สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

ไม่มีประชาธิปไตย หากปราศจากพรรคการเมือง

      ในระบอบประชาธิปไตย พรรคการเมืองมีความสำคัญยิ่ง เพราะทำหน้าที่เชื่อมโยงระหว่าง รัฐ กับ สังคม และด้วยความสำคัญเช่นนี้ พรรคการเมืองก็จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องปรับตัวไปตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม ทั้งนี้ ก็เพื่อที่จะไม่ให้มลายหายไปด้วยตัวของมันเอง

      และทั้งๆ ที่พรรคการเมืองเผชิญกับความตกต่ำ หรือความอ่อนแอ ที่เป็นจุดท้าทายที่พรรคการเมืองต้องเผชิญก็ตาม แต่สิ่งหนึ่งที่ต้องคำนึงถึงอย่างมั่นคง ก็คือ หากปราศจากพรรคการเมือง ประชาธิปไตยก็ทำงานไม่ได้ หรือกล่าวอีกอย่างหนึ่ง ก็คือ ไม่มีประชาธิปไตย หากปราศจากการมีอยู่ของพรรคการเมือง

      การก่อรูปแนวคิดทางการเมือง การสร้างความสอดคล้องกันทางการเมือง และการมีรัฐบาลเพื่อประโยชน์ของทั้งสังคม จึงไม่สามารถมองข้ามพรรคการเมือง มีแต่ต้องกระทำการผ่านพรรคการเมืองและสนับสนุนพรรคการเมืองทั้งสิ้น

      นอกจากนี้ การริเริ่มจากภาคพลเมืองในการนำเสนอประเด็นต่างๆ หรือการเคลื่อนไหวทางสังคม ก็จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการสร้างนวัตกรรมทางการเมือง การแสดงความคิดเห็นโต้แย้ง วิพากษ์วิจารณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมอยู่เนืองๆ นั้น ท้ายที่สุดก็อยู่ที่ความสามารถของพรรคการเมืองที่จะรู้จักฟัง เพื่อนำไปสานต่อด้วยความรับผิดชอบในระยะต่อไป และก็พรรคการเมืองอีกนั่นแหละ ที่จะต้องเผชิญกับความนิยมชมชอบหรือไม่จากประชาชนเมื่อถึงคราวที่จะต้องมีการเลือกตั้ง

      พรรคการเมือง จึงต้องบริหารตัวเองให้มีบทบาทนำทางการเมืองในแนวทางประชาธิปไตย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ของความเปลี่ยนแปลง การมีวุฒิภาวะผู้นำทางการเมืองที่จะต้องแสดงความรับผิดชอบให้ปรากฏเป็นประจักษ์ต่อประชาชน และเชื่อมโยงต่อผลประโยชน์และความต้องการของประชาชนอีกด้วย แต่ละพรรคการเมืองจะดำรงอยู่ได้ก็เพื่อประโยชน์ของประชาชน หาใช่เพื่อพรรคไม่ พรรคการเมืองทั้งหลาย บรรดาสมาชิกพรรคและผู้นำพรรค จึงถูกคาดหวังและถูกเรียกร้องให้เผชิญกับความรับผิดชอบที่ยิ่งใหญ่เหล่านี้

      จะมีเลือกตั้งในเร็ววัน ปีนี้ หรือปีไหนๆ ก็สุดจะคาดเดา แต่ที่แน่ๆ ประชาธิปไตยต้องการพรรคการเมืองจริงๆ ถ้าเป็นพรรคที่แสดงออกสม่ำเสมอว่าจะดำรงอยู่เพื่อประโยชน์ของประชาชน ไม่ใช่เพื่อพรรค หากคิดได้เช่นนี้ ก็ถือว่าได้ปฏิรูปความคิดเรื่องความจำเป็นที่ต้องมีพรรคการเมืองในแบบที่ประชาชนอยากเห็นได้แล้ว

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร
ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th