สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

เยาวชนอุตรดิตถ์ กับบทบาทผู้สร้างการเองคุณภาพ

      เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม 2559 สถาบันนโยบายศึกษา โดยการสนับสนุนของมูลนิธิคอนราด อาเดนาวร์ ร่วมกับโรงเรียนอุตรดิตถ์ โดยการประสานงานของ ดร.วิวัฒน์ชัย หล่มศรี ได้จัดการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่อง “การรณรงค์ทางการเมือง และผู้ลงคะแนนเสียงที่มีคุณภาพ” ที่โรงแรมฟรายเดย์ จังหวัดอุตรดิตถ์ มีเยาวชนเข้าร่วมโครงการประมาณ 50 คน ซึ่งมีทั้งมาจากชั้นมัธยมปลายและนักศึกษาจากสถานศึกษา 6 แห่งในจังหวัด คือ โรงเรียนอุตรดิตถ์ โรงเรียนอุตรดิตถ์ดรุณี โรงเรียนท่าปลาประชาอุทิศ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ วิทยาลัยอาชีวศึกษา และวิทยาลัยเทคโนโลยีอุตรดิตถ์ นอกจากนี้ยังมีครู-อาจารย์ เข้าร่วมในครั้งนี้ด้วย

      ในช่วงเช้า หลังจากพิธีกล่าวเปิด โดย นายนเรศ ศรีภิรมย์ ผู้อำนวยการโรงเรียนอุตรดิตถ์ ได้กล่าวในพิธีเปิดถึงความสำคัญของการมีบทบาทของเยาวชนกับสังคมและการเมือง ซึ่งจำเป็นที่ทุกสมาชิกในสังคมจะต้องติดตามความเป็นไปของชุมชน สังคม และประเทศ การสร้างความเข้าใจทางการเมืองที่ถูกต้องแก่เยาวชนมีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่ง เพราะเยาวชนจะต้องเข้าไปมีส่วนร่วมทางการเมืองในการใช้สิทธิทางการเมือง การเลือกตั้ง และการลงประชามติ เมื่อมีอายุครบ 18 ปี การสัมมนาวันนี้จึงเป็นการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การเติมความรู้จากผู้ทรงคุณวุฒิ และการเตรียมความคิดให้กับเยาวชนอีกด้วย

      ดร.เชาวนะ ไตรมาศ ที่ปรึกษาสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ได้บรรยายถึงกรอบแนวคิดของบทบาทของเยาวชนกับสังคมการเมือง ที่ทุกๆ คนเกิดมาในสังคม เป็นส่วนหนึ่ง เป็นเจ้าของ และเป็นผู้มีส่วนได้เสียในสังคมที่ตนดำรงชีวิตอยู่ ระบอบการเมืองที่เราอยู่จึงทำให้การเมืองเกี่ยวข้องกับเรา ไม่ว่าจะรู้ตัวหรือไม่ก็ตาม เมื่อเราเกิดมาในสังคม ทุกคนจึงถือเป็นประชากรทางการเมืองทั้งหมด ส่วนผู้แทนหรือนักการเมืองก็คือบุคลากรทางการเมือง ทั้งหมดนี้จึงนับว่ามนุษย์เป็นสัตว์การเมืองด้วย ทุกคนจึงเป็นสิ่งมีชีวิตที่เกิดมาแยกออกจากการเมืองไม่ได้เลย แต่ต่างกันที่บทบาท หน้าที่ทางสังคม ส่วนการเลือกตั้งนั้น ขึ้นอยู่กับรูปแบบการเมือง และระบบการเมืองของรัฐ การเลือกตั้งเป็นอย่างไร จึงขึ้นกับว่ารูปแบบของรัฐบาลกำหนดให้เป็นแบบไหน เช่น รูปแบบรัฐสภา หรือประธานาธิบดี ซึ่งการเลือกตั้งแตกต่างกันในแต่ละระบบ ดังนั้นในฐานะที่เราเป็นประชากรทางการเมือง เป็นเจ้าของอำนาจ เจ้าของประเทศ จึงต้องเข้าใจรูปแบบการเมืองที่ถูกกำหนดมาด้วย เพราะการเมืองเป็นเรื่องใกล้ตัว และเราเป็นส่วนหนึ่งของการเมืองที่มาของอำนาจถูกดึงไปจากเรา ปัญหาที่ต้องแก้ไขก็ต้องอ้างอิงจากประชาชน ความต้องการที่จะตอบสนองนักการเมืองก็มักจะอ้างอิงจากประชาชนทั้งสิ้น

      ดังนั้น การใช้สิทธิทางการเมืองของประชาชนจึงมีความหมายทั้งการเลือกตั้งและการทำประชามติ ทุกๆ เสียงหรือ 1 เสียงของแต่ละคน จึงมีนัยสำคัญต่อการมีอยู่ของรัฐบาล หรือต่อการมีผู้แทน ด้วยเหตุนี้ ผู้เลือก ผู้ใช้สิทธิ จึงต้องมีคุณภาพตั้งแต่ต้นทางในการเลือก ซึ่งจะเป็นการสะท้อนว่า “ประชาชนเป็นอย่างไร ผู้แทนก็เป็นอย่างนั้น” ผู้ลงคะแนนเสียงจึงต้องขวนขวายหาความรู้เรื่องการเมือง เรื่องนักการเมือง และพรรคการเมือง เหมือนกับเราไปซื้อสินค้า ซื้อของกินของใช้ และไม่มีฉลากบอกสรรพคุณ บอกผลข้างเคียง บอกชื่อทางยา บอกคุณสมบัติพื้นฐาน เราจะกล้าตัดสินใจซื้อกินไหม เรื่องการใช้สิทธิทางการเมืองก็เช่นกัน การเลือกผู้แทนของคนทั้งประเทศที่กระจายตามเขตต่างๆ ถ้าเราเลือกโดยไม่ดูคุณสมบัติว่าเขามีความพร้อม หรือคุณภาพอย่างไร หรือเพียงมาจากการบอกเล่าของคนเอ่นเท่านั้น นี่คือ 1 เสียง ที่บอกความรับผิดชอบที่มีผลลัพธ์ตอ่บ้านเมืองอย่างใหญ่หลวง ฉะนั้น การตัดสินใจเลือกทางการเมืองจึงมาจากคุณภาพของเราทั้งสิ้น ที่จะพัฒนาตนขึ้นมาเป็นผู้ที่รู้เรื่องสังคมและการเมืองให้เป็นเรื่องของเราทุกๆ คน

      จากการบรรยายนี้ ได้มีเยาวชนแสดงความคิดเห็นและซักถามวิทยากรกันมาก ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเยาวชนในจังหวัดอุตรดิตถ์ ได้ให้ความสนใจกับปัญหาบ้านเมืองที่เกิดขึ้น และที่จะมีการลงประชามติในวันที่ 7 สิงหาคม ที่จะเกิดขึ้นนี้อีกด้วย

      ในช่วงบ่าย เป็นการใช้กระบวนการแบ่งกลุ่มระดมความคิดเห็นในสิ่งที่เยาวชนอยากเห็น อยากมีส่วนร่วมให้เกิดขึ้นในการเมืองของประเทศ ซึ่งดำเนินรายการโดยคุณสมชาติ เจศรีชัย ซึ่งเป็นที่น่าสนใจว่า เยาวชนได้แสดงความคิดเห็นในเรื่องเกี่ยวกับนักการเมือง และพรรคการเมืองที่พวกเขาเห็นว่าควรพัฒนา ไม่ให้เกิดความรุนแรง และสร้างปัญหาให้เกิดขึ้นแก่ประเทศเช่นในอดีต ซึ่งเยาวชนที่เข้าร่วมสัมมนาได้อภิปรายแสดงทัศนะอย่างกว้างขวาง สรุปได้ดังนี้

      สิ่งที่อยากเห็นให้เกิดการพัฒนาในหมู่บุคลากรทางการเมือง คือ

การคิดสร้างสรรค์เพื่อประเทศเป็นเป้าหมาย
การเสนอนโยบายที่เป็นไปได้และเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม
การใช้ความรู้ความสามารถในทางที่ดี มีคุณธรรม
การใช้ภาษีของประชาชนให้เกิดประโยชน์สูงสุด
เป็นคนซื่อสัตย์ สุจริต และมีความรับผิดชอบ
เคารพประชาชน
เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม มากกว่าส่วนตน

สิ่งที่ไม่อยากเห็น และไม่อยากให้เกิดขึ้นในสังคมไทย

การทุจริต คอร์รัปชั่น
การใช้อิทธิพลทางการเมืองคุกคามผู้อื่น
การใช้อำนาจในทางที่ผิด และการใช้อิทธิพลของเสียงข้างมากโดยไม่ฟังเสียงข้างน้อย
การเป็นผู้ยุแยงให้เกิดความแตกแยกในประเทศ และการใช้ความรุนแรงในทุกกรณี

ทั้งนี้ โดยมีเงื่อนไขที่เยาวชนได้ลงความเห็นกันว่า การเป็นผู้ใช้สิทธิในทางการเมือง และการเลือกตั้ง จะต้องพิจารณาเรื่องนักการเมือง และพรรคการเมืองอย่างรอบด้านมากขึ้น คือ เป็นผู้ที่เป็นอิสระในการใช้ดุลพินิจ รู้จักคิดวิเคราะห์ ใช้เหตุผลและแสวงหาข้อมูลให้มากขึ้น ไม่เลือกตามคนอื่น หรือ เพราะมีบุญคุณเป็นการส่วนตัว แต่จะพิจารณาการเลือกด้วยสำนึกรับผิดชอบต่อของสังคม และประเทศมาเป็นตัวตั้ง

การสัมมนาเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ จึงนับเป็นการกระตุ้นการมีส่วนร่วมและการสร้างสำนึกทางการเมืองในหมู่เยาวชนในจังหวัดอุตรดิตถ์ที่ให้ความสนใจอย่างเต็มที่ตลอดทั้งวัน

From : http://www.fpps.or.th