สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

ส่งท้ายปี 2555 ให้ปัญญานำการเปลี่ยนแปลง

ตลอดทั้งปี 2555 อาจกล่าวได้ว่า การเมืองไทยยังไม่นิ่ง การแสดงออกซึ่งความเห็นต่างยังสะท้อนถึงการไม่ตกผลึกชัดเจนของแต่ละฝ่ายว่าต้องการปกป้องประโยชน์ของประเทศชาติ คือ ประโยชน์ส่วนรวม ที่ไม่ใช่เพียงแค่ส่วนใหญ่ แต่หากหมายถึงส่วนย่อย ส่วนน้อยนั้น ต้องรวมอยู่ด้วย เพราะเป็นสิทธิที่แสดงออกและต้องได้รับการพิจารณา รับฟัง ตามแนวทางของประชาธิปไตย

มีหลายเรื่องทางการเมืองที่ยังอยู่ในระหว่างการถกเถียงและต้องการความเห็นพ้อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องรัฐธรรมนูญ เรื่องการปรองดอง เรื่องที่ดิน เรื่องข้าว ฯลฯ ไม่เฉพาะแต่จากนักการเมือง หากแต่รวมถึงประชาชนคนไทยทุกคน เพราะการเปลี่ยนแปลงที่จะนำมาสู่การปฏิบัติ และสู่เป้าหมายสันติสุขด้วยกัน เราจำเป็นต้องทำความเข้าใจด้วยกันตั้งแต่ต้นว่าเราจะไปไหนกัน ทำไมจึงต้องไป และเส้นทางที่จะไปเป็นอย่างไร ต้องเตรียมอะไรบ้าง ล้วนต้องการข้อมูล ความคิด การพิจารณา พินิจพิเคราะห์บนพื้นฐานของความมีประโยชน์ร่วม ซึ่งจำเป็นต้องมีกัลยาณมิตรช่วยชี้แนะแนวทางซึ่งกันและกัน

ทั้งหมดนี้ ต้องการใช้ปัญญาอย่างสูง เป็นปัญญาที่สั่งสมประสบการณ์เพื่อนำไปสู่การตัดสินใจเลือกทำในสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรม เป็นปัญญารู้ถึงเหตุและผล รู้สิ่งที่เป็นประโยชน์และมิใช่ประโยชน์ต่อส่วนรวม ซึ่งอยู่เหนือความคิด-ความรู้สึก และผลประโยชน์ส่วนตัว ครอบครัว พรรคและพวกพ้อง

ความขัดแย้งที่สะสมมาหลายปี การทะเลาะเบาะแว้งแบบข้ามปี สั่งสมความสูญเสียทั้งทรัพย์สินและชีวิตผู้คนที่ประมาณค่ามิได้ ก็หลายครั้ง บทเรียนที่เกิดขึ้นเหล่านี้เราควรได้คิดและช่วยกันทบทวน พินิจพิจารณาอย่างมีสติ คือ “โยนิโสมนสิการ” อันจะเป็นการช่วยให้เราเกิดปัญญา นำทางการแก้ไขไปสู่ความเห็นที่ถูกต้อง ที่อยู่เหนือพรรคการเมือง เหนือพวกใครพวกมัน แต่คือความถูกต้องของส่วนรวม ที่ประกอบด้วยทุกส่วน

นี่คือกระบวนการเรียนรู้ของสังคมที่พึงใช้ปัญญาธรรมนำการแก้ไขปัญหาต่างๆ มากกว่าการใช้อคติส่วนตัว และความรู้สึกส่วนตน ที่มากด้วยกิเลส โลภ โกรธ หลง แต่หากเราใช้ปัญญา ใช้สมองคิดแทนความรู้สึก เราก็จะตามหาความจริง ข้อเท็จจริง ความรู้ ความถูกต้อง และความเป็นธรรม ที่จะนำไปสู่การถกเถียง การแสวงหาหนทางของการเปลี่ยนแปลงที่ปลอดภัยสำหรับทุกฝ่าย

เป็นที่ๆ ทุกคนจะแสดงออกซึ่งการมีเสรีภาพ ที่แสดงถึงการมีวุฒิภาวะทางปัญญา สู่เส้นทางสงบสุข สันติ ปีติจากทุกฝ่าย

เป็นที่ๆ ทุกคนจะไม่แสดงท่าทาง กิริยาอาการชวนกันทะเลาะเบาะแว้ง ที่จะนำไปสู่การละเมิดซึ่งศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ซึ่งกันและกัน กระทั่งเกิดจลาจลและการทำลายล้าง

อดีตที่ผ่านมาทับถมด้วยความขัดแย้งอย่างร้าวลึก เราจะก้าวออกจากอดีตนี้ได้อย่างไร ถ้าเราไม่ทบทวน และไม่เห็นอนาคตร่วมกัน

คือ อนาคตของประเทศที่มีพลเมืองใช้สติและปัญญา นำการเปลี่ยนแปลงประเทศโดยปราศจากความรุนแรงในทุกกรณี

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร

ผู้อำนวยการร่วม สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th