมษายน ที่มัสยิดกรือแซะ จ.ปัตตานี จนถึงปัจจุบัน สร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินของเจ้าหน้าที่รัฐและประชาชนบริสุทธิ์ที่ไม่เกี่ยวข้องไปจำนวนไม่น้อย ทั้งผู้พิพากษา ตำรวจ ทหาร ผู้นำท้องถิ่น พระ ครู นักศึกษา ฯลฯ ถูกลอบยิง ลอบวางระเบิด โดยรัฐบาลยังไม่สามารถหาตัวผู้บงการก่อความไม่สงบมาลงโทษได้ มีแต่เพียงจับกุมผู้กระทำการได้บางส่วน อนึ่ง รัฐบาลได้พยายามแก้ไขปัญหาดังกล่าว ทั้งทุ่มงบประมาณลงไปพัฒนา ปรับปรุงการศึกษาในโรงเรียนสอนศาสนา มีการปรับเปลี่ยน รมว.กลาโหมดูแลเรื่องนี้บ่อยครั้ง และตามด้วยผู้บัญชาการทหารสูงสุด ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ผู้ว่าราชการจังหวัด 3 จังหวัดชายแดน ฯลฯ ซึ่งมีการปรับเปลี่ยนกันตลอดเวลา โดยรัฐบาลได้วางยุทธศาสตร์การแก้ไขปัญหาเรื่อยมาจนกระทั่งขณะนี้ได้ตั้งกองอำนวยการเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ขึ้น วุฒิสภารับหลักการแก้ กม.เลือกตั้ง ที่ประชุมวุฒิสภามีมติรับหลักการร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) แก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ที่ผ่านความเห็นชอบจากสภาผู้แทนราษฎรแล้ว และให้ตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ 25 คน พิจารณาแปรญัตติเป็นเวลา 7 วัน สาระสำคัญของร่างดังกล่าว ได้แก่ แก้ไขมาตรา 44 ให้กำหนดระยะเวลาห้ามกระทำการใดๆ ภายใน 60 วันก่อนครบวาระการดำรงตำแหน่งจนถึงวันเลือกตั้งอันเป็นการจูงใจให้ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งลงคะแนนเสียงให้กับตนเองที่เข้าลักษณะผิดกฎหมายซื้อเสียง การจัดเลี้ยง หรือการใช้อิทธิพล และมาตรา 94 ให้กำหนดจำนวนผู้คัดค้านการเลือกตั้งที่เป็นผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งจะต้องไม่น้อยกว่า 10 คน และควรประกาศรายชื่อผู้คัดค้านต่อสาธารณชน หลังจากที่คณะกรรมาธิการพัฒนาการเมือง สภาผู้แทนราษฎร ประสานไปยังคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล (วิปรัฐบาล) และพรรคร่วมฝ่ายค้าน (วิปฝ่ายค้าน) เพื่อเสนอให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายดังกล่าว ซึ่งวิปทั้งสองได้เสนอร่างให้ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาทั้งสิ้น 4 ฉบับ คือจากพรรคไทยรักไทย พรรคประชาธิปัตย์ พรรคชาติไทย และนายชูศักดิ์ ศิรินิล ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคไทยรักไทย โดยที่ประชุมได้รับหลักการโดยยึดร่างของนายชูศักดิ์เป็นหลัก ซึ่งสภาผู้แทนฯ ให้ความเห็นชอบและเสนอให้วุฒิสภาพิจารณาดังกล่าว ปรับ ครม. “ทักษิณ 10” พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ประกาศรัฐมนตรีลาออก 3 ตำแหน่ง คือ 1) พล.อ.ธรรมรักษ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา รองนายกรัฐมนตรี 2) ร.อ.สุชาติ เชาว์วิศิษฐ รองนายกรัฐมนตรี และ 3) พล.อ.เชษฐา ฐานะจาโร รมว.กลาโหม ตั้งแต่วันที่ 5 ตุลาคมที่ผ่านมา และโปรดเกล้าฯ ให้รัฐมนตรีพ้นจากความเป็นรัฐมนตรี และแต่งตั้งรัฐมนตรี ดังนี้ นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา พ้นจากตำแหน่ง รองนายกรัฐมนตรี ไปเป็น รมว.เกษตรและสหกรณ์ นายสมศักดิ์ เทพสุทิน พ้นจากตำแหน่ง รมว.เกษตรและสหกรณ์ ไปเป็นรองนายกรัฐมนตรี นายพงษ์ศักดิ์ รักตพงศ์ไพศาล พ้นจากตำแหน่ง รมช.พาณิชย์ ไปเป็น รมว.อุตสาหกรรม นายสุธรรม แสงประทุม พ้นจากตำแหน่ง รมช.ศึกษาธิการ ไปเป็น รมช.มหาดไทย นายอนุทิน ชาญวีรกูล พ้นจากตำแหน่ง รมช.สาธารณสุข ไปเป็น รมช.พาณิชย์ นายพินิจ จารุสมบัติ พ้นจากตำแหน่ง รมว.อุตสาหกรรม ไปเป็น รองนายกรัฐมนตรี พล.อ.สัมพันธ์ บุญญานันต์ เป็น รมว.กลาโหม นายอารีย์ วงศ์อารยะ เป็น รมช.ศึกษาธิการ นายสุชัย เจริญรัตนกุล เป็น รมช.สาธารณสุข ตั้งแต่วันที่ 6 ตุลาคม 2547 เป็นต้นไป ซึ่งถือว่าเป็นการปรับคณะรัฐมนตรีของรัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ครั้งที่ 10 หลังจากปรับครั้งล่าสุดไปเมื่อวันที่ 30 มิถุนายนที่ผ่านมา มหกรรมคลายทุกข์ เมื่อวันที่ 10 ตุลาคมที่ผ่านมา รัฐบาลได้จัดมหกรรมคลายทุกข์ให้กับประชาชน ที่ทำเนียบรัฐบาล เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วประเทศมาร้องทุกข์ใน 7 กลุ่มปัญหา ประกอบด้วย 1) ปัญหาการถูกเอาเปรียบด้านการกู้ยืมเงิน 2) ปัญหาการถูกกลั่นแกล้งจากการปฏิบัติหน้าที่ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากเจ้าหน้าที่รัฐ 3) ปัญหาการถูกสถาบันการเงิน และบุคคลฟ้องร้อง 4) ปัญหาสิทธิประโยชน์อันพึงจะได้รับจากการปรับย้าย การเลื่อนขั้นเงินเดือน ความไม่เป็นธรรมในระบบราชการ 5) ปัญหาการประกอบอาชีพ ที่ทำกิน และเอกสารสิทธิ์ 6) ปัญหาการถูกคุกคามเรียกค่าคุ้มครองจากผู้มีอิทธิพล และ 7) ปัญหาอื่นๆ เช่น การหางานทำ เรื่องทุนการศึกษา ผลกระทบจากโครงการของรัฐบาล ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน หลังจากที่รัฐบาลได้ตั้งตู้ร้องเรียนที่หน้าจวนผู้ว่าราชการจังหวัดทุกจังหวัด และหน้าบ้านพิษณุโลก ได้มีผู้ร้องเรียนปัญหาต่างๆ เข้ามามากมาย บางปัญหาแก้ไขแล้ว บางปัญหายังดำเนินการอยู่ โดยมีประชาชนได้ส่งจดหมายหรือโทรศัทพ์เข้ามาสอบถาม ซึ่งยังมีข้อสงสัยอยู่จึงได้จัดงานนี้ขึ้น เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ที่ยังไม่เคยยื่นเรื่อง หรือให้ผู้ที่มาตามเรื่องได้พบปะ สอบถามข้อสงสัยกับเจ้าหน้าที่โดยตรง ผ่าน กม.ห้ามประท้วงตามถนนหลวง สภาผู้แทนราษฎร 251 ต่อ 6 เสียง เห็นชอบร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ทางหลวง หลังจากที่คณะกรรมาธิการร่วมกันพิจารณาเสร็จแล้ว โดยมีสาระสำคัญคือ ห้ามไม่ให้มีการชุมนุมกันในเขตทางหลวงในลักษณะกีดขวางการจราจร หรือเป็นอันตราย เกิดความเสียหายแก่ยานพาหนะหรือผู้ใช้ทางหลวง เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นหนังสือจากผู้อำนวยการทางหลวง หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจาก ผอ.ทางหลวง หากผู้ใดฝ่าฝืนให้จำคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับไม่เกิน 5,000 บาทหรือทั้งจำทั้งปรับ ร่างกฎหมายฉบับนี้ ได้รับการผลักดันจาก รัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร มาโดยตลอด เพื่อป้องกันไม่ให้มีการชุมนุมประท้วง เนื่องจากช่วงต้นรัฐบาลเกิดปัญหาม็อบปิดถนนประท้วงรัฐบาลบ่อยครั้ง ทั้งนี้ ร่างดังกล่าวจะประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อบังคับใช้เป็นกฎหมายได้ทันที จับอดีต รมว. “รักเกียรติ” เมื่อวันที่ 30 ตุลาคมที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ตำรวจ สภ.อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี ได้ควบคุมตัวนายรักเกียรติ สุขธนะ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งถูกออกหมายจับของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ในข้อหาทุจริตต่อหน้าที่ในการจัดซื้อเวชภัณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุข ที่ศาลฎีกาฯ ได้ตัดสินจำคุกเป็นเวลา 15 ปี ทั้งนี้ นายรักเกียรติ จะถูกส่งตัวไปคุมขังที่เรือนจำต่อไป คดีดังกล่าว สืบเนื่องจาก ป.ป.ช. ได้ชี้มูลความผิดว่านายรักเกียรติ ร่ำรวยผิดปกติ ทุจริตต่อหน้าที่สมัยเป็น รมว.สาธารณสุข ด้วยการรับเงินสินบนจำนวน 5 ล้านบาท เพื่อเอื้อประโยชน์ให้บริษัทขายเวชภัณฑ์ให้กับสาธารณสุขจังหวัดและโรงพยาบาลของรัฐในราคาสูงกว่าปกติ โดยนายรักเกียรติต่อสู้คดีว่า เงินดังกล่าวได้มาจากการเล่นการพนัน กระทั่งวันที่ 19 กันยายน 2546 ศาลฎีกาฯ นัดฟังคำพิพากษา แต่นายรักเกียรติ ไม่เดินทางมาอ้างว่าป่วย ศาลฎีกาฯ จึงออกหมายจับ สั่งปรับนายประกัน และเลื่อนฟังคำพิพากษาอีกครั้ง เป็นวันที่ 28 ตุลาคม 2546 แต่นายรักเกียรติก็ยังไม่มาฟังคำพิพากษา ซึ่งศาลอ่านคำพิพากษาลับหลังให้จำคุกเป็นเวลา 15 ปีดังกล่าว เลือก “นพดล” เป็นตุลาการศาล รธน. ที่ประชุมวุฒิสภามีมติเลือก นายนพดล เฮงเจริญ เลขาธิการสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ เป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญคนใหม่ แทนนายสุจิต บุญบงการ ที่หมดวาระ จากผู้ได้รับการเสนอชื่อ 2 คน คือ นายนพดล และนายสุจิต บุญบงการ ที่สมัครเข้ารับตำแหน่งอีกครั้ง