สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

การเมืองต้องพัฒนา

ประเด็นความขัดแย้งทางการเมืองที่บั่นทอนความสงบสุขของสังคม และรอการแตกหักทางความคิดกันไปทั้งสองฝ่าย ไม่ว่าฝ่ายรัฐบาลและฝ่ายต่อต้าน ประชาชนทั่วไปก็เกิดอาการ “เบื่อ” การเมืองเต็มที เพราะการตอบโต้ทั้งสองฝ่าย ไม่ได้ตอบโจทย์ของประโยชน์สาธารณะโดยปราศจากเบื้องหลังที่น่าสงสัย

การเมืองเป็นเรื่องเกี่ยวกับอำนาจโดยตรง แต่เงื่อนไขสำคัญของการดำรงอยู่ของอำนาจรัฐนั้น ก็คือ การรับใช้ปัจเจกบุคคล และรับใช้คนจำนวนมากที่สุดของสังคมโดยไม่บั่นทอน-ทำลายสิทธิเสรีภาพของคนส่วนน้อย

เสียงส่วนมากจึงต้องรับฟังเสียงอื่นที่แตกต่าง แม้จะเป็นเสียงที่ดังน้อยกว่า

การเมืองมีศูนย์กลางอยู่ที่ตัวมนุษย์ ซึ่งสัมพันธ์กับพลังภายนอกตัวทั้งสองด้าน คือ พลังอันหลากหลายภายในสังคม และพลังรวมศูนย์ของอำนาจรัฐ การมีอยู่ของตัวตนมนุษย์ในสังคมท่ามกลางพลังทั้งสองด้านนี้ ย่อมมิใช่ตัวตนที่เต็มไปด้วยความเห็นแก่ตัวที่แสวงหาประโยชน์อันคับแคบ ตามกระแสอำนาจอันเชี่ยวกรากของพลังดังกล่าว หากต้องเป็นตัวตนที่ตื่นตัวกับพลังด้านที่รู้ค่าของอิสระเสรีภาพของปัจเจกชนและความรับผิดชอบที่มีต่อสังคม

ความคิดทางการเมือง การตัดสินใจทางการเมือง จึงต้องตอบโจทย์ให้ได้ว่าเรายังคงมีอิสรภาพที่จะคิดและแสดงออกด้วยความรับผิดชอบ ด้วยความรอบคอบจากข้อมูลรอบด้าน โดยไม่ถูกแนวคิดฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งปั่นหัวให้คล้อยตามเพื่อประโยชน์ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง อันเป็นประโยชน์เฉพาะกิจเฉพาะด้านที่คับแคบและไม่ตอบสนองประโยชน์สุขของส่วนรวม

ในโลกสมัยใหม่เทคโนโลยีข้อมูลข่าวสารพัฒนาอย่างรวดเร็ว การสร้างฐานความรู้และการจัดการความรู้ของข้อมูลที่หลากล้นเป็นเรื่องจำเป็นเสียแล้ว ถ้าเราไม่ปรับปรุงตัวเองให้ก้าวทันกับการเปลี่ยนแปลงของโลกและการเมืองที่เคลื่อนไหวไปอย่างรวดเร็ว เราก็จะไม่สามารถกำหนดอะไรได้ และอาจตกเป็นเหยื่อหรือกลายเป็นเครื่องมือของผลประโยชน์ที่คับแคบของบางคน บางกลุ่มได้ หากพิจารณาในแง่นี้ การสร้างกระบวนเพื่อช่วยเสริมทักษะทางการเมืองให้สามารถคิดเป็นระบบ สามารถวิพากษ์วิจารณ์ แลกเปลี่ยนความเห็นกับผู้อื่นได้ ก็จะช่วยให้สามารถเข้าใจได้ว่าอะไรเป็นผลประโยชน์เฉพาะด้านที่คับแคบ และอะไรเป็นประโยชน์สุขของส่วนรวม

การสร้างกระบวนการให้การศึกษาทางการเมืองแก่สมาชิกในสังคมอย่างจริงจัง ย่อมเป็นเรื่องจำเป็นเพื่อให้ความรู้ที่เป็นพื้นฐานต่อการเข้าใจมิติต่างๆ ทางการเมืองอย่างถูกต้อง ให้มีทักษะในการประมวลข้อมูล และวิเคราะห์ ถกเถียงด้านการเมือง ตลอดจนมีทัศนคติในการรับฟัง พินิจพิเคราะห์อย่างรอบด้านก่อนการเข้าร่วมทางการเมือง โดยไม่ถูกชักจูงไปในทางใดทางหนึ่งโดยง่าย

ทั้งนี้ เพื่อยกระดับความสามารถของปัจเจกบุคคลให้เป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบต่อประโยชน์ส่วนรวม

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร

สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th