นิติรัฐกับประชาสังคม การสัมมนา “นิติรัฐกับประชาสังคม” ที่ผ่านไปนั้นถือว่าเป็นงานสำคัญและยิ่งใหญ่สำหรับสถาบันนโยบายศึกษา เพราะนอกจากวิทยากรทั้งสี่ท่านจะเป็นนักกฎหมายมหาชนที่มีชื่อเสียงเป็นที่ยกย่องกันในวงการแล้ว ยังเป็นงานที่มีผู้เข้าร่วมมากเกินกว่าสองร้อยคน ในสภาพการจราจรและการดำเนินชีวิตของคนกรุงเทพฯ กิจกรรมที่มีผู้เข้าร่วมโดยสมัครใจมากถึงเท่านี้ถือว่าผู้จัดประสบความสำเร็จเกินเป้า แต่สิ่งที่ได้มากกว่าความภูมิใจในการจัดงานคือความรู้ที่วิทยากรทั้งสี่ท่านได้ถ่ายทอดออกมาให้ฟัง เป็นความปราชญ์เปรื่องของประธานสถาบันนโยบายศึกษา ศาสตราจารย์ ดร.ชัยอนันต์ สมุทวณิช ที่ได้ตั้งหัวข้อการสัมมนาให้ว่า “นิติรัฐกับประชาสังคม” และเป็นความชาญฉลาดของท่านวิทยากรทั้งสี่ที่ได้ใช้หลักตรรกะชี้นำให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่าง “นิติรัฐ” กับ “ประชาสังคม” ซึ่งทั้งสองเรื่องนี้เป็นหลักการสำคัญที่สถาปนาไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งพระราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบัน นอกจากนั้นท่านวิทยากรยังชี้ให้เห็นเพิ่มเติมถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมทั้งในฐานะของ “ปัจเจกบุคคล” และ “กลุ่มประชาสังคม” ทั้งในแง่ของการเสนอแนะ ควบคุม ตรวจสอบและถอดถอน ศ.ดร.อมร จันทรสมบูรณ์ ในฐานะที่พวกเราเป็น “ประชาชนธรรมดา” หรือที่ศาสตราจารย์ ดร.อมร จันทรสมบูรณ์เรียกว่าเป็น พวก non-elite group ดิฉันอยากให้พวกเราทุกคนที่ไม่ได้เข้าร่วมการสัมมนาในวันนั้นอ่านบทถอดเทปในการสัมมนา ท่านสามารถเข้าไปอ่านในเว็บไซต์เครือข่ายกฎหมายมหาชนไทย www.pub-law.net หรือจะเข้าผ่านเว็บของสถาบันนโยบายศึกษา www.fpps.or.th ก็ได้ค่ะ ประเทศไทยเรานั้นเป็น “นิติรัฐ” ที่มีพวกเราเป็นส่วนหนึ่งของ “ประชาสังคม” เป้าหมายสูงสุดของ “นิติรัฐ” คือ สมดุล เป็นธรรมและยั่งยืนของทุกคนในสังคม ประเทศที่มีความมั่นคงยืนยาวในสถานภาพของ “นิติรัฐ” จักเป็นประเทศที่อยู่ในระดับที่มีการพัฒนาแล้ว หรืออีกนัยหนึ่ง การเป็น “นิติรัฐ” ย่อมทำให้เกิดการพัฒนาประเทศและ “ประชาสังคม” ได้ “ประชาชน” ที่เป็นส่วนของ “ประชาสังคม” จึงต้องเข้าใจในปัญหาของประเทศ มองปัญหาของสถาบันการเมืองให้ออก เพื่อจะได้เลือกทางเดินในการแก้ไขหรือเยียวยาปัญหาเหล่านั้นอย่างถูกต้อง ยศวดี บุณยเกียรติ ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา