สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

วัฒนธรรมทางจิตใจ

ยามนี้หันหน้าไปทางไหน ผู้คนถามหาจิตสำนึกต่อส่วนรวมกันมากขึ้น ผู้นำทางสังคมระดับสูงหลายท่านเรียกร้องให้คนไทยทุกหมู่เหล่าคิดถึงส่วนรวมและประเทศชาติให้มากกว่าประโยชน์ส่วนตนและพวกพ้อง

การเรียกร้องดังกล่าว ถือว่าเป็นการ “ขอใจ” ให้กับประเทศชาติมากกว่าอย่างอื่น

ประเทศไทยว่าไปแล้วก็พัฒนาไปในหลายเรื่อง เป็นการพัฒนาแบบ “เอาอย่าง” วัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งล้วนเป็นเรื่องความเจริญทางวัตถุที่อยู่นอกกายเราทั้งสิ้น

แต่เรื่องใกล้ที่ใจเราเองกลับไม่ได้พัฒนาให้เจริญ อันหมายถึง วัฒนธรรมทางจิตใจที่สังคมไทยละเลยมานานแต่กำลังโหยหาอยู่ในขณะนี้ เพราะเราเคยชินและหลงติดกับดักทางวัตถุมานาน

สังคมไทยควรที่จะได้มีการพูดถึงและบ่มเพาะวัฒนธรรมทางจิตใจกันให้มาก แทนที่จะไปหลงใหลได้ปลื้มกับวัฒนธรรมที่เป็นความเจริญทางวัตถุ ผู้มีวัฒนธรรมทางจิตใจ ควรมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง ท่านราชบัณฑิต โกวิท ป. ประพันธ์ไพรัชพากษ์ ท่านเป็นราชบัณฑิตรุ่นแรกจากสำนักราชบัณฑิต เขียนบทความเอาไว้ตั้งแต่ปี 2485 นับว่ามีความทันสมัยอยู่มาก จึงขอคัดลอกมาฝากผู้อ่านทุกท่าน เพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติ ดังนี้

เป็นผู้รักษาไว้ซึ่งเกียรติและความเป็นเอกราชของชาติ
เป็นผู้เสียสละให้แก่ชาติ
เป็นผู้ซื่อตรง
เป็นผู้รักษาวินัยอย่างเคร่งครัด
เป็นผู้กล้าหาญต่อชาติบ้านเมือง
เป็นผู้รักความมีสามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
และไม่เบียดเบียนเพื่อนมนุษย์
เป็นผู้รักเกียรติศักดิ์ของตน
เป็นผู้ทำงานด้วยความเข้มแข็งและอดทน
เป็นผู้มีความสุภาพเป็นนิสัย

คุณสมบัติเหล่านี้ ควรที่คนไทยจะได้ช่วยกันตรวจสอบตนเองและคนรอบข้าง รวมทั้งนักการเมืองทั้งหลาย เพื่อเป็นการเพิ่มพูนความเจริญทางจิตใจในหมู่คนไทยทั้งชาติ ให้แก่ชาติ ให้รู้จักรักชาติ และเสียสละเพื่อชาติเป็นเบื้องต้น

ควรที่คนไทยทุกคนจะได้หมั่นเพียรปฏิบัติตนให้ถึงพร้อมของผู้มีวัฒนธรรมทางจิตใจ ซึ่งควรแสดงออกได้โดยการคิด การพูด การกระทำที่เอาหัวใจของความเป็นชาติมิใช่เป็นทาสของใคร ย่อมเป็นสิ่งสำคัญยิ่งในการดำเนินชีวิตในสังคม และเป็นพลังผลักดันจากภายในให้ประเทศชาติแข็งแกร่งสืบไป

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร

สถาบันนโยบายศึกษา

From : http://www.fpps.or.th