สถาบันนโยบายศึกษา : Institute of Public Policy Studies (IPPS)

เรื่องสิทธิมนุษยชน : สิทธิเด็ก

ปุจฉา ทำไมต้องให้ความสำคัญกับการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็ก

วิสัชนา จนกระทั่งปัจจุบัน ผู้คนทั้งหลายโดยเฉพาะผู้ใหญ่ จะมีความคิดเห็นให้เด็กเคารพนบนอบผู้ใหญ่ ห้ามโต้เถียง ห้ามแสดงความคิดเห็นถ้าผู้ใหญ่ไม่ได้ถาม เด็กไม่ควรเลือกที่จะเรียนหรือทำงานอะไรได้ด้วยตัวเองจะต้องขึ้นต่อพ่อแม่ ผู้ใหญ่ ฯลฯ ด้วยมองว่าเป็นเด็ก เดียงสา ไม่มีความรู้ ความคิด สติปัญญา ความสามารถ แทนที่มองเด็กในฐานะเป็นมนุษย์ที่มีความรู้ ความคิด ความสามารถในการพัฒนาตนเองได้ ความคิดของเด็ก บ่อยครั้งที่เป็นความคิดที่ดี มีประโยชน์ ถ้าผู้ใหญ่มองข้ามความคิดเด็กไปก็อาจทำให้เสียโอกาสในการได้รับความเห็นที่ดีๆ ไปอย่างน่าเสียดาย

เด็กไม่ว่าจะเป็นลูกเป็นหลานของเรา ก่อนอื่น เป็นมนุษย์ย่อมมีสิทธิความเป็นมนุษย์เหมือนกับผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่จะต้องเคารพ ส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็กซึ่งมีมากมายหลายประการ สิทธิดังกล่าวได้รับการรับรองค้ำประกันโดยกฎหมายทั้งในระดับโลกและระดับประเทศ ในระดับโลกก็มีอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก ที่เน้นการไม่เลือกปฏิบัติ ประโยชน์สูงสุดของเด็ก สิทธิในการมีชีวิต การอยู่รอด และการพัฒนา การเคารพความคิดเห็นของเด็ก โดยมีเนื้อหาในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็กตั้งแต่สิทธิที่จะมีสัญชาติ ได้รับการเลี้ยงดู ได้รับการศึกษา นันทนาการ การแสดงความคิดเห็น ไม่ถูกใช้ประโยชน์ ไปจนถึงสิทธิในกระบวนการยุติธรรม

ในระดับประเทศไทยเอง ก็มีกฎหมายมากมายหลายฉบับ โดยเฉพาะรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 ซึ่งเป็นกฎหมายแม่บทของประเทศได้บัญญัติไว้หลายมาตรา มาตราที่เกี่ยวข้องโดยตรงคือ มาตรา 53 และมาตรา 80 มาตรา 53 เด็กมีสิทธิได้รับความคุ้มครองโดยรัฐจากการใช้ความรุนแรงและการปฏิบัติอันไม่เป็นธรรม และเด็กซึ่งไม่ผู้ดูแลมีสิทธิได้รับการเลี้ยงดูและการศึกษาอบรมจากรัฐ มาตรา 80 รัฐต้องคุ้มครองและพัฒนาเด็กและเยาวชน กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาคดีเด็กที่จะต้องมีทนายความ อัยการ นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์เข้าร่วมด้วย เหล่านี้เป็นต้น

ปัจจุบัน รัฐและสังคมไทยตระหนักถึงสิทธิเด็กมากขึ้นเป็นลำดับ มีการตั้งหน่วยงานรัฐ มีกลุ่มและองค์การเอกชนจำนวนมาก เช่น สำนักงานส่งเสริมและประสานงานเยาวชน คณะกรรมการศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็กและครอบครัว กระทรวงศึกษาธิการ มูลนิธิเด็ก มูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก มูลนิธิสร้างสรรค์เด็ก มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก ฯลฯ องค์การเหล่านี้ได้รณรงค์เผยแพร่ ส่งเสริม และคุ้มครองเด็กอย่างจริงจัง ต่อเนื่อง ซึ่งก็ได้รับการสนับสนุนจากรัฐและสังคมมากขึ้น

ผศ.จรัล ดิษฐาอภิชัย

กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

From : http://www.fpps.or.th