คำตอบอยู่ที่เยาวชน ในช่วงระยะหลายปีที่ผ่านมานี้ โครงการและกิจกรรมต่างๆ ของสถาบันนโยบายศึกษานอกจากจะทำในกลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้ใหญ่แล้ว สถาบันฯ ยังให้ความสำคัญกับเยาวชนมากขึ้น ถือเป็นงานที่ทำควบคู่กันไปทั้งผู้ใหญ่และเด็กเยาวชน ผลจากประสบการณ์การทำงานของสถาบันฯ ที่มุ่งเน้นกระบวนการให้การศึกษาทางการเมืองแกประชาชนด้วยวิธีการที่หลากหลาย มีโครงการต่างๆ ทั้งการฝึกอบรม สัมมนา งานวิจัย สิ่งพิมพ์ โครงการวิทยุ สื่อการเรียนรู้ทางการเมืองในรูปแบบต่างๆ กลุ่มเป้าหมายก็หลากหลายด้วย ทั้งหลากหลายในกลุ่มผู้ใหญ่ที่ทำงานแล้ว และเยาวชน ในระบบการศึกษาที่มาจากแหล่งต่างๆ ทั่วทุกภูมิภาค การทำงานตลอดระยะเวลาเกือบสองทศวรรษ (ปี 2548 สถาบันฯ ก็อายุครบ 20 ปีแล้ว) ทำให้ได้ทิศทางว่าเราต้องเตรียมวันนี้ เพื่อพรุ่งนี้ วันนี้มีอะไรที่ยังค้างคา วันนี้มีอะไรต้องรีบทำ เพราะมิเช่นนั้นกว่าจะถึงพรุ่งนี้ก็สายเสียแล้ว! เรื่อง เยาวชน ! ทำอย่างไรจะให้เยาวชนไทยเปลี่ยนแปลงตัวเองใหม่ มีบทบาทใหม่ ที่ไม่เพียงแต่เรียนหนังสือในห้องเรียน หากสามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ที่อยู่นอกห้องเรียนได้ด้วยในคราวเดียวกัน โดยที่ให้เขาได้ร่วมคิดและร่วมทำ เป็นผู้กระทำร่วมกับผู้ใหญ่ทั้งหลาย เสมือนหนึ่งว่า เขามี “บทบาททางสังคม” ร่วมทุกข์และร่วมสุขด้วยกัน เห็นความเหนื่อยยากของพ่อ-แม่ และคนในสังคมที่ต่างทำงาน แล้วก็อยากร่วมด้วยช่วยเข้าอกเข้าใจต่อภาระต่างๆ ที่ทุกคนมีและแบกรับ เห็นปัญหาสังคมไม่ว่าสิ่งแวดล้อม สิ่งเสพติด เศรษฐกิจ การเมือง เป็นเรื่องใกล้ตัว กระทั่งจะกลายเป็นเรื่องของตัวเองเมื่อวันหนึ่งมาถึงในอนาคต โครงการเยาวชนพลเมืองดำเนินการติดต่อมาอย่างเข้มข้นเป็นปีที่ 2 และกำลังเข้าสู่ปีที่ 3 เป็นโครงการที่ต้องการสร้างเยาวชนของชาติให้เรียนรู้ที่จะรู้จักตนเอง กระทั่งเข้าสู่การเรียนรู้สังคมใหญ่ทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับชาติ โดยผ่านประสบการณ์ตรง ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมทุกระดับ การส่งเสริมให้เยาวชนมีบทบาทและมีส่วนร่วมในสังคมนั้น เกิดขึ้นได้ถ้าผู้ใหญ่ให้โอกาส ให้เยาวชนได้ร่วมกันคิดและออกแบบดูว่า ตนจะมีบทบาททางสังคมอย่างไรในอนาคต เมื่อเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ในวันหน้า วันนี้เขาจะเติบโตพร้อมๆ กับพัฒนาตนเองและเรียนรู้อย่างมีสำนึกว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของสังคม และจะต้องรับผิดชอบต่อสังคมในอนาคตร่วมกัน อนาคตของสังคมไทยอยู่ที่ใดไม่สำคัญเท่ากับ ที่จะถามว่าใครจะเป็นผู้ร่วมสร้างอนาคต คำตอบล้วนอยู่ที่เยาวชนไทยในวันนี้ ยศวดี บุณยเกียรติ ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา