สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

ขัดเกลาทางการเมืองก่อนเลือกตั้ง

      เดือนกันยายน 2560 มีพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) คณะกรรมการการเลือกตั้ง ได้ประกาศเป็นทางการ เป็น พ.ร.ป.ฉบับแรก ตามด้วย พ.ร.ป.พรรคการเมือง และยังคงเหลืออีก 2 ฉบับ คือ พ.ร.ป.การได้มาของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และ พ.ร.ป.การได้มาของสมาชิกวุฒิสภาคงจะแล้วเสร็จในลำดับต่อไป ซึ่งนับว่าเป็นสัญญาณทางการเมืองที่ส่งผลต่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองภายหลังการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน เมื่อวันที่ 6 เมษายนที่ผ่านมา

      ทิศทางการเมืองไทยต่อไปนี้ ทุกคนจึงมุ่งไปที่การเลือกตั้งเป็นด้านหลักอย่างแน่นอน ซึ่งยังไม่เห็นการทำงานที่เป็นรูปธรรมของรัฐบาลในการเตรียมความพร้อมทางสังคมในมิติของ “คน” นอกเสียจากการเตรียมด้านโครงสร้างอำนาจและองค์กรทางการเมือง ซึ่งเน้นไปในทางการปกครองเชิงอำนาจบังคับ ไม่ว่าจะเป็นการจัดทำเรื่องกระบวนการทางการเมือง หรือระบบเลือกตั้งใหม่

      แม้รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันจะเปิดช่องทางไว้ให้สร้างการเรียนรู้ทางการเมืองของ “คน” หรือประชาชนในประเทศให้มีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีส่วนร่วมในการพัฒนาประเทศ และมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมทางการเมือง ดังปรากฏในมาตรา 78 และมาตรา 258 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน โดยผ่านกระบวนการการมีส่วนร่วมทางการเมือง

      ในช่วงเวลาอีกไม่นาน เมื่อ พ.ร.ป. ประกาศใช้ครบทั้ง 4 ฉบับแล้ว ก็เข้าสู่โหมดเตรียมการจัดการเลือกตั้ง ความคิดและพฤติกรรมของการเลือกทางการเมืองของ “ประชาชน” หรือประชากรทางการเมืองนั้น ได้มีการ “ปฏิรูป” ให้อยู่ในแนวทางประชาธิปไตยแล้วหรือยัง การขัดเกลาทางการเมืองก่อนการเลือกตั้ง เพื่อให้คนฉลาดคิดและรู้ทันทางการเมือง รู้คิดที่จะเลือกนักการเมือง ให้เข้าไปสู่อำนาจทางการเมือง จะต้องพิจารณาจากอะไรบ้าง ซึ่งต้องคิดมากกว่าที่แล้วมา เพื่อให้การเลือกมีความหมายต่ออนาคตของประเทศ ไม่ใช่อนาคตของคณะบุคคลใดทั้งสิ้น

      การให้ความรู้ทางการเมือง ให้รู้คิดอย่างมีวิจารณญาณทางการเมืองด้วยข้อมูล ข่าวสาร ที่รอบด้าน โดยไม่ไปกำกับ ครอบงำ ชี้นำ ไม่ว่าโดยทางใดในทุกๆ วัน ในทุกช่องทาง ทั้งทางสื่อ การเรียนรู้ในสถานศึกษา และการฝึกอบรมต่างๆ เพื่อเป็นการกล่อมเกลาทางการเมืองให้คนไทยอยู่ในวัฒนธรรมของการเคารพความคิดที่แตกต่าง การแสดงออกอย่างมีเหตุผล การมีความรับผิดชอบต่อสังคม การพร้อมที่จะรับฟังและคุยกันเพื่อหาทางออกที่เหมาะสมสำหรับประชาชนร่วมกัน อันเป็นวิถีทางของประชาธิปไตย และยังสามารถที่จะสร้างความตื่นตัวทางการเมืองให้อยู่ในวิถีชีวิตของคนไทยได้ด้วย

      การมีกฎหมาย มีพระราชบัญญัติต่างๆ จึงไม่เพียงพอต่อการปฏิรูปก่อนการเลือกตั้ง หากแต่ต้องสร้างกระบวนการกล่อมเกลาหรือขัดเกลาทางการเมืองในตัว “คน” อีกด้านหนึ่งด้วย เพื่อให้การปฏิรูปการเมืองครั้งนี้ ครบองค์ประกอบทั้งด้านโครงสร้างทางอำนาจ และเรื่องคนให้มีวัฒนธรรมทางการเมือง

      มีแต่การทำเช่นนี้ การเลือกตั้งในอนาคตอันใกล้จึงจะสวยงาม และ “คืนความสุข” ให้ประเทศอย่างแท้จริง

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร
ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th