สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

ประชาธิปไตยในพื้นที่ของเรา

      ภายหลังการถกเถียงก่อนการรัฐประหารที่มีการต่อสู้ทางการเมือง 2 ฝ่าย ในประเด็นเกี่ยวกับการเลือกตั้งว่า ปฏิรูปก่อนเลือกตั้ง หรือ เลือกตั้งก่อนปฏิรูป ซึ่งทั้ง 2 เรื่อง ก็มีประเด็นร่วมคือการปฏิรูป ทำให้แนวคิดการปฏิรูประเทศสูงเด่นมากขึ้น

      กระแสเรื่องการปฏิรูปทุกเรื่องทั้งทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมของประเทศ จึงมุ่งไปข้างหน้า ภายหลัง คสช. เข้ามาคุมอำนาจการบริหารประเทศ โดยมีเสียงขานรับจากทุกภาคส่วน ทั้งภาคประชาสังคม ภาคธุรกิจ และภาคราชการ เพื่อการเปลี่ยนแปลงประเทศครั้งใหญ่

      ครั้งนี้จึงมีเวทีเปิดรับข้อเสนอจากหลายๆ ส่วน เพื่อทำข้อคิดเห็นที่หลากหลาย หาข้อสรุปเพื่อตอบสนองประชาชนจากที่ไม่เคยได้รับการรับฟังจากรัฐบาลที่ผ่านมา พร้อมๆ กับการสร้างบรรยากาศของความปรองดองจากทุกฝ่าย แม้ว่าจะอยู่ในกลไกการบริหารพิเศษจากคณะ คสช. แต่การบริหารประเทศก็ได้รับความร่วมมืออย่างกว้างขวางจากภาคส่วนต่างๆ ด้วยหวังว่าวิกฤติครั้งนี้จะเป็นการสร้างโอกาสให้กับการปรับเปลี่ยนกติกาทางสังคมที่ถูกทำให้ชำรุดเสียหาย โดยสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้งในระบบปกติที่เรียกว่าประชาธิปไตยทางรัฐสภา แต่ได้แปรสภาพไปเป็นระบอบธนาธิปไตย การเมืองขาดความโปร่งใส ขาดธรรมาภิบาล เต็มไปด้วยการคอร์รัปชั่นที่รับรู้กันทั้งสังคม และยังพยายามทำลายการมีส่วนร่วมของประชาชน ด้วยการข่มขู่องค์กรอิสระต่างๆ ที่ทำหน้าที่ตรวจสอบการใช้อำนาจมิชอบของรัฐบาล

      วิกฤติของระบอบประชาธิปไตยทางรัฐภาผ่านระบบเลือกตั้งเกิดขึ้น วิกฤติที่ตามมาหลังรัฐประหารที่คาดเดาได้ไม่ยาก ก็คือ การกดดันจากประเทศพัฒนาประชาธิปไตยแล้ว ไม่ว่าจะเป็นประเทศสหรัฐอเมริกามหามิตร หรือกลุ่มประเทศยุโรปที่แสดงความไม่พอใจกับการรัฐประหารในครั้งนี้ ซึ่งเป็นเรื่องที่คนไทยต้องแก้วิกฤติทั้งในและนอกประเทศครั้งนี้ด้วย “พลังปัญญา” ของเราเองอย่างจริงจัง

      วิถีทางที่จะทำให้ประเทศออกจากวิกฤติซ้ำซ้อนนี้ให้ได้ ภายใต้การบริหารประเทศ โดยคณะ คสช. คือเปิดการมีส่วนร่วมทุกช่องทางให้ทุกเสียงแม้เห็นต่าง ได้เข้ามาร่วมคิด ร่วมออกแบบ และร่วมกำหนดทิศทางของประเทศ ให้เป็นแนวทางที่ประชาชนมีส่วนร่วมเป็นกำลังหลัก เพื่อขับเคลื่อนไปสู่สังคมประชาธิปไตยในแบบของไทยเองที่เรามีพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ มีวัฒนธรรมของชนชาติไทยอีกชุดหนึ่งที่แตกต่างจากที่อื่นๆ ไม่เหมือนประเทศในยุโรป และไม่เหมือนอเมริกา ที่แม้จะเรียกว่าประชาธิปไตย แต่ทุกที่ก็ล้วนแตกต่างกันในรายละเอียดที่ต้องพัฒนาให้เข้ากับจริตของแต่ละพื้นที่ทั้งสิ้น

      คำวิพากษ์วิจารณ์ในแต่ละที่ก็ควรค่าแก่การรับฟัง ส่วนคำชมและความเข้าใจที่มีในวาระเดียวกันก็ควรแก่การรับไว้พิจารณาว่าอะไรคือประโยชน์สูงสุดของประเทศทั้งระยะสั้นและระยะยาว

      การสร้างประชาธิปไตยในพื้นที่ของเราที่เหมาะกับสังคมของเราเอง คือสิ่งที่เราคนไทยจะต้องใช้สติปัญญาในการทำให้เกิดขึ้น เพื่อยืนยันสิทธิและศักดิ์ศรีของประเทศไทย ที่เป็นอิสระในการตัดสินใจด้วยตัวเอง โดยปราศจากการครอบงำและการเลือกปฏิบัติจากประเทศที่พัฒนาประชาธิปไตยแล้วทั้งหลาย ซึ่งองค์การสหประชาชาติก็ได้มีการยืนยันในหลักการนี้ และเชื่อว่าประชาธิปไตยนั้นควรได้พัฒนาให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่ หรือประเทศที่มีรากฐานความเป็นมาแตกต่างกันไป

      สำหรับประเทศไทย คสช. ที่เป็นพลเมืองในเครื่องแบบทหาร ก็ต้องกลับเข้ากรมกองสักวัน มีแต่พลังสติปัญญาของพลเมืองผู้ตื่นรู้ทั้งหลาย ต้องแบกรับความรับผิดชอบนี้อย่างสุดกำลังเพื่อให้การปฏิรูปประเทศครั้งสำคัญนี้ขับเคลื่อนไปข้างหน้าโดยได้รับการยอมรับและเข้าใจในความพยายามครั้งนี้ของคนไทยด้วยกันเองเป็นสิ่งสำคัญที่สุด

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร
ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th