สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

นึกถึงส่วนรวมและความเป็นไทย

      ท่ามกลางวิกฤติทางการเมือง หลายฝ่ายหลายความคิดได้ส่งเสียงแสดงความห่วงใยและช่วยกันหาทางออกให้ประเทศอย่างสร้างสรรค์ อาทิ ให้รักษาการนายกรัฐมนตรีลาออก เพราะการลาออกก็เป็นวิถีทางประชาธิปไตย เพื่อให้ประเทศเดินไปข้างหน้าจะได้ไม่ต้องติดขัดกับข้อกฎหมายตามรัฐธรรมนูญที่รักษาการนายกฯ ไม่สามารถทำได้ และเปิดโอกาสให้ผู้อื่นมาทำหน้าที่ได้อย่างอารยะประเทศที่ปฏิบัติกัน หรือการขอให้ผู้ประท้วงต่อต้านรัฐบาลอย่างที่เรียกชื่อว่า “คณะกรรมการประชาชนเพื่อการเปลี่ยนแปลงประเทศไทยให้เป็นประชาธิปไตยที่สมบูรณ์อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข” หรือ กปปส. ได้หยุดการปิดสถานที่ราชการ เพราะทำให้ส่วนราชการไม่สามารถทำงานได้ ไปจนถึงการออกมาใส่เสื้อขาว จุดเทียน ปล่อยลูกโป่งสีขาว และการจัดวงเวทีสนทนากันอีกมากมายหลายกลุ่ม เพื่อให้สังคมที่ระอุด้วยความขัดแย้งอย่างรุนแรง ได้มีที่ทางระบายไอร้อนทางอารมณ์ของกลุ่มต่างๆ ลงได้บ้าง

      การแสดงออกอย่างที่กล่าวมาข้างต้นมีมาอย่างต่อเนื่อง แสดงให้เห็นถึงพัฒนาการทางสังคมไทยในระดับหนึ่งว่า ความขัดแย้งที่มีอยู่ในสังคมนั้นเป็นเรื่องปกติยิ่ง และควรทำความเข้าใจและยอมรับที่จะอยู่กับมันให้ได้ และเห็นความขัดแย้งนี้เป็นเรื่องท้าทายที่จะหาทางออกเพื่อทำให้สังคมดีขึ้น ทำให้ทุกฝ่ายได้รับโอกาสทางสังคมที่ดีขึ้น โดยไม่บั่นทอนผลประโยชน์ร่วม คือ ความเป็นปึกแผ่นมั่นคงของความเป็นชาติ ที่ประกอบส่วนขึ้นจากสมาชิกของสังคมที่มีความรักและหวงแหนความสงบสุขของสังคมยิ่งกว่าสิ่งใด

      ทั้งนี้ ต้องกำชับกันว่า ต้องไม่ใช้ความรุนแรงในทุกกรณี

      อันที่จริง โดยลักษณะพื้นเพทางวัฒนธรรม และประเพณีของสังคมไทย เรามีความโอบอ้อมอารีกันอยู่แล้วแม้ไม่รู้จักกัน ดังจะเห็นลักษณะของความเป็นพี่น้อง หรือภารดรภาพที่มีอยู่ในสังคมไทย การเรียกขานกันในสรรพนามต่างๆ เช่น พี่ ป้า น้า อา ฯลฯ แสดงถึงการให้เกียรติกัน และการยอมรับนับถือกัน ซึ่งทำให้เกิดความมักคุ้นกันมากขึ้น

      ความขัดแย้งทางความคิดการเมืองของคนไทยมักจะใช้อารมณ์ ความรู้สึก มากกว่าการใช้ความรู้ ความมีเหตุมีผลมาเป็นหลักและแก่นสารในการแสดงออกซึ่งการเห็นด้วยหรือคัดค้าน เพื่อแยกแยะว่าอะไรเป็นประโยชน์ และไม่เป็นประโยชน์แก่ส่วนรวมของทุกคน ที่เป็นเช่นนี้ ส่วนหนึ่งเพราะเราเอาการเมืองอยู่เหนือเหตุผลและเหนือคุณธรรม ทั้งที่การเมืองต้องขึ้นต่อหลักของการมีเหตุมีผล และความยุติธรรม

      การแสดงออกเช่นนี้ จึงไม่ใช่วิถีประชาธิปไตยที่ต้องการการแสดงออกด้วยเหตุผล คิดอย่างมีวิจารณญาณเพื่อสังคม และคิดอย่างมีความรับผิดชอบโดยเอาความสุขและสันติของคนทั้งสังคมเป็นตัวตั้ง และเป็นตัวนำในการตัดสินใจในทางการเมือง

      การแสดงออกทางการเมืองจากทุกฝ่ายเป็นสิ่งดีที่สะท้อนถึงการมีเสรีภาพในการแสดงออกของพลเมือง และสำนึกของพลเมืองในการเป็นเจ้าของชุมชนหรือสังคม แต่การแสดงออกทั้งหลายก็ยังไม่สามารถหาจุดที่จะร่วมกันได้ มิหนำซ้ำยังนำไปสู่การใช้ความรุนแรง ทำให้เกิดความสูญเสียแก่ชีวิตอย่างน่าเศร้าสลด

      สังคมไทยจะยังคงเป็นเช่นนี้ไปอีกนาน หากยังไม่เรียนรู้ว่าสิ่งที่กำลังดำเนินอยู่โดยใช้เครื่องมือทางการเมืองสร้างอำนาจเหนือทุกสิ่งอย่าง จนละเลยคุณค่าของความเป็นมนุษย์ที่แท้ ที่ควรดำรงอยู่อย่างมีศักดิ์ศรี ที่จะมีชีวิตอยู่ ที่จะคิดและทำเพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวมในวันนี้ให้ตกทอดต่อไปภายภาคหน้า

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร

ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th