สิงหาคม 2546 : “พิเชษฐ” พ้นรัฐมนตรี ศาลรัฐธรรมนูญชี้ขาดว่านายพิเชษฐ สถิรชวาล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม จงใจยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินอันเป็นเท็จ ทำให้ต้องพ้นจากตำแหน่งรัฐมนตรีและห้ามดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี นอกจากนี้ศาลรัฐธรรมนูญรับคำร้องของ ส.ว. และ ส.ส. วินิจฉัยการออกพระราชกำหนด (พ.ร.ก.) ปราบปรามผู้ก่อการร้าย ว่าเป็นไปตามมาตรา 218 ของรัฐธรรมนูญหรือไม่ สภาผู้แทนราษฎรเลื่อนการพิจารณารายงานผลการตรวจสอบกรณีเหตุการณ์รุนแรงการคัดค้านโครงการท่อส่งไทย-มาเลเซีย ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และไม่รับร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ที่แก้ไขเพิ่มเติมโดยคณะกรรมาธิการร่วมสองสภา นอกจากนี้ คณะกรรมาธิการร่วมสองสภาแก้ไขเพิ่มเติมร่าง พ.ร.บ.คุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์เรียบร้อย โดยเตรียมเสนอให้วุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป ศาล รธน.ให้ “พิเชษฐ” พ้น รมต. เมื่อวันที่ 5 สิงหาคมที่ผ่านมา ศาลรัฐธรรมนูญมีมติ 8 ต่อ 5 เสียง ระบุว่า นายพิเชษฐ สถิรชวาล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม จงใจยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินอันเป็นเท็จ หรือปกปิดข้อเท็จจริงอันควรแจ้งให้ทราบ ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 295 ทำให้นายพิเชษฐ ต้องพ้นจากตำแหน่งรัฐมนตรีตั้งแต่วันที่ 29 สิงหาคม 2545 ซึ่งเป็นวันที่ ป.ป.ช.ตรวจพบ และห้ามไม่ให้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี เช่นเดียวกับกรณีของ พล.ต.สนั่น ขจรประศาสน์ อดีตเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ หลังจากที่คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) มีมติเอกฉันท์ว่านายพิเชษฐ จงใจยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินเป็นเท็จ หรือจงใจปกปิดข้อเท็จจริงที่ควรแจ้งให้ทราบในรายการหนี้สินจำนวน 48 ล้านบาท เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม จึงส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาดดังกล่าว ศาล รธน.รับตีความ พ.ร.ก.ก่อการร้าย ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเอกฉันท์ 15 เสียง ให้รับคำร้องของประธานวุฒิสภาและประธานสภาผู้แทนราษฎร กรณีสมาชิกวุฒิสภาและสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเข้าชื่อให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า พระราชกำหนด (พ.ร.ก.) แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2546 และ พ.ร.ก. แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2546 หรือ พ.ร.ก.ปราบปรามการก่อการร้าย ที่ออกโดยคณะรัฐมนตรี และประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 11 สิงหาคมที่ผ่านมา เป็นไปตามรัฐธรรมนูญมาตรา 218 วรรคหนึ่งหรือไม่ โดยสาระสำคัญของทั้งสอง พ.ร.ก. เป็นการกำหนดลักษณะของความผิดเกี่ยวกับการก่อการร้ายเป็นความผิดอาญา และกำหนดให้มีมาตรการระงับความเคลื่อนไหวทางการเงิน ส.ว.และ ส.ส.ที่ยื่นคำร้องไม่เห็นด้วยกับวิธีการออก พ.ร.ก. ดังกล่าว เนื่องจากการออก พ.ร.ก.จะต้องเป็นกรณีที่มีข้อเท็จจริงแสดงให้เห็นว่า ประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหา อันเกี่ยวกับการรักษาความปลอดภัยของประเทศและสาธารณะ แต่ขณะนี้ยังไม่มีข้อเท็จจริงที่แสดงให้เห็นว่าประเทศกำลังตกอยู่ในภาวะอันตรายเช่นนั้น จึงเห็นว่าการออก พ.ร.ก. ขัดต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 218 จึงจำเป็นต้องยื่นเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาตามมาตรา 219 ของรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้ ศาลรัฐธรรมนูญจะแจ้งต่อคณะรัฐมนตรีให้จัดส่งคำชี้แจงความเป็นมาและเหตุผลในการตรา พ.ร.ก. กลับมาภายใน 15 วัน เลื่อนถกรายงาน “ม็อบท่อก๊าซ” กรรมการสิทธิฯ ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรเห็นชอบด้วยคะแนน 304 ต่อ 92 งดออกเสียง 7 เสียง ให้เลื่อนวาระการพิจารณาเกี่ยวกับรายงานผลการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนกรณีเหตุการณ์รุนแรงอันเนื่องมาจากการคัดค้านโครงการท่อส่งก๊าซและสร้างโรงแยกก๊าซไทย-มาเลเซีย ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กรณีที่เสนอให้รัฐบาลปฏิบัติตามคำวินิจฉัยของกรรมการสิทธิฯ โดยให้รัฐบาลยุติการดำเนินคดีกับกลุ่มผู้ชุมนุมประท้วงคัดค้านโครงการฯ และชดใช้ค่าเสียหายภายใน 30 วัน โดยเห็นว่าเรื่องดังกล่าวยังอยู่ระหว่างการพิจารณาของกระบวนการยุติธรรม คณะกรรมการสิทธิฯ ไม่สามารถหยิบยกเรื่องดังกล่าวมาพิจารณาและสรุปผลการตรวสอบได้ ซึ่งอาจจะเป็นการละเมิด พ.ร.บ.สิทธิมนุษยชนแห่งชาติ มาตรา 22 เกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิฯ และอาจเป็นการชี้นำหรือล่วงละเมิดอำนาจศาล ทั้งนี้ เห็นว่าควรเสนอให้ศาลรัฐธรรมนูญตีความอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิฯ หลังจากที่ นายบรรจง นะแส 1 ใน 12 แกนนำคัดค้านโครงการฯ ที่ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจจับกุมจากเหตุการณ์ปะทะกันระหว่างเจ้าหน้าที่ตำรวจและผู้คัดค้านโครงการฯ ที่ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2545 ได้ยื่นคำร้องต่อคณะกรรมการสิทธิฯ ขอให้ตรวจสอบข้อเท็จจริง โดยคณะกรรมการสิทธิฯ ได้สรุปผลและนำเสนอต่อรัฐบาลพิจารณา ซึ่งสภาฯ มีมติเลื่อนการพิจารณาดังกล่าวข้างต้น สภาคว่ำ พ.ร.บ.ครู เมื่อวันที่ 27 สิงหาคมที่ผ่านมา สภาผู้แทนราษฎรมีมติ 315 ต่อ 109 งดออกเสียง 3 ไม่ลงคะแนน 1 เสียง ไม่รับร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ฉบับที่ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมาธิการร่วมสองสภา ซึ่งแนบท้ายบัญชีเงินเดือนข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพและบัญชีอัตราเงินวิทยฐานะของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตามที่วุฒิสภาเสนอ มีผลให้ร่างกฎหมายดังกล่าวถูกยับยั้งตามรัฐธรรมนูญมาตรา 175 โดยเมื่อครบ 180 วัน สภาผู้แทนราษฎรสามารถหยิบยกร่างเดิมซึ่งไม่มีบัญชีเงินเดือนและเงินวิทยฐานะแนบท้ายขึ้นมายืนยันได้ หลังจากคณะกรรมาธิการร่วมสองสภาได้เห็นชอบตามการแก้ไขของวุฒิสภา ที่ให้แนบท้ายบัญชีเงินเดือนข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาฯ ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรมีมติไม่เห็นชอบดังกล่าว เนื่องจากเห็นว่าการแก้ไขของวุฒิสภาเป็นการทำเกินหน้าที่ มิได้พิจารณาในหลักการของกฎหมายที่สภาผู้แทนราษฎรเสนอไป อีกทั้งยังแนบท้ายบัญชีเงินเดือนข้าราชการครูฯ ทั้งที่ไม่มีอำนาจตามมาตรา 172 เพราะเรื่องเงินเดือนจะมีผลกระทบต่องบประมาณแผ่นดิน ที่ถือเป็นเรื่องที่ฝ่ายบริหารต้องตัดสินใจ กมธ.ร่วมกลับมติร่าง กม.สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ คณะกรรมาธิการร่วม 2 สภา ลงมติ 11 ต่อ 3 ให้ตัดชื่อของสายพันธุ์พืชหรือสัตว์ออกจากนิยามของคำว่าชื่อสามัญ ในมาตรา 3 ออกจากร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) คุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ซึ่งจะมีผลให้ประเทศอื่นไม่สามารถนำสายพันธุ์พืชและสัตว์ของประเทศไทยไปแอบอ้างได้ เช่น กรณีข้าวหอมมะลิ ประเทศอื่นแม้จะผลิตข้าวจากพันธุ์และคุณภาพใกล้เคียงกัน แต่จะไม่สามารถใช้ชื่อเป็นข้าวหอมมะลิ หรือ “Jasmine Rice” เพื่อประโยชน์ทางการค้าได้ หลังจากสภาผู้แทนราษฎรลงมติคว่ำร่างกฎหมายฉบับที่ผ่านการพิจารณาแก้ไขเพิ่มเติมโดยวุฒิสภา เนื่องจากวุฒิสภาได้กำหนดให้รวมเอาชื่อพันธุ์พืชพันธุ์สัตว์ไว้ในชื่อสามัญ ทำให้มีการวิพากษ์วิจารณ์ว่าอาจส่งผลให้ประเทศไทยเสียเปรียบการค้าระหว่างประเทศ เพราะอาจมีบางประเทศแอบอ้างเอาพันธุ์พืชพันธุ์สัตว์ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของไทยไปเป็นของตัวเอง จึงทำให้สภาผู้แทนราษฎรมีมติไม่รับร่างดังกล่าว และให้ตั้งคณะกรรมาธิการร่วมขึ้นมาพิจารณาแก้ไขใหม่ ซึ่งในที่สุดที่ประชุมได้มีมติแก้ไขดังกล่าว ทั้งนี้ คณะกรรมาธิการร่วมจะนำร่างดังกล่าวเสนอต่อสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภาพิจารณาต่อไป